onderbed

Nederlands

1. Een stapelbed met een boven- en onderbed.

Uitspraak

• Geluid:  onderbed    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈɔndərˌbɛt / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• on·der·bed

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  onder bw  en  bed zn 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	onderbed	onderbedden
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

het onderbed o

1. onderste bed van een stapelbed

   ▸ Wij wandelen door een lange, smalle gang met cabines aan weerszijden, elk met een boven- en een onderbed.

2. (wegenbouw) onderste deel van aangelegde weg dat de basis vormt waar het wegdek op rust

   ▸ De 'opbreekvergunning' bevat vele bepalingen. Zo dient alvorens 'tot het opbreken van de wegbedekking wordt overgegaan', een 'deugdelijk staketsel' om 'de omtrek van het werk' te worden aangebracht, waarop bij nacht 'één of meer rood of oranje licht gevende lantaarns moeten branden'. 'Ondergravingen van de wegbedekking en haar onderbed' zijn niet toegestaan. Het 'zandbed' dient bij het aanvullen van de ontgraving 'voldoende' te worden verdicht, 'zulks ten genoegen van de sektor Stadsdeelwerken'.

3. (verouderd) zachte deel van een slaapgelegenheid waar het lichaam op rust

   ▸ Mijne spijskist was het hoofdkussen, mijn korte pels was het dekbed, en de planken der slaapbank, die met zeehonden vel bekleed was, waren het onderbed.

4. (verouderd) deel van een slaapgelegenheid waar de matras op rust

   ▸ ⧖ Langs boven het vóórberd kon men in het voertuig eenen koffer zien, eene matras, een onderbed, eene lampetkan en kom in eene mand met hooi, en meer ander ‘gerief’, tot een kleinen verhuisboedel behoorende.

Synoniemen

• [3] matras
• [4] bedbodem

Antoniemen

• [1] bovenbed
• [3] dekbed

Gangbaarheid

• Het woord onderbed staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "onderbed" herkend door:

89 %	van de Nederlanders;
81 %	van de Vlamingen.