Carles Puigdemont
Carles Puigdemont i Casamajó (['karɫəs pudʒðəˈmon i kazəmə'ʒo]? ⓘ) (Amer, 29 december 1962) is een Catalaans politicus. Van 1 juli 2011 tot 10 januari 2016 was hij burgemeester van Girona. Op 10 januari werd hij verkozen als 130ste president van de Generalitat de Catalunya, de regionale regering van Catalonië. Op 27 oktober 2017 liet hij het Catalaanse Parlement de onafhankelijkheid van Catalonië uitroepen.[1][2] Hij werd diezelfde dag door de Spaanse regering uit zijn ambt gezet.[3]
| Carles Puigdemont | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Puigdemont in 2016
| ||||
| Geboren | 29 december 1962 Amer, Spanje | |||
| Politieke partij | Convergència Democràtica de Catalunya (CDC) Junts pel Sí | |||
| Partner | Marcela Topor | |||
| Handtekening | 
| |||
| 130e president van de Generalitat de Catalunya | ||||
| Aangetreden | 12 januari 2016 | |||
| Einde termijn | 27 oktober 2017 | |||
| Monarch | Felipe VI | |||
| Vicepresident(en) | Oriol Junqueras i Vies | |||
| Voorganger | Artur Mas i Gavarró | |||
| Opvolger | 2017-2018: ambt opgeschort (taken waargenomen door Soraya Sáenz de Santamaría) 2018: Joaquim Torra i Pla | |||
| ||||
Biografie
bewerkenPuigdemont is de tweede van de acht kinderen van Xavier Puigdemont en Núria Casamajó, een banketbakkersechtpaar. Hij studeerde Catalaanse letterkunde aan de Universiteit van Girona maar stopte daarmee ten behoeve van een carrière in de journalistiek. Zijn overgrootvader en een van zijn ooms waren burgemeester van Amer, alhoewel zijn directe familie niet in de politiek actief is.[4]
Puigdemont begon in 1981 begon te schrijven voor El Punt, en werd later hoofdredacteur van deze krant. Daarnaast schreef hij voor het weekblad Presència. Van 1999 tot 2002 was hij de eerste directeur van het persagentschap Agència Catalana de Notícies. Hij was ook algemeen directeur van Catalonia Today, een Engelstalige Catalaanse krant. Hij is de auteur van het essay Cata... què? Catalunya vista per la premsa internacional (vrij vertaald: "Cata... wat? Catalonië in de ogen van de internationale pers)[5] en meerdere essays over communicatie, informatie- en internettechnologie en schrijft regelmatig in de media. Puigdemont is lid van de Catalaanse Journalistenvereniging.
Puigdemont, een voormalig actievoerder van Crida a la Solidaritat en Defensa de la Llengua, la Cultura i la Nació Catalanes[6] (Oproep tot solidariteit voor de verdediging van de Catalaanse taal, cultuur en natie), werd ook lid van de Catalaanse Nationalistische Jeugd, die hij in de comarca's in het gebied van Girona samen met Pere Casals opzette.[7]
Op 9 januari 2016 werd hij door parlementsvoorzitster Carme Forcadell voorgedragen als president van de Generalitat[8] en op 10 januari door het regionale parlement verkozen met zeventig stemmen voor (Junts pel Sí en CUP)[9] en drieënzestig tegen (PSC, PP, Catalunya Sí que es Pot en Ciutadans). Op de valreep kwam het tot een akkoord, toen de voorgaande president, Artur Mas, tegen wie de CUP een veto gesteld had, zijn kandidatuur had ingetrokken.[10] Zonder dit akkoord had men volgens de wet in maart nieuwe verkiezingen moeten uitschrijven.[11]
Strijd om onafhankelijkheid Catalonië
bewerkenOp 1 oktober 2017 hield Catalonië een (volgens de Spaanse grondwet onwettig) referendum over onafhankelijkheid, en op 27 oktober 2017 riep het Catalaanse parlement de onafhankelijkheid uit. Op diezelfde dag werden Puigdemont en zijn regering uit hun ambt gezet.[12][13] De taken van de president van de Generalitat de Catalunya werden overgenomen door premier Mariano Rajoy Brey en overgedragen aan vicepremier Soraya Sáenz de Santamaría.[14] Op 30 oktober 2017 vluchtte Puigdemont naar België, waar hij de Belgische advocaat Paul Bekaert in de arm nam.[15] Het Spaanse parket wilde Puigdemont vervolgen wegens rebellie, misbruik van overheidsgeld en opruiing. Daartoe vroeg het via een Europees aanhoudingsmandaat om zijn uitlevering, maar dit werd op 5 december 2017 ingetrokken.[16][17] Op 21 december 2017 werd Puigdemont herkozen tot parlementslid in het Catalaans parlement. Op 1 maart 2018 zag hij af van zijn kandidatuur voor president en wees hij Jordi Sànchez aan als kandidaat.
