boos

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  boos    (hulp, bestand)
• IPA: / bos / (1 lettergreep)
  • (Noord-Nederland): /boʊs/
  • (Vlaanderen, Brabant): /boːs/
  • (Limburg): /boːs/

Woordafbreking

• boos

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘slecht’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240
• In de betekenis van ‘toornig’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1740

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	boos	bozer	boost
verbogen	boze	bozere	booste
partitief	boos	bozers	-

Bijvoeglijk naamwoord

boos

1. blijk gevend van een emotie waarbij men zeer negatief is en daarvoor vaak de ander de schuld geeft

   • De ontzettend boze man wist zichzelf in te houden. 
   • Wanneer iemand buitengewoon boos is wordt dat woedend genoemd. 

   ▸ Ze keek me boos aan en reed weer weg. Ik schrok van haar agressieve voorkomen en was eigenlijk wel blij dat de auto wegreed.

2. tegen de moraal ingaand

   ▸ Haar eerste optreden in de grote, boze, enge wereld was redelijk succesvol geweest.

3. kwaadaardig, zondig

   • De Grote Boze Wolf is een bekend spookjesfiguur. 
   • Hij heeft boze bedoelingen. 

4. onpersoonlijk gevaarlijk, schadelijk

   • Een boze ziekte. 

5. (meteorologie) guur

   • Het is boos weer buiten. 

6. (verouderd) moeilijk

Hyponiemen

• (intensivering) inboos

Verwante begrippen

• [1] kwaad - woedend - furieus - bits - rabiaat

Afgeleide begrippen

• boosaardig, boosdoen, boosdoener, boosdoenster, boosheid, booswicht, bozig

Uitdrukkingen en gezegden

• Bar en boos

Erg slecht, heel erg, miserabel, zwaar belabberd

• Het is uit den boze

Dat kan echt niet, dat is ontoelaatbaar

Vertalingen

    1. kwaad, woedend   

Engels: angry (en), mad (en) Deens: vred (da)

Spaans: enfadado (es), furioso (es), colérico (es) Zweeds: arg (sv)

    2. kwaad, tegen de moraal   

Engels: evil (en), bad (en)

Gangbaarheid

• Het woord boos staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "boos" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Cornisch

Woordherkomst en -opbouw

• Cognaat met het Welsh bwyd en het Bretonse boued.

enkelvoud	meervoud
boos	bosow

Zelfstandig naamwoord

boos m

1. (voeding) eten, voedsel, voeding
2. (voeding) maal, maaltijd
3. (voeding) proviand

Engels

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

boos mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord boo

Gelijkklinkende woorden

• booze