wijze

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  wijze    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• wij·ze

Woordherkomst en -opbouw

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	wijze	wijzen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de wijze v / m

1. manier

   • Het behalen van de landstitel werd op een grootse wijze gevierd. 

Hyponiemen

   

aanvallenderwijze aanvalswijze afbetalingswijze alwijze begrijpelijkerwijze behandelingswijze behandelwijze benaderingswijze bereidingswijze berekeningswijze beschouwingswijze bestaanswijze bestrijdingswijze betaalwijze betalingswijze billijkerwijze bindwijze bloeiwijze bouwwijze denkwijze derwijze enigerwijze financieringswijze gebruikswijze gedragswijze gelijkerwijze gelukkigerwijze geneeswijze gunningswijze gunningwijze halfwijze handelingswijze handelswijze handelwijze interessanterwijze kenwijsje leefwijze leerwijze leeswijze letterwijze levenswijze logischerwijze maakwijze menselijkerwijze merkwaardigerwijze mogelijkerwijze natuurlijkerwijze noodzakelijkerwijze normalerwijze ongelukkigerwijze ontstaanswijze productiewijze redelijkerwijze redeneerwijze regeringswijze rekenwijze schertsenderwijze schilderwijze schrijfwijze speelwijze spelenderwijze spellingswijze spellingwijze spelwijze spreekwijze steelswijze strijdwijze teeltwijze toedieningswijze toevalligerwijze uitdrukkingswijze uitvoeringswijze vergelijkenderwijze vertelwijze vervoerswijze vervoerwijze verzendwijze voorstellingswijze vragenderwijze welwijze werkwijze zangwijze zegswijze zichtwijze zienswijze zijnswijze

Afgeleide begrippen

• miswijzing, wijzer, wijzing

Vertalingen

    1. manier   

Duits: Weise (de) v Engels: way (en), manner (en), mode (en)

Spaans: manera (es) v, modo (es) m, forma (es) v, son (es) m

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	wijze	wijzen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de wijze m

1. wijs persoon

   • De Lockheed-affaire werd door een commissie van wijzen onderzocht. 

Antoniemen

• onwijze

Hyponiemen

• neuswijze, waanwijze, wereldwijze

Uitdrukkingen en gezegden

• De steen der wijzen zoeken

een oplossing zoeken voor iets wat bijna niet op te lossen is

• Eén gek kan meer vragen/vragen stellen dan tien wijzen kunnen beantwoorden

er zijn altijd wel vragen waar niemand het antwoord op weet

Vertalingen

    1. wijs persoon   

Engels: wise man (en)

Bijvoeglijk naamwoord

wijze

1. verbogen vorm van de stellende trap van wijs

   ▸ Het waren mooie, wijze woorden, maar ik vroeg me af hoe je dit advies goed in praktijk kon brengen.

   ▸ Ze wekte de indruk van een soort kuise elegantie, of ze die tactiek nu zelf had gekozen of dat ze wijze raad van haar verdediger had gekregen.

Werkwoord

vervoeging van
wijzen

wijze

1. aanvoegende wijs van wijzen

Gangbaarheid

• Het woord wijze staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "wijze" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.