Op 23 maart 2018 werd een nieuw Europees arrestatiebevel uitgevaardigd terwijl Puigdemont op dat moment in Finland was. Op de terugweg naar België werd hij op 25 maart in Duitsland gearresteerd na het passeren van de Deense grens.
Op 12 juli dat jaar werd bekend dat het hooggerechtshof in Sleeswijk instemde met de uitlevering van Puigdemont wegens misbruik van overheidsgeld, maar niet wegens rebellie. Het gevolg was dat Puigdemont na uitlevering niet voor rebellie in Spanje vervolgd kon worden. De Spaanse onderzoeksrechter Pablo Llarena trok daarop op 19 juli het arrestatiebevel in. Puigdemont kan zich hierdoor buiten Spanje vrij verplaatsen. In Spanje zelf bleef het nationale arrestatiebevel van kracht.
In april 2019 stelde Puigdemont zich als lijsttrekker van de onafhankelijkheidspartij Junts per Catalunya kandidaat voor de Europese Parlementsverkiezingen.[18] Later die maand verbood de Spaanse kiescommissie zijn deelname, omdat hij zich niet persoonlijk in Spanje had laten registreren,[19][20] maar het Spaanse hooggerechtshof maakte dit verbod in mei ongedaan.[21] Puigdemont behaalde uiteindelijk een zetel in het Europees Parlement, net zoals de oud-ministers van Catalonië Toni Comin en Clara Ponsatí. Op 9 maart 2021 hief een meerderheid van het Europees Parlement de parlementaire onschendbaarheid van het drietal op, na verzoek van de Spaanse overheid. Ze zijn in beroep gegaan bij het Europees Hof van Justitie. Op 23 september 2021 werd Puigdemont aangehouden in Sardinië, op weg naar Alghero, maar daags nadien weer vrijgelaten, in afwachting van een proces op 4 oktober.[22]
Op een congres van Junts per Catalunya in het Franse Argèles-sur-Mer op 4 juni 2022 stelde Puigdemont zich niet herkiesbaar als voorzitter. Tot zijn opvolger werd parlementsvoorzitter Laura Borras gekozen. Secretaris-generaal en partijleider werd Jordi Turull, die zijn gevangenisstraf voor het illegale referendum had uitgezeten en dus weer volledig aan het politieke bedrijf kon deelnemen.[23]
In mei 2024 werd Puigdemont bij de Catalaanse verkiezingen verkozen voor het regionaal parlement. Zijn partij werd tweede. In augustus 2024 keerde Puigdemont kortstondig terug naar Spanje, waar hij in Barcelona de vertrouwensstemming in het Catalaanse parlement over de nieuwe minister-president, Salvador Illa, beweerde bij te willen wonen. Hij hield vooraf een toespraak, waarbij werd verwacht dat hij nadien zou opgepakt worden, aangezien er nog steeds een arrestatiebevel tegen hem liep. Na zijn toespraak wist hij echter te ontsnappen aan de politie en keerde hij terug naar België.[24][25]
In 2024 was hij opnieuw kandidaat voor het voorzitterschap, wat hij met meer dan 90 procent van de stemmen ook werd.[26]
Privé
bewerkenPuigdemont is getrouwd met Marcela Topor, met wie hij twee dochters heeft.
- ↑ "Carles Puigdemont i Casamajó", Gran Enciclopèdia Catalana, 2016
- ↑ De man die Catalonië onafhankelijk moet maken (en Artur Mas doen vergeten), De Standaard, 11 januari 2016. Gearchiveerd op 10 augustus 2022.
- ↑ Zie koninklijk besluit 942/2017 van 27 oktober 2017, BOE 2017/261, p. 103562-103563. Gearchiveerd op 8 juni 2023.
- ↑ (ca) David Céspedes, Qui és Carles Puigdemont?, Diari de Girona, 10 januari 2016. Gearchiveerd op 20 april 2021.
