spel

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  spel    (hulp, bestand)
• IPA: / spɛl / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• spel

Woordherkomst en -opbouw

• erfwoord, via Middelnederlands spel van Oudnederlands spil, in de betekenis van ‘ontspanning’ aangetroffen vanaf 951

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	spel	spelen spellen
verkleinwoord	spelletje	spelletjes

Zelfstandig naamwoord

het spel o

1. bezigheid ter ontspanning volgens vaste regels met elementen als competitie, behendigheid, inzicht en kans

   • Hij speelde een spel op zijn gloednieuwe spelcomputer. 

   ▸ Vandaag worden spelletjes gespeeld. Er komen ook nog een playbackshow en een barbecue. Vuurkorven, lampjes en een waslijn met wat sokken en kleren, maken het vakantiegevoel compleet.

Hyponiemen

   

3D-spel aandelenspel aanvalsspel acteerspel actiespel antipodenspel antwoordspel apenspel arcadespel argumentatiespel bakspel balspel basspel bedrijfsspel beestenspel behendigheidsspel beiaardspel belspel beugelspel beursspel bewegingsspel bijspel bikkelspel biljartspel bingospel binnenspel blijspel bolspel bordspel bosspel brekespel bridgespel buisklokkenspel buitenspel caféspel casinospel cijferspel combinatiespel computerspel croquetspel damspel dartsspel denkspel detectivespel dingspel dobbelspel dominospel dopjesspel dorpsspel drankspel drinkspel drumspel dubbelspel eindspel enkelspel ensemblespel familiespel fantasiespel fluitspel fondspel formatiespel ganzenspel gebarenspel gedachtespel geheugenspel gelijkspel geluksspel getallenspel geweldspel gezelschapspel gezelschapsspel gitaarspel gokspel golfspel goochelspel gospel grabbelspel groepsspel guichelspel haagspel halsdoekspel handspel harmonicaspel harpspel hazardspel herdersspel hinkelspel hinkspel hokspel hoog spel hooliganspel hoorspel inbelspel internetspel jongensspel kaartenspel kaartspel kaatsspel kaderspel kamerspel kampspel kansspel karspel kat-en-muisspel katjesspel kegelspel kennismakingsspel kermisspel kerstspel kienspel kijkspel kinderspel klank-en-lichtspel klankspel kleurenspel klok-en-hamerspel klokkenspel kluchtspel knibbelspel knikkerspel knipperspel kolfspel komediespel krachtenspel krasspel kutspel kwartetspel kwelspel lachspel laserspel lekenspel lichtspel liederspel liefdespel liefdesspel lijnenspel loterijspel lottospel luisterspel luitspel machtsspel marionettenspel maskerspel massaspel matadorspel memoryspel memospel mens-erger-je-nietspel middenspel miljoenenspel mimespel minnespel mirakelspel molenspel monopoliespel monopolyspel moordspel moraliteitenspel muziekspel mysteriespel nachtspel naspel netspel no-spel nulsomspel omberspel onderhandelingsspel onlinespel oorlogsspel openingsspel openluchtspel orgelspel orkestspel overnamespel overspel paasspel pandspel partituurspel passiespel pc-spel pianospel piketspel pingpongspel piramidespel platformspel ploegenspel pochspel pokerspel poppenspel positiespel potspel proefspel puzzelspel raadselspel raadspel racespel radiospel reisspel rinkelspel rollenspel rolspel rotspel ruilkaartspel ruiterspel samenspel saterspel satyrspel schaakspel schaduwspel schietspel schimmelspel schimmenspel schouwspel secondespel serve-volleyspel service-volleyspel simulatiespel simultaanspel sjaalspel slagbalspel slotsspel snarenspel solospel sportspel staafspel stadsspel steekspel strategiespel taalspel tafelspel tafelvoetbalspel teamspel teerlingspel tegenspel telefoonspel telespel televisiespel telspel tennisspel tikspel toernooispel toneelspel tornooispel treurspel troefspel trompetspel tussenspel tv-spel tweekleurenspel tycoonspel vangspel vastenavondspel vechtspel vederspel veldspel verkeerspel videospel vingerspel vioolspel vlooienspel voetbalspel volksspel voorspel vraag-en-antwoordspel vraagspel vuistbalspel waagspel wagenspel wajangpoppenspel wapenspel waterspel weidspel weispel welles-nietesspel werpspel winterspel woordenspel woordspel wurgspel zangspel zedenspel zinnespel zomerspel zottekesspel zwartepietenspel

