Wikipedia

Tienkamp

atletiekdiscipline

De tienkamp of decatlon is een sportwedstrijd, waarbij atleten in twee dagen tijd tien atletieknummers moeten afleggen. Bij de mannen is de tienkamp de normale meerkamp, bij de vrouwen is het wel een officieel IAAF-onderdeel, maar nog niet in zwang (zie onder).

Tienkamp
Decatlon
Goudenmedaillewinnaar Jim Thorpe tijdens het verspringen op de decatlon van de Olympische Zomerspelen 1912 te Stockholm.
Goudenmedaillewinnaar Jim Thorpe tijdens het verspringen op de decatlon van de Olympische Zomerspelen 1912 te Stockholm.
Algemene gegevens
Organisatie Vlag van België België: KBAB
Vlag van Nederland Nederland: Atletiekunie
Vlag van Suriname Suriname: SAB
Mondiaal: IAAF
Locatie Atletiekbaan
Olympisch 1912 (heren)
Competities / Kampioenschappen
Kampioenschappen BK / NK / EK / WK / OS
Kampioenen
Wereldkampioen
 8909 ptn Pierce LePage (2023)
Olympisch kampioen
 8796 ptn Markus Rooth (2024)
Records
Belgisch record 8519 ptn Hans Van Alphen
Nederlands record 8607 ptn Sven Roosen
Europees record 9126 ptn Kévin Mayer
8358 ptn Austra Skujytė
Verwante sporten
Disciplines 100 m
110 m horden
400 m
1500 m
Discuswerpen
Hoogspringen
Kogelstoten
Polsstokhoogspringen
Speerwerpen
Verspringen
Verwante sporten Driekamp
Vijfkamp
Zevenkamp
Moderne vijfkamp
Laatst bijgewerkt op: 17 september 2018
Portaal  Portaalicoon   Sport
Atletiek

Deze discipline is sinds de Olympische Zomerspelen van 1912 (Stockholm) een olympische discipline.

De regels van de afzonderlijke nummers zijn van toepassing. Bij de werpnummers en het verspringen, mogen er echter slechts drie pogingen (in plaats van zes) ondernomen worden. Bij de loopnummers mag iedere atleet één valse start veroorzaken in plaats van de regel bij de afzonderlijke loopnummers, waarbij een valse start direct tot uitsluiting leidt.

Bij elke discipline kunnen de atleten punten verdienen, volgens een systeem dat is vastgelegd door de IAAF. Hoe beter de prestatie, des te meer punten levert dit op. Degene die na tien onderdelen de meeste punten heeft verzameld, wint de tienkamp. Sinds september 2018 heeft de Fransman Kévin Mayer met 9126 punten de meeste punten ooit vergaard en heeft daarmee het wereldrecord in handen. Tienkampers naderen de records van de specialisten op de losse onderdelen steeds dichter. De kloof tussen de all-round tienkamper en een specialist op een onderdeel bedraagt gemiddeld 15%; bij de werpnummers is de kloof met 30% relatief het grootst.

Mannentienkamp: eerste dag

Mannentienkamp: tweede dag

Voor de vrouwen is de zevenkamp de normale meerkamp. De tienkamp is inmiddels ook voor vrouwen een officieel atletiekonderdeel, maar op internationale toernooien wordt voorlopig vastgehouden aan de zevenkamp. De volgorde van de vrouwentienkamp is anders dan bij de mannen: de vier loopnummers zijn hetzelfde, maar bij de twee blokjes van drie technische onderdelen worden de dagen verwisseld, dus discus, pols en speer op de eerste dag en ver, kogel en hoog op de tweede, dit om tegelijk organiseren van een mannen- én een vrouwentienkamp gemakkelijker te maken. Overigens lijkt een paar jaar na invoering van de tienkamp voor vrouwen het onderdeel niet aan te slaan.

Puntenberekening

bewerken

De punten worden als volgt berekend:

  • Looponderdelen: punten=a(b–T)c waarin T staat voor de gelopen tijd in seconden
  • Springonderdelen: punten=a(M–b)c waarin M staat voor de sprongprestatie in centimeters
  • Werponderdelen: punten=a(D–b)c waarin D staat voor de werpafstand in meters

a, b en c zijn parameters die per discipline verschillen, zoals is te zien in de tabel hieronder. Het resultaat van de berekening wordt naar beneden afgerond op een geheel getal. Zie voor iets meer achtergrond van de telling het artikel over de meerkampen.

Onderdeel a b c
100 m 25,4347 18 1,81
verspringen 0,14354 220 1,4
kogelstoten 51,39 1.5 1,05
hoogspringen 0,8465 75 1,42
400 m 1,53775 82 1,81
110 m horden 5,74352 28.5 1,92
discuswerpen 12,91 4 1,1
polsstokhoogspringen 0,2797 100 1,35
speerwerpen 10,14 7 1,08
1500 m 0,03768 480 1,85

Bekende tienkampers

bewerken

Statistiek

bewerken

Olympische medaillewinnaars

bewerken
jaar goud zilver brons
1912 Jim Thorpe   USA Hugo Wieslander   SWE Charles Lomberg   SWE
1920 Helge Løvland   NOR Brutus Hamilton   USA Bertil Ohlsson   SWE
1924 Harold Osborn   USA Emerson Norton   USA Aleksander Klumberg-Kolmpere   EST
1928 Paavo Yrjölä   FIN Akilles Järvinen   FIN Ken Doherty   USA
1932 Jim Bausch   USA Akilles Järvinen   FIN Wolrad Eberle   GER
1936 Glenn Morris   USA Bob Clark   USA Jack Parker   USA
1948 Bob Mathias   USA Ignace Heinrich   FRA Floyd Simmons   USA
1952 Bob Mathias   USA Milt Campbell   USA Floyd Simmons   USA
1956 Milt Campbell   USA Rafer Johnson   USA Wassili Kusnezow   URS
1960 Rafer Johnson   USA Yang Chuan-Kwang   TAI Wassili Kusnezow   URS
1964 Willi Holdorf   EUA/  FRG Rein Aun   URS Hans-Joachim Walde   EUA/  FRG
1968 Bill Toomey   USA Hans-Joachim Walde   FRG Kurt Bendlin   FRG
1972 Nikolaj Avilov   URS Leonid Litwinenko   URS Ryszard Katus   POL
1976 Bruce Jenner   USA Guido Kratschmer   FRG Nikolaj Avilov   URS
1980 Daley Thompson   GBR Juri Kuzenko   URS Sergej Shelanow   URS
1984 Daley Thompson   GBR Jürgen Hingsen   FRG Siegfried Wentz   FRG
1988 Christian Schenk   GDR Torsten Voss   GDR Dave Steen   CAN
1992 Robert Změlík   TCH Antonio Peñalver   ESP Dave Johnson   USA
1996 Dan O'Brien   USA Frank Busemann   GER Tomáš Dvořák   CZE
2000 Erki Nool   EST Roman Šebrle   CZE Chris Huffins   USA
2004 Roman Šebrle   CZE Bryan Clay   USA Dmitriy Karpov   KAZ
2008 Bryan Clay   USA Andrej Krawtsjanka   BLR Leonel Suárez   CUB
2012 Ashton Eaton   USA Trey Hardee   USA Leonel Suárez   CUB
2016 Ashton Eaton   USA Kévin Mayer   FRA Damian Warner   CAN
2020 Damian Warner   CAN Kévin Mayer   FRA Ashley Moloney   AUS
2024 Markus Rooth   NOR Leo Neugebauer   GER Lindon Victor   GRN

