Galblaas
De galblaas of vesica biliaris[1] is een peervormig hol orgaan dat aan de rechterkant van het lichaam, achter (dat wil zeggen meer naar binnen) en onder de lever ligt. Het orgaan is verbonden met de lever via de galbuis. De galblaas slaat de gal op, die wordt afgescheiden via de centrale galgang of ductus choledochus naar de darm als vethoudend voedsel de darm binnenkomt. Gal bevat stoffen die vet tot heel kleine vetdruppels in een waterige oplossing kunnen verdelen (emulgeren). Door deze oppervlaktevergroting kan vet gemakkelijker door de enzymen verteerd worden. De galblaas vormt een reservoir voor de galvloeistof die door de lever is geproduceerd. De galblaas heeft een wateronttrekkende werking op de gal die zodoende wordt ingedikt en een typische groene kleur krijgt. De hoeveelheid gal die naar de darm wordt afgevoerd is afhankelijk van de hoeveelheid te verteren vet in de darm.
| Galblaas | ||||
|---|---|---|---|---|
| Vesica biliaris | ||||
| ||||
Galblaas
| ||||
| ||||
Lever en galblaas gezien vanaf de rug
| ||||
| Synoniemen | ||||
| Latijn | Vesica fellea[1] Vesica fellis[2][3] | |||
| Oudgrieks | Κύστις χοληδόχος[7][13] | |||
| Gegevens | ||||
| Orgaanstelsel | Spijsverteringsstelsel | |||
| ||||
Niet alle zoogdieren hebben een galblaas. De rat bijvoorbeeld heeft geen gespecialiseerd orgaan voor de opslag van gal. Daarom juist zijn ratten zulke geliefde proefdieren in de biochemie: ze verteren veel directer, en zij kunnen niet braken.
Aandoeningen
bewerkenGalstenen
bewerkenUit de gal kristalliseren bij sommige mensen vaste bestanddelen uit; dit is niet zeldzaam. Tot ongeveer 25% van de mensen heeft galstenen die meestal grotendeels bestaan uit cholesterol.
Cholecystitis
bewerkenEen ontsteking van de galblaas heet cholecystitis; een bacteriële ontsteking van de galwegen heet een cholangitis.
Zie ook
bewerkenLiteratuurverwijzingen
bewerken- ↑ a b c Federative Committee on Anatomical Terminology (1998). Terminologia Anatomica. Stuttgart: Thieme
- ↑ Triepel, H. (1908). Memorial on the anatomical nomenclature of the anatomical society. In A. Rose (Ed.), Medical Greek. Collection of papers on medical onomatology and a grammatical guide to learn modern Greek (pp. 176-193). New York: Peri Hellados publication office.
- ↑ Triepel, H. (1927). Die anatomischen Namen. Ihre Ableitung und Aussprache. Anhang: Biographische Notizen.(Elfte Auflage). München: Verlag von J.F. Bergmann.
- ↑ a b c d Dunglison, R. (1856). ‘’Medical lexicon. A dictionary of medical science.’’ (13th edition).Philadelphia: Blanchard and Lea.
- ↑ Kiliaan, C. (1599/1972). Etymologicum Teutonicae Linguae. (ed. F. Claes s.j.). Den Haag: Mouton.
- ↑ a b Castelli, B. & Bruno, J.P (1713). Lexicon medicum Graeco-Latinum. Leipzig: F. Thomas
- ↑ a b c d e f g Schreger, C.H.Th.(1805). Synonymia anatomica. Synonymik der anatomischen Nomenclatur. Fürth: im Bureau für Literatur.
- ↑ a b c d e f g h i Fonahn, A. (1922). ‘’Arabic and Latin anatomical terminology. Chiefly from the Middle Ages.’’ Kristiania: Jacob Dybwad.
- ↑ Lewis, C.T. & Short, C. (1879). A Latin dictionary founded on Andrews' edition of Freund's Latin dictionary. Oxford: Clarendon Press.
- ↑ Kraus, L.A. (1844). Kritisch-etymologisches medicinisches Lexikon (Dritte Auflage). Göttingen: Verlag der Deuerlich- und Dieterichschen Buchhandlung.
- ↑ Siebenhaar, F.J. (1850). Terminologisches Wörterbuch der medicinischen Wissenschaften. (Zweite Auflage). Leipzig: Arnoldische Buchhandlung.
- ↑ Gabler, E. & Winkler, T.C. (1881). Latijnsch-Hollandsch woordenboek over de geneeskunde en de natuurkundige wetenschappen. (Tweede druk). Leiden: A.W. Sijthoff.
- ↑ a b Liddell, H.G. & Scott, R. (1940). A Greek-English Lexicon. revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones. with the assistance of. Roderick McKenzie. Oxford: Clarendon Press.