Afgeleide begrippen

   

spel om spel uit spel voor spelalfabet spelbederf spelbederver spelbeeld spelbepalend spelbepaler spelboekje spelbord spelbos spelbreker spelcarrousel spelcoach spelcomputer spelconcept spelconsole spelcontainer spelcontrole speldag speldiscipline speldocent spelelement spelen spelervaring spelfout spelgedrag spelhervatting spelidee spelinzicht spelkamer spelkunst spelleider spelleiding spelles spelmaker spelmateriaal spelmethode spelmiddag spelmoment spelniveau spelonderbreking spelopbouw spelopvatting spelotheek spelpatroon spelpeil spelplezier spelprobleem spelprogramma spelregel spelregie spelreglement spelshow spelsituatie spelsoort spelstijl spelsysteem speltak speltechniek speltechnisch speltempo speltheorie speltherapeut speltherapie speltype speluitleg spelvaardigheid spelvariant spelverdeelster spelverdeler spelverdeling spelverloop spelverruwing spelvorm spelvreugde spelweek spelwereld spelwijze spelwoord

Verwante begrippen

• computer, denksport, dobbelen, game, puzzel

Uitdrukkingen en gezegden

• alles op het spel zetten

alles inzetten en mogelijk alles verliezen

• brood en spelen

voedsel en vermaak, opgevat als middelen voor een regiem om de bevolking rustig te houden

• buiten spel blijven

niet betrokken raken

• hoog spel spelen

veel of grote risico's nemen

• niet om de knikkers, maar om het spel

het gaat niet om het winnen, maar om het vermaak

• ongelukkig in het spel, gelukkig in de liefde

wie pech heeft in iets onbelangrijks kan geluk hebben bij iets belangrijkers

• op het spel zetten

riskeren om iets anders te bereiken

Vertalingen

    1. bezigheid ter ontspanning volgens vaste regels met elementen als competitie, behendigheid, inzicht en kans   

Catalaans: joc (ca) m Deens: spil (da) o Duits: Spiel (de) o Engels: game (en) Frans: jeu (fr) m Fries: spul (fy) IJslands: leikur (is) m

Italiaans: gioco (it) m Koerdisch: yarî (ku) v Occitaans: jòc (oc) m Papiaments: wega Pools: gra (pl) v Roemeens: joc (ro) o Spaans: juego (es) m

Werkwoord

vervoeging van
spellen

spel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van spellen
   

   • Ik spel. 

2. gebiedende wijs van spellen
   

   • Spel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van spellen
   

   • Spel je? 

Afgeleide begrippen

• spelalfabet, spelboekje, spelfout, spelwoord

Gangbaarheid

• Het woord spel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "spel" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Nedersaksisch

Zelfstandig naamwoord

spel

1. spel; een bezigheid ter ontspanning volgens vaste regels met elementen als competitie, behendigheid, inzicht en kans

Afgeleide begrippen

• kaartspel

Nynorsk

Woordafbreking

• spel

Werkwoord

spel

1. gebiedende wijs van spela

Schrijfwijzen

• spela
• spele

Werkwoord

spel

1. gebiedende wijs van spele

Schrijfwijzen

• spela
• spele

Zelfstandig naamwoord

spel, mv

1. onbepaalde vorm nominatief meervoud van spel

Veluws

Zelfstandig naamwoord

spel

1. spel; een bezigheid ter ontspanning volgens vaste regels met elementen als competitie, behendigheid, inzicht en kans

Afgeleide begrippen

• kaartspel