Medaillewinnaars wereldkampioenschappen

bewerken
Jaar Goud Zilver Brons
1983 Daley Thompson   GBR Jürgen Hingsen   FRG Siegfried Wentz   FRG
1987 Torsten Voss   GDR Siegfried Wentz   FRG Pawel Tarnowetski   URS
1991 Dan O'Brien   USA Mike Smit   CAN Christian Schenk   GER
1993 Dan O'Brien   USA Eduard Hämäläinen   FIN Paul Meier   GER
1995 Dan O'Brien   USA Eduard Hämäläinen   FIN Mike Smith   CAN
1997 Tomáš Dvořák   CZE Eduard Hämäläinen   FIN Frank Busemann   GER
1999 Tomáš Dvořák   CZE Dean Macey   GBR Chris Huffins   USA
2001 Tomáš Dvořák   CZE Erki Nool   EST Dean Macey   GBR
2003 Tom Pappas   USA Roman Šebrle   CZE Dmitriy Karpov   KAZ
2005 Bryan Clay   USA Roman Šebrle   CZE Attila Zsivóczky   HUN
2007 Roman Šebrle   CZE Maurice Smith   JAM Dmitriy Karpov   KAZ
2009 Trey Hardee   USA Leonel Suárez   CUB Aleksandr Pogorelov   RUS
2011 Trey Hardee   USA Ashton Eaton   USA Leonel Suárez   CUB
2013 Ashton Eaton   USA Michael Schrader   GER Damian Warner   CAN
2015 Ashton Eaton   USA Damian Warner   CAN Rico Freimuth   GER
2017 Kévin Mayer   FRA Rico Freimuth   GER Kai Kazmirek   GER
2019 Niklas Kaul   GER Maicel Uibo   EST Damian Warner   CAN
2022 Kévin Mayer   FRA Pierce LePage   CAN Zachery Ziemek   USA
2023 Pierce LePage   CAN Damian Warner   CAN Lindon Victor   GRN

Wereldrecord ontwikkeling

bewerken

Mannen
De datum hieronder is de laatste dag van de wedstrijd.

Als men alle wereldrecords optelt (stand 14-08-2014), levert dat een tienkamptotaal op van 12560.

Punten Naam Land Datum Plaats
Puntentabel uit 1920
7485 Aleksander Klumberg-Kolmpere   EST 5 juli 1920 Tallinn
7710 Harold Osborn   USA 12 juli 1924 Parijs
7820 Paavo Yrjölä   FIN 18 juli 1926 Viipuri
7995 Paavo Yrjölä   FIN 17 juli 1927 Helsinki
8053 Paavo Yrjölä   FIN 4 augustus 1928 Amsterdam
8255 Akilles Järvinen   FIN 20 juli 1930 Viipuri
8462 James Bausch   USA 6 augustus 1932 Los Angeles
8790 Hans-Heinrich Sievert   GER 8 juli 1934 Hamburg
Nieuwe puntentabel vanaf 1936
7900 Glenn Morris   USA 8 augustus 1936 Berlijn
8042 Bob Mathias   USA 30 juni 1950 Tulare
Nieuwe puntentabel vanaf 1952
7887 Bob Mathias   USA 26 juli 1952 Helsinki
7985 Rafer Johnson   USA 11 juni 1955 Kingsburg
8014 Wassili Kusnezow   URS 18 mei 1958 Krasnodar
8302 Rafer Johnson   USA 28 juli 1958 Moskou
8357 Wassili Kusnezow   URS 17 mei 1959 Moskou
8683 Rafer Johnson   USA 9 juli 1960 Eugene
Nieuwe puntentabel vanaf 1962
8206 Yang Chuan-Kwang   TAI 28 april 1963 Walnut
8230 Russ Hodge   USA 24 juli 1966 Los Angeles
8319 Kurt Bendlin   FRG 14 mei 1967 Heidelberg
8417 Bill Toomey   USA 11 december 1969 Los Angeles
8454 Nikolaj Avilov   URS 8 september 1972 München
8524 Bruce Jenner   USA 10 augustus 1975 Eugene
8538 Bruce Jenner   USA 26 juni 1976 Eugene
8618 Bruce Jenner   USA 30 juli 1976 Montreal
8622 Daley Thompson   GBR 15 mei 1980 Götzis
8649 Guido Kratschmer   FRG 14 juni 1980 Filderstadt
8704 Daley Thompson   GBR 23 mei 1982 Götzis
8723 Jürgen Hingsen   FRG 15 augustus 1982 Ulm
8743 Daley Thompson   GBR 8 september 1982 Athene
8779 Jürgen Hingsen   FRG 6 juni 1983 Filderstadt-Bernhausen
8798 Jürgen Hingsen   FRG 15 mei 1984 Mannheim
8798 Daley Thompson   GBR 9 augustus 1984 Los Angeles
Nieuwe puntentabel vanaf 1985
8891 Dan O'Brien   USA 5 september 1992 Talence
8994 Tomáš Dvořák   CZE 4 juli 1999 Praag
9026 Roman Šebrle   CZE 27 mei 2001 Götzis
9039 Ashton Eaton   USA 23 juni 2012 Eugene
9045 Ashton Eaton   USA 29 augustus 2015 Peking
9126 Kévin Mayer   FRA 16 september 2018 Bordeaux

Vrouwen
Als men alle wereldrecord optelt (stand mei 2006), levert dat een tienkamptotaal op van 9097.

Punten Naam Land Datum Plaats
8366 Austra Skujytė   LTU 15 april 2005 Colombia

Beste prestaties

bewerken

Mannen
Tienkampers die meer dan 8500 punten hebben behaald. Laatst bijgewerkt: 11 augustus 2016

Punt. Naam Nat. Plaats Datum 100 m ver kogel hoog 400 m 110 m H discus pols speer 1500 m
9126 Kévin Mayer   FRA Bordeaux 16.09.2018 10,55 7,80 16,00 2,05 48,42 13,75 50,54 5,45 71,90 4.36,11
9045 Ashton Eaton   USA Peking 29.08.2015 10,23 7,88 14,52 2,01 45,00 13,69 43,34 5,20 63,63 4.17,52
9026 Roman Šebrle   CZE Götzis 27.05.2001 10,64 8,11 15,33 2,12 47,79 13,92 47,92 4,80 70,16 4.21,98
8995 Damian Warner   CAN Götzis 30.05.2021 10,14 8,28 14,31 2,09 47,90 13,36 48,43 4,80 59,46 4.25,19
8994 Tomáš Dvořák   CZE Praag 4.07.1999 10,54 7,90 16,78 2,04 48,08 13,73 48,33 4,90 72,32 4.37,20
8891 Dan O'Brien   USA Talence 5.09.1992 10,43 8,08 16,69 2,07 48,51 13,98 48,56 5,00 62,58 4.42,10
8847 Daley Thompson   GBR Los Angeles 9.08.1984 10,44 8,01 15,72 2,03 46,97 14,33 46,56 5,00 65,24 4.35,00
8832 Jürgen Hingsen   FRG Mannheim 9.06.1984 10,70 7,76 16,42 2,07 48,05 14,07 49,36 4,90 59,86 4.19,75
8832 Bryan Clay   USA Eugene 30.06.2008 10,39 7,39 15,17 2,08 48,41 13,75 52,74 5,00 70,55 4.50,97
8815 Erki Nool   EST Edmonton 7.08.2001 10,60 7,63 14,90 2,03 46,23 14,40 43,40 5,40 67,01 4.29,58
8792 Uwe Freimuth   GDR Potsdam 21.07.1984 11,06 7,79 16,30 2,03 48,43 14,66 46,58 5,15 72,42 4.25,19
8790 Trey Hardee   USA Berlijn 20.08.2009 10,45 7,83 15,33 1,99 48,13 13,86 48,08 5,20 68,00 4.48,91
8784 Tom Pappas   USA Palo Alto 22.06.2003 10,78 7,96 16,28 2,17 48,22 14,13 45,84 5,20 60,77 4.48,12
8762 Siegfried Wentz   FRG Filderstadt 5.06.1983 10,89 7,49 15,35 2,09 47,38 14,00 46,90 4,80 70,68 4.24,90
8735 Eduard Hämäläinen   BLR Götzis 29.05.1994 10,50 7,26 16,05 2,11 47,63 13,82 49,70 4,90 60,32 4.35,09
8727 Dave Johnson   USA Azusa 24.04.1992 10,96 7,52 14,61 2,04 48,19 14,17 49,88 5,28 66,96 4.29,38
8725 Dmitriy Karpov   KAZ Athene 24.08.2004 10,50 7,81 15,93 2,09 46,81 13,97 51,65 4,60 55,54 4.38,11
8709 Aleksandr Apaitschew   URS Neubrandenburg 3.06.1984 10,96 7,57 16,00 1,97 48,72 13,93 48,00 4,90 72,24 4.26,51
8706 Frank Busemann   GER Atlanta 1.08.1996 10,60 8,07 13,60 2,04 48,34 13,47 45,04 4,80 66,86 4.31,41
8698 Grigori Degtjarjew   URS Kiev 22.06.1984 10,87 7,42 16,03 2,10 49,75 14,53 51,20 4,90 67,08 4.23,09
8694 Chris Huffins   USA New Orleans 20.06.1998 10,31 7,76 15,43 2,18 49,02 14,02 53,22 4,60 61,59 4.59,43
8680 Torsten Voss   GDR Rome 4.09.1987 10,69 7,88 14,98 2,10 47,96 14,13 43,96 5,10 58,02 4.25,93
8670 Michael Schrader   GER Moskou 11.08.2013 10,73 7,85 14,56 1,99 47,66 14,29 46,44 5,00 65,67 4.25,38
8667 Guido Kratschmer   FRG Filderstadt 14.06.1980 10,58 7,80 15,47 2,00 48,04 13,92 45,52 4,60 66,50 4.24,15
8654 Leonel Suárez   CUB La Habana 4.07.2009 11,07 7,42 14,39 2,09 47,65 14,15 46,07 4,70 77,47 4.27,29
8644 Steve Fritz   USA Atlanta 1.08.1996 10,90 7,77 15,31 2,04 50,13 13,97 49,84 5,10 65,70 4.38,26
8644 Maurice Smith   JAM Osaka 1.09.2007 10,62 7,50 17,32 1,97 47,48 13,91 52,36 4,80 53,61 4.33,52
8634 Bruce Jenner   USA Montreal 30.07.1976 10,94 7,22 15,35 2,03 47,51 14,84 50,04 4,80 68,52 4.12,61
8627 Robert Změlík   TCH Götzis 31.05.1992 10,62 8,02 13,93 2,05 48,73 13,84 44,44 4,90 61,26 4.24,83
8626 Mike Smith   CAN Götzis 26.05.1996 11,23 7,72 16,94 1,97 48,69 14,77 52,90 4,90 71,22 4.41,95
8617 Andrej Krawtsjanka   BLR Götzis 27.05.2007 10,86 7,90 13,89 2,15 47,46 14,05 39,63 5,00 64,35 4.29,10
8605 Arthur Abele   GER Ratingen 26.06.2016 10,95 7,48 15,79 1,98 49,43 14,07 46,20 4,90 71,89 4.24,12
8603 Dean Macey   GBR Edmonton 7.08.2001 10,72 7,59 15,41 2,15 46,21 14,34 46,96 4,70 54,61 4.29,05
8574 Christian Plaziat   FRA Split 29.08.1990 10,72 7,77 14,19 2,10 47,10 13,98 44,36 5,00 54,72 4.27,83
8574 Oleksandr Jurkow   UKR Götzis 4.06.2000 10,69 7,93 15,26 2,03 49,74 14,56 47,85 5,15 58,92 4.32,49
8573 Jón Arnar Magnússon   ISL Götzis 31.05.1998 10,74 7,60 16,03 2,03 47,66 14,24 47,82 5,10 59,77 4.46,43
8571 Lew Lobodin   RUS Boedapest 20.08.1998 10,66 7,42 15,67 2,03 48,65 13,97 46,55 5,20 56,55 4.30,27
8566 Sebastian Chmara   POL Alhama de Murcia 17.05.1998 10,97 7,56 16,03 2,10 48,27 14,32 44,39 5,20 57,25 4.29,66
8561 Rico Freimuth   GER Peking 29.08.2015 10,51 7,51 15,50 1,95 47,82 13,91 50,17 4,80 60,61 4.37,05
8558 Pascal Behrenbruch   GER Helsinki 28.06.2012 10,93 7,15 16,89 1,97 48,54 14,16 48,24 5,00 67,45 4.34,02
8554 Attila Zsivóczky   HUN Götzis 4.06.2000 10,64 7,24 15,72 2,18 48,13 14,87 45,64 4,65 63,57 4.23,13
8548 Paul Meier   GER Stuttgart 20.08.1993 10,57 7,57 15,45 2,15 47,73; 14,63 45,72 4,60 61,22 4.32,05
8547 Igor Sobolewski   URS Kiev 22.06.1984 10,64 7,71 15,93 2,01 48,24 14,82 50,54 4,40 67,40 4.32,84
8539 Eelco Sintnicolaas   NED Götzis 27.06.2017 10,57 7,61 14,62 1,91 48,37 14,16 43,52 5,40 62,13 4.30.32
8538 Ilya Shkurenev   RUS Peking 29.08.2015 11,01 7,50 14,09 2,10 47,88 14,27 44,53 5,20 60,99 4.24,98
8534 Siegfried Stark   GDR Halle (Saale) 4.05.1980 11,10 7,64 15,81 2,03 49,53 14,86 47,20 5,00 68,70 4.27,70
8528 Aleksandr Pogorelov   RUS Berlijn 20.08.2009 10,95 7,49 16,65 2,08 50,27 14,19 48,46 5,10 63,95 4.48,70
8526 Francisco Javier Benet   ESP Alhama de Murcia 17.05.1998 10,72 7,45 14,57 1,92 48,10 13,83 46,12 5,00 65,37 4.26,81
8526 Kristjan Rahnu   EST Arles 5.06.2005 10,52 7,58 15,51 1,99 48,60 14,04 50,81 4,95 60,71 4.52,18
8524 Sébastien Levicq   FRA Sevilla 25.08.1999 11,05 7,52 14,22 2,00 50,13 14,48 44,65 5,50 69,01 4.26,81
8519 Juri Kuzenko   URS Kiev 22.06.1984 11,07 7,54 15,11 2,13 49,07 14,94 50,38 4,60 61,70 4.12,68
8519 Hans van Alphen   BEL Götzis 27.05.2012 10,96 7,62 15,23 2,06 49,54 14,55 45,45 4,96 64,15 4.20,87
8506 Walter Külwet   URS Minsk 3.07.1988 11,05 7,35 15,78 2,00 48,08 14,55 52,04 4,60 61,72 4.15,93
8500 Christian Schenk   GER Stuttgart 20.08.1993 11,22 7,63 15,72 2,15 48,78 15,29 46,94 4,80 65,32 4.24,44

Vrouwen
De wereldbestenlijst wordt sinds 2004 bijgehouden. Hieronder staan alle prestaties vanaf 6600 punten. Laatst bijgewerkt: 19 september 2008

Punt. Naam Nat. Plaats Datum 100 m discus pols speer 400 m 100 m H ver kogel hoog 1500 m
8358 Austra Skujytė   LTU Columbia 15.04.2005 12,49 46,19 3,10 48,78 57,19 14,22 6,12 16,42 1,78 5.15,86
8150 Marie Collonvillé   FRA Talence 26.09.2004 12,48 34,69 3,50 47,19 56,15 13,96 6,18 11,90 1,80 5.06,09
7798 Irina Naumenko   KAZ Talence 26.09.2004 12,58 34,63 3,30 37,57 55,91 14,42 5,98 12,51 1,77 4.59,03
7358 Julie Martin   FRA Talence 26.09.2004 12,79 40,39 2,80 42,24 57,78 14,92 5,67 11,80 1,68 5.00,62
7064 Breanna Eveland   USA Columbia 14.04.2006 13,05 40,37 4,30 36,72 1.02,85 15,04 5,30 11,66 1,50 5.36,66
6749 Barbora Špotáková   CZE Talence 26.09.2004 12,99 36,39 2,60 58,42 1.00,17 15,42 5,02 13,40 1,56 6.01,61
6709 Marie-Cécile Crancé   FRA Talence 26.09.2004 13,89 37,38 3,40 42,61 1.02,56 16,28 5,17 10,65 1,62 4.59,44
6641 Lindsay Grigoriev   USA Columbia 15.04.2005 12,90 47,30 2,20 38,05 1.00,45 14,81 5,22 13,12 1,51 5.35,13
6614 María Peinado   ESP Castellón 23.10.2005 13,29 30,93 3,00 31,13 1.00,67 14,53 5,62 11,76 1,63 5.32,61
6599 Sara Tani   ITA Udine 22.10.2006 13,50 26,24 3,30 37,38 1.02,18 15,2 5,42 12,27 1,66 5.28,26

Zie ook

bewerken
bewerken
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tienkamp&oldid=68286487"
  NODES
Association 1
Intern 1
mac 3
OOP 6
os 20