- ↑ (ca) Carles Puigdemont, Cata... què? Catalunya vista per la premsa internacional, Barcelona, La Campana, 1994 (2de druk), 188 blz., ISBN 84-86491-88-6
- ↑ (es) La risa floja: Cucurull revela sus últimos descubrimientos históricos, Dolca Catalunya, 3 september 2016. Gearchiveerd op 16 juni 2021.
- ↑ (ca) Perfil de Carles Puigdemont, carlespuigdemont.cat, geraadpleegd op 9 januari 2015. Gearchiveerd op 4 maart 2016.
- ↑ Niels Posthumus, Puigdemont benoemd als nieuwe Catalaanse leider, NRC, 10 januari 2016
- ↑ (es) Imágenes muestran cómo un policía cae redondo al suelo tras un sillazo en un colegio, El Confidencial, 1 oktober 2017
- ↑ Jules Seegers, "Boegbeeld Catalaans nationalisme treedt af. De pro-afscheidingspartijen van Catalonië voorkomen nieuwe regionale verkiezingen.", NRC, 9 januari 2016
- ↑ Joan Rusiñol, Puigdemont entoma el repte de culminar el procés independentista, Ara, 11 januari 2016. Gearchiveerd op 8 november 2020.
- ↑ Zie koninklijk besluiten 942/2017 en 943/2017 van 27 oktober 2017, BOE 2017/261, p. 103562-103565. Gearchiveerd op 8 juni 2023.
- ↑ Vice-premier neemt taken van de Catalaanse president over, NOS, 28 oktober 2017, laatst geraadpleegd op 28 oktober 2017. Gearchiveerd op 28 oktober 2017.
- ↑ Zie koninklijk besluit 944/2017 van 27 oktober 2017, BOE 2017/261, p. 103545-103557; (es) Rajoy delega en Soraya Sáenz de Santamaría la Presidencia de la Generalitat, El Mundo, 28 oktober 2017, laatst geraadpleegd op 28 oktober 2017
- ↑ Belgische advocaat door Puigdemont aangesteld als raadsman, De Standaard, 31 oktober 2017. Gearchiveerd op 7 december 2021.
- ↑ Het Spaanse parket vraagt een internationaal aanhoudingsbevel voor Puigdemont, De Standaard, 2 november 2017. Gearchiveerd op 1 december 2021.
- ↑ Advocaat: 'Uitlevering Puigdemont duurt zeker nog 1,5 maand', De Standaard, 2 november 2017. Gearchiveerd op 8 maart 2023.
- ↑ Gewezen Catalaanse president Puigdemont kandidaat voor de Europese verkiezingen, De Morgen, 10 april 2019. Gearchiveerd op 1 mei 2019.
- ↑ Puigdemont mag niet deelnemen aan Europese verkiezingen, NOS, 29 april 2019. Gearchiveerd op 3 mei 2019.
- ↑ Puigdemont mag niet deelnemen aan Europese verkiezingen, De Standaard, 29 april 2019
- ↑ Puigdemont mag toch deelnemen aan Europese verkiezingen, NRC, 5 mei 2019. Gearchiveerd op 10 augustus 2022.
- ↑ Voormalige Catalaanse leider Puigdemont weer op vrije voeten op Sardinië, juridische zorgen nog niet helemaal voorbij, VRT, 24 september 2021. Gearchiveerd op 1 juni 2023.
- ↑ Puigdemont niet langer leider van Catalaans-separatistische partij JuntsxCat, Knack, 4 juni 2022
- ↑ Catalaanse politie kan Carles Puigdemont niet vinden: ex-premier verdween spoorloos na korte toespraak in Barcelona. vrtnws.be (8 augustus 2024). Gearchiveerd op 9 augustus 2024. Geraadpleegd op 27 oktober 2024.
- ↑ Catalaanse leider Puigdemont is in Waterloo "na enkele extreem moeilijke dagen", schrijft hij op X. vrtnws.be (9 augustus 2024). Gearchiveerd op 14 augustus 2024. Geraadpleegd op 27 oktober 2024.
- ↑ Carles Puigdemont neemt opnieuw de leiding van zijn partij. De Standaard (27 oktober 2024). Geraadpleegd op 27 oktober 2024.
| Voorganger: Artur Mas i Gavarró |
 2016-2017 |
Opvolger: Joaquim Torra i Pla |