bord

Bord [1]

Bord [2]

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bord    (hulp, bestand)
• IPA: / bɔrt / (1 lettergreep)
  • (Noord-Nederland): /bɔrt/
  • (Vlaanderen, Brabant): /bɔrt/
  • (Limburg): /bɔRd/

Woordafbreking

• bord

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘schaal, plank’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1138

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bord	borden
verkleinwoord	bordje	bordjes

Zelfstandig naamwoord

het bord o

1. (huishouden) een schijfvormig voorwerp dat wordt gebruikt om voedsel van te eten

   • Omdat het eten zo lekker was schepte hij zijn bord nog eens vol. 

   ▸ Door het tijdsverschil kwam het er dikwijls op neer dat ik ’s ochtends belde en met mijn neus in het avondeten van de familie viel. De laptop werd dan tussen de borden spaghetti opengeklapt zodat ik de opgetogen gezichten van mijn kinderen kon zien.

2. (communicatie) (transport) een vlak voorwerp waarop een voor veel mensen bedoelde tekst of teken is gezet, bijv. in het verkeer

   ▸ Het viel mij best tegen toen ik een bord zag waarop mile 1 stond. Ik had het idee al uren te hebben gelopen, maar ik bleek pas 1 mijl, oftewel 1,6 kilometer, in de benen te hebben. Mentaal was het nogal omschakelen van kilometers naar mijlen.

   • Tijdens de demonstratie hielden mensen borden omhoog met teksten tegen dierproeven. 

3. (spel) vlak voorwerp (vaak van hout) gemaakt om daarop een bepaald spel te spelen; deze spelen noemt men dan ook bordspelen

   • Een geslagen stuk wordt van het bord verwijderd. 

Hyponiemen

   

50km-bord Chambord aankondigingsbord aanplakbord aanwijzingsbord antizelfmoordbord bellenbord bestemmingsbord bilbord blowbord blowverbodsbord boeibord bouwbord dambord dartbord dartsbord demonstratiebord dertigkilometerbord dessertbord draaibord drempelbord driehoeksbord eetbord fietsbord flanelbord fonduebord fotobord galmbord ganzenbord gebakbord gebaksbord gebodsbord gedenkbord gevaarbord gevaarsbord gevarenbord gevelbord gezangbord gildebord groetzonebord hakbord hakkebord herdenkingsbord infobord informatiebord instrumentenbord kannenbord kantelbord kapbord kilometerbord klankbord klapbord klasbord klembord knoppenbord koersbord koersenbord kombord krijtbord laadbord legbord lichtbord matrixbord mededelingenbord memobord moederbord molbord mottobord naambord nummerbord onderbord ontbijtbord ouijabord plaatsnaambord plakbord planbord platbord prikbord protestbord psalmbord publicatiebord raapbord reclamebord rekenbord richtingbord sandwichbord schaakbord schakelbord schandbord schenkbord schepbord schoolbord schrijfbord schuiftoetsenbord schuurbord scorebord seinbord silhouetbord sleutelbord smartbord snelheidsbord soepbord spatbord speelbord spelbord spelletjesbord spookbord startbord stoepbord stootbord stopbord stortbord straatnaambord strijkbord tafelbord tekenbord tekstbord toetsenbord treebord uilenbord uitgangsbord uithangbord ulebord verbodsbord verkeerbord verkeersbord verkiezingsbord voorrangsbord waarschuwingsbord wandbord wapenbord warmwaterbord wasbord waterbord welkomstbord windbord zetbord zettebord zinkerbord zwichtbord

Afgeleide begrippen

   

bordendoek bordenstapelaar bordenveger bordenwarmer bordenwasser bordenwisser bordig bordkarton bordkartonnen bordkrijt bordpapier bordpapieren bordreclame bordspel bordveger bordvol bordwisser derdebordspeler

Uitdrukkingen en gezegden

• Een bord voor de kop hebben

Ongegeneerd zijn eigen gang, zonder rekening te houden met de gevolgen voor anderen

• Iets op je brood / bord krijgen

Ergens van beschuldigd worden; de verantwoordelijkheid voor iets toegeschoven krijgen

Vertalingen

    [1] Schijfvormig voorwerp   

Afrikaans: bord (af) Albanees: pjatë (sq) Arabisch: صحن (ar) Asturisch: platu (ast) Aymara: chuwa (ay) Baskisch: plater (eu) Bengaals: থালা (bn) Bretons: plad (br) Bulgaars: чиния (bg) Catalaans: plat (ca) Chinees: 碟 (zh) Deens: tallerken (da) Duits: Teller (de) m Engels: plate (en) Esperanto: plado (eo) Estisch: taldrik (et) Fins: lautanen (fi) Frans: assiette (fr) v Fries: board (fy) Galicisch: prato (gl) Grieks: πιάτο (el) o (piáto) Guarani: ña'ẽmbe (gn) Haïtiaans Creools: asyèt Hebreeuws: צלחת (he) Hongaars: tányér (hu) Ido: plado (io) Iers: pláta (ga) IJslands: diskur (is) Indonesisch: piring (id) Inuktitut: ᐳᑕᖅ (iu) Italiaans: piatto (it) Japans: 皿 (ja) Javaans: piring (jv) Kasjoebisch: talérz (csb) Koerdisch: tas (ku) Koreaans: 접시 (ko) Kroatisch: tanjur (hr) Latijn: patera (la) Lets: šķīvis (lv) Limburgs: teier (li) m

Litouws: lėkštė (lt) Luxemburgs: Teller (lb) Malayalam: പിഞ്ഞാണം (ml) Maltees: platt (mt) Marathi: ताट (mr) Minangkabaus: piriang Mongools: таваг (mn) Noors: fat (no) Occitaans: tondin (oc) Oekraïens: тарілка (uk) Oezbeeks: lagan (uz) Perzisch: بشقاب (fa) Pools: talerz (pl) m Portugees: prato (pt) Quechua: p'uku (qu) Roemeens: farfurie (ro) Russisch: тарелка (ru) v (tarelka) Schots: plate (sco) Servisch: тањир (sr) Servo-Kroatisch: tanjir (sh) Siciliaans: chiattu (scn) Sindhi: ndiro (sn) Slowaaks: misa (sk) Somalisch: saxan (so) Spaans: plato (es) m Swahili: sahani (sw) Tadzjieks: табақ (tg) Tagalog: pinggan (tl), plato (tl) Telugu: కంచము (te) Thai: จาน (th) Tibetaans: སྡེར་མ། (bo) Tsjechisch: talíř (cs) Turks: tabak (tr) Vietnamees: đĩa (vi) Waals: assiètte (wa) Welsh: plât (cy) West-Vlaams: tallore (vls) Wit-Russisch: талерка (be) Wolof: aset (wo) Zweeds: tallrik (sv)

    2. Vlak voorwerp aan een muur   

Afrikaans: swarbord (af) Albanees: tabelë (sq) Asturisch: pizarra (ast) Baskisch: arbel (eu) Bretons: taolenn-du (br) Catalaans: pissarra (ca) Deens: opslagstavle (da) g Duits: Tafel (de) v Engels: blackboard (en) (zwart), whiteboard (en) (wit) Esperanto: nigra tabulo (eo) Estisch: klassitahvel (et) Fins: liitutaulu (fi) Frans: tableau (fr) m Fries: skoalboerd (fy) Grieks: πίνακας (el) m (pínakas) Galicisch: encerado (gl) Hongaars: tábla (hu)

Iers: clár dubh (ga) IJslands: veggtafla (is) Italiaans: lavagna (it) Latijn: tabula nigra scriptoria (la) Limburgs: bórd (li) m Maltees: blekbord (mt) Noors: tavle (no) Occitaans: tablèu (oc) Pools: tablica (pl) Portugees: lousa (pt) Russisch: доска (ru) v (doská) Spaans: pizarra (es) v Tagalog: pisara (tl) Tsjechisch: tabule (cs) Vietnamees: bảng (vi), bảng đen (vi) (zwart) Zweeds: svarta tavlan (sv)

Gangbaarheid

• Het woord bord staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "bord" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordafbreking

• bord

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bord	borde

Zelfstandig naamwoord

bord o

1. bord, schijfvormig voorwerp dat wordt gebruikt om voedsel van te eten.
2. bord, groot vlak voorwerp dat meestal aan een muur hangt en waarop voor vele mensen bedoelde tekst of dergelijke kan worden gezet.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Angelsaksisch

Zelfstandig naamwoord

bord o

1. plank
2. tafel

Catalaans

enkelvoud	meervoud
bord	bords

Zelfstandig naamwoord

bord m

1. bastaard

Deens

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

bord

1. tafel

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

• bord in:
  Det Danske Sprog- og Litteraturselskab
  Den Dankse Ordbog op website:ordnet.dk

Iers

Uitspraak

• IPA: /bˠoːɾˠd̪ˠ/

	enkelvoud	meervoud
nominatief	bord	boird
genitief	boird	bord

Zelfstandig naamwoord

bord m

1. tafel

Noors

Uitspraak

• Geluid:  bord    (hulp, bestand)

Zelfstandig naamwoord

bord

1. tafel

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

bord

1. tafel

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Veluws

Zelfstandig naamwoord

bord

1. bord; een schijfvormig voorwerp dat wordt gebruikt om voedsel van te eten

Zweeds

Uitspraak

• Geluid:  bord    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• bord

Naar frequentie	1699

bords	enkelvoud		meervoud
	onbepaald	bepaald	onbepaald	bepaald
nominatief	bord	bordet	bord	borden
genitief	bords	bordets	bords	bordens

Zelfstandig naamwoord

bord, o

1. (meubel) tafel
2. (scheepvaart) boord (het dek van een schip)

Hyperoniemen

• [1]: möblemang

Afgeleide begrippen

   

[1]: altarbord [1]: arbetsbord [1]: biblioteksbord [1]: biljardbord [1]: blomsterbord [1]: bordduk [1]: bordsben [1]: bordsfilt [1]: bordskant [1]: bordslampa [1]: bordslinne [1]: bordsskiva [1]: bordsspegel [1]: bordsställ [1]: bordssällskap [1]: bordsuppsats [1]: bordtennisbord [1]: brickbord [1]: bridgebord [1]: brännvinsbord [1]: cafébord [1]: cocktailbord [1]: festbord [1]: fällbord [1]: fönsterbord [1]: förhandlingsbord [1]: honnörsbord [1]: klaffbord [1]: köksbord [1]: lunchbord [1]: marmorbord [1]: matbord [1]: matsalsbord [1]: middagsbord [1]: pelarbord [1]: restaurangbord [1]: rullbord [1]: rådsbord [1]: rökbord [1]: satsbord [1]: schackbord [1]: serveringsbord [1]: sidobord [1]: skrivbord [1]: skrivmaskinsbord [1]: slagbord [1]: soffbord [1]: spelbord [1]: toalettbord

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Zelfstandig naamwoord

bord

1. nominatief onbepaald onzijdig meervoud van bord