Gebruiker:Zomerklokje/Architect
- Hendrick de Keyser - Beurs van Hendrick de Keyser - Jacob van Campen - Pieter Post - Jacob Lois
- George Nicolaas Itz – H.P. Berlage - Willem Kromhout - Michel de Klerk - J.J.P. Oud
- Fjodor Sjechtel - Villa Rjaboesjinski – Villa Derozjinskaja – Jaroslavlstation
- Michail Tsjitsjagov – Korsjtheater – [[]]
- c:Category:All-Russia Agricultural Exhibition (1923)
Fjodor Sjechtel (klad)
bewerken- en:Leonid Brailovsky
- Lentovski (ru)
- c:Category:Zinaida Grigorievna Morozova
- en:Morozovs
- c:Category:Buildings by Fyodor Schechtel
- oeuvrelijst (russische wikipedia)
-
Franz Schechtel, de oom van de architect
-
Franz Schechtel (uiterst rechts naast zijn vader) en het gezin in 1865. Hij heeft dan de bijnaam Adia.
-
Alekandr Kaminski
-
1886
-
Natalja Sjechtel (née Zjegina)
Werk en bouwstijlen
bewerkenEclecticisme en neo-Russische stijl
bewerkenneo-Russisch
-
Majakovskitheater (het vroegere Paradiztheater)
Art nouveau
bewerken+ estheticisme, Art & Crafts, rationalisme; Obricht, Mackintosh
-
Derozjinskaja, trappenhuis
-
ca 1902 / Vue de l'hôtel particulier nