Brian Wilson

Brian Wilson
	Brian Wilson in 2012
Algemene informatie
Volledige naam	Brian Douglas Wilson
Geboren	20 juni 1942
Geboorteplaats	Hawthorne (Californië)
Land	Verenigde Staten
Werk
Jaren actief	1961-2022
Genre(s)	Rock, Pop, Artrock
Beroep	Muzikant, zanger, songwriter, muziekproducent
Instrument(en)	Zang, keyboard, basgitaar, synthesizers, accordeon
Label(s)	Capitol Records, Warner Bros Records
Act(s)	The Beach Boys
	Officiële website; (en) AllMusic-profiel; (en) Discogs-profiel; (en) IMDb-profiel; (en) Last.fm-profiel; (en) MusicBrainz-profiel;
	Handtekening
Portaal	Muziek

Brian Douglas Wilson (Hawthorne (Californië), 20 juni 1942) is een Amerikaanse gepensioneerd muzikant, singer-songwriter en platenproducer. Hij was het brein achter de Amerikaanse band The Beach Boys, waarvan hij, behalve bassist en een van de zangers, lange tijd de belangrijkste componist was. Ook was hij de producer van enkele van de belangrijkste albums van de band. Brian Wilson werd nummer 57 in de top 200 beste zangers "200 Greatest Singers of All Time" ranglijst van Rolling Stone magazine.^[1]^[2] Zijn album Brian Wilson Presents Smile (een remake van nooit uitgebrachte Beach Boys album SMiLE uit 1967) staat eveneens op hun top 500 beste albums aller tijden met plaats 399.^[3]

Biografie

Brian Wilson op het Roskilde Festival in 2005.

Brian Wilson in het jaar 1963.

Brian was de oudste van drie zonen van Murry Wilson, een hardhandige man die zelf met weinig succes had gepoogd een carrière als liedjesschrijver te beginnen. Mede uit frustratie hierover moedigde hij zijn zonen aan een muzikale carrière te beginnen, wat in 1961 resulteerde in de oprichting van The Beach Boys.

Vanaf het begin was Brian Wilson het artistieke brein van de band. Maakte de groep aanvankelijk nog vrij eenvoudige liedjes over onderwerpen als surfen en auto's, na verloop van tijd werd de muziek complexer en werden de teksten persoonlijker. Bovendien groeide Wilson, ondanks het feit dat hij aan een oor slechthorend was, in zijn rol van producer, wat in belangrijke mate bijdroeg aan het geluid van de band. Eind 1964 besloot hij om te stoppen met optreden en zich volledig te gaan richten op het schrijven van nieuwe nummers en het werken in de studio. Naar voorbeeld van de door hem zeer bewonderde Phil Spector creëerde Wilson een 'muur van geluid' door het gebruik van grote aantallen verschillende instrumenten. Nieuwe nummers werden voortaan ingespeeld door de beste studiomuzikanten die Wilson kon krijgen, met name uit de kring rond Spector, waarna de andere Beach Boys alleen nog de vocalen toevoegden.

Brian Wilson in 1976, werkend aan 15 Big Ones.

Brian Wilson in 1977.

Een belangrijke stimulans voor Wilson was het verschijnen van het vernieuwende Beatles-album Rubber Soul in 1965. In een poging dit album te overtreffen maakte Wilson in 1966 het Beach Boys-album Pet Sounds, dat als een van de grootste meesterwerken uit de geschiedenis van de popmuziek wordt beschouwd. Op zijn beurt moest Pet Sounds overtroffen worden door Smile, een zeer ambitieus en experimenteel album waarbij Wilson nauw samenwerkte met tekstschrijver Van Dyke Parks. Van de andere leden van de Beach Boys kreeg hij weinig steun; zij voelden zich nu gedegradeerd tot ingehuurde krachten zonder enige creatieve inbreng. Van Dyke Parks werd vanwege zijn cryptische teksten met name door Mike Love zeer vijandig behandeld. Hoewel veel nummers grotendeels of zelfs geheel af waren was onduidelijk hoe de plaat als geheel zou moeten worden. Het werken onder tijdsdruk viel Wilson zwaar, reden waarom zijn aanvankelijke enthousiasme voor het project verdween. Het verschijnen van het Beatles-album Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band in 1967 werd de genadeklap voor het Smile project; Wilson stortte geestelijk in en wilde niets meer met Smile te maken hebben. De jaren daarna zou hij zelden zijn bed verlaten, en zijn rol binnen de band werd noodgedwongen snel kleiner. De volgende albums bevatten grotendeels nummers die door de andere bandleden geschreven zijn, terwijl Wilsons bijdragen in een aantal gevallen nummers van Smile zijn die alsnog werden voltooid. Pas in 1976 verscheen met 15 Big Ones weer een Beach Boys-album waarop hij de hoofdrol speelde, voornamelijk als producent en zanger. In deze periode trad hij ook weer live op met de band. Hierna geraakte Wilson in een productieve periode, waardoor Love You tot stand kwam, het laatste album volledig geschreven en geproduceerd door Brian. Na het volgende album MIU album verdween hij weer naar de achtergrond.

Sinds halverwege de jaren 80 stond de labiele en aan drugs verslaafde Wilson onder behandeling bij psychiater Eugene Landy. Hoewel Landy duidelijk vooruitgang boekte was zijn wijze van behandelen omstreden; niet alleen trok Landy bij Wilson in, hij bemoeide zich met ieder aspect van diens leven en wierp zich zelfs op als diens artistieke partner. In 1988 verscheen Wilsons eerste soloalbum, simpelweg Brian Wilson geheten, waarvoor Landy de teksten schreef. Dit album bevat in de vorm van het nummer Rio Grande een duidelijke verwijzing naar de stijl van Smile. In 1990 voltooide Wilson zijn tweede soloalbum Sweet Insanity, wederom in samenwerking met Landy. Dit album werd echter door de platenmaatschappij geweigerd en verscheen alleen in het illegale circuit. Een rechtszaak -aangespannen door de Beach Boys- dwong Landy om zijn contact met Wilson te verbreken. Een tweede rechtszaak volgde, dit keer aangespannen door Mike Love, die financiële vergoeding en erkenning eiste voor zijn bijdragen aan Wilsons nummers.

In 1995 werkte Wilson samen met Van Dyke Parks op diens album Orange Crate Art. Datzelfde jaar was Wilson het onderwerp van de documentaire I just wasn't made for these times, waarvan de soundtrack verscheen op cd. In 1998 verscheen een nieuw soloalbum, Imagination. Hoewel dit album maar matig succesvol was voelde Wilson zich erdoor wel gesterkt in zijn voornemen om weer te gaan toeren. Hiervoor stelde hij een grote begeleidingsband samen, met daarin onder meer The Beach Boys live-band gitarist Jeffrey Foskett en leden van de band Wondermints. In 2000 verscheen Live at the Roxy Theatre. Met dezelfde band werd in 2002 opgetreden in Groot-Brittannië, waarbij Pet Sounds integraal ten gehore werd gebracht, resulterend in de cd Pet Sounds Live. Aangemoedigd door het succes van deze tournee, en aangespoord door Wondermints-lid Darian Sahanaja, besloot Wilson in 2003 Smile alsnog te voltooien en live op te voeren. Op 20 februari 2004 werd het stuk in Londen voor het eerst opgevoerd. De hierop volgende tournee door Europa en Amerika in 2004 werd een ware triomftocht. Dat jaar verscheen tevens het album Gettin' In Over My Head, waarop Wilson onder meer begeleid wordt door Eric Clapton en Paul McCartney. Eind 2004 verscheen het album Smile dat met lovende kritieken werd ontvangen. Voor het instrumentale nummer "Mrs. O'Leary's Cow" van dit album won hij een Grammy Award. Eind 2005 verscheen het in mei opgenomen kerstalbum What I really want for Christmas, dat een aantal kerstklassiekers en twee nieuwe nummers bevat, die samen met Bernie Taupin en Jimmy Webb werden geschreven. In 2008 verscheen That lucky old sun, een conceptalbum dat Wilson schreef in samenwerking met Van Dyke Parks en Scott Bennett. In 2011 keerde Wilson samen met Al Jardine en David Marks eenmalig terug bij The Beach Boys voor het 50-jarige jubileum. Na de reünie in 2012 toerde Wilson verder met Al Jardine en zijn eigen band, later aangevuld met voormalig Beach Boy Blondie Chaplin.

In 2019 stelde Wilson enkele concertdatums uit vanwege een verslechtering van de geestelijke gezondheid. Zijn sociale media verklaarden: "Ik heb geworsteld met dingen in mijn hoofd en dingen gezegd die ik niet meen en ik weet niet waarom. Het is iets waar ik nog nooit mee te maken heb gehad en we kunnen er nog niet helemaal achter komen." De volgende maand verklaarden zijn sociale media dat hij hersteld was en zou hervatten met toeren.

In een Beach Boys fanpodcast 2023 maakte Wilson’s dochter Carnie Wilson bekend dat haar vader ging stoppen met tournees.

Op 30 januari 2024 stierf Melinda Ledbetter, de vrouw van Brian Wilson, in hun huis. De volgende maand werd aangekondigd dat Wilson dementie had en onder curatele ging.^[4]

In 2024 werd aankondigd dat het onafgewerkte country album Cows in the Pasture van Brian Wilson zou worden afgewerkt en uitgebracht in 2025. Het album werd indertijd geproduceerd door Wilson en Fred Vail.^[5]

Persoonlijk

Brian Wilson in 1990.

Wilson is sinds kind doof aan zijn rechteroor. Het is niet zeker of dit gebeurde nadat zijn vader hem tegen zijn oor had geslagen met een voorwerp of dat Wilson doof is geboren. Door deze zwakte ontwikkelde Wilson de gewoonte om vanaf de zijkant van zijn mond te spreken, waardoor hij de verkeerde indruk wekte dat hij een beroerte had gehad. Zijn eerste vrouw was Marylin Wilson waarmee hij zijn kinderen: Carnie en Wendy Wilson kreeg; zij vormden later Wilson Philips met Chynna Philips (de dochter van John Phillips en Michelle Phillips). In 1979 scheidde Wilson van Marilyn. In 1995 trouwde Wilson opnieuw, en wel met Melinda Ledbetter. Ledbetter was autoverkoopster en mannequin. Samen adopteerden zij 5 kinderen. Ledbetter overleed op 30 januari 2024 op 77-jarige leeftijd.

Discografie

Albums

Album met eventuele hitnotering(en) in de Nederlandse Album Top 100	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Brian Wilson	1988	-
Sweet Insanity	1990	-			Illegaal
Orange Crate Art	1995	-			met Van Dyke Parks
I Just Wasn't Made For these Times	1995	-			Soundtrack
Imagination	1998	-
Live at the Roxy Theatre	2000	-			Livealbum
Pet Sounds live	2002	-
Gettin' in over my head	2004	26-06-2004	83	3
Brian Wilson Presents Smile	2004	02-10-2004	21	16
What I really want for Christmas	2005	-
That Lucky Old Sun	2008	06-09-2008	54	3
Brian Wilson Reimagines Gershwin	2010	11-09-2010	85	2*
In the Key of Disney	2011	-
No Pier Pressure	2015	-
At My Piano	2021	-
Brian Wilson: Long Promised Road (Original Motion Picture Soundtrack)	2021	-			soundtrack

Album met hitnotering(en) in de Vlaamse Ultratop 200 albums	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Smile	2004	09-10-2004	19	5
That lucky old sun	2008	13-09-2008	41	1

Dvd's

Dvd's met hitnoteringen in de Nederlandse Music Top 30	Datum van verschijnen	Datum van binnenkomst	Hoogste positie	Aantal weken	Opmerkingen
Smile	2005	25-06-2005	21	2

Externe link

Officiële website

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (en) List, Sarkari, Rolling Stones 200 Greatest Singers Full List All Time 2023. SarkariList.Org (16 mei 2023). Gearchiveerd op 16 mei 2023. Geraadpleegd op 16 mei 2023.
↑ Devereux-evans, Olivia, Gene Simmons calls the list of 200 Greatest Singers Of All Time 'B.S'. Mail Online (5 januari 2023). Gearchiveerd op 16 mei 2023. Geraadpleegd op 16 mei 2023.
↑ (en) #399 Brian Wilson, 'Smile' (2004). Rolling Stone 500 Greatest Albums Of All Time. Gearchiveerd op 16 mei 2023. Geraadpleegd op 16 mei 2023.
↑ (en) Beaumont-Thomas, Ben, "Beach Boys star Brian Wilson has dementia", The Guardian, 16 februari 2024. Geraadpleegd op 16 februari 2024.
↑ (en) Greene, Andy, Brian Wilson Began Work on a Country Album in 1970. It's Finally Coming Out. Rolling Stone (13 februari 2024). Geraadpleegd op 16 februari 2024.

[1] (en) List, Sarkari, Rolling Stones 200 Greatest Singers Full List All Time 2023. SarkariList.Org (16 mei 2023). Gearchiveerd op 16 mei 2023. Geraadpleegd op 16 mei 2023.

[2] Devereux-evans, Olivia, Gene Simmons calls the list of 200 Greatest Singers Of All Time 'B.S'. Mail Online (5 januari 2023). Gearchiveerd op 16 mei 2023. Geraadpleegd op 16 mei 2023.

[3] (en) #399 Brian Wilson, 'Smile' (2004). Rolling Stone 500 Greatest Albums Of All Time. Gearchiveerd op 16 mei 2023. Geraadpleegd op 16 mei 2023.

[4] (en) Beaumont-Thomas, Ben, "Beach Boys star Brian Wilson has dementia", The Guardian, 16 februari 2024. Geraadpleegd op 16 februari 2024.

[5] (en) Greene, Andy, Brian Wilson Began Work on a Country Album in 1970. It's Finally Coming Out. Rolling Stone (13 februari 2024). Geraadpleegd op 16 februari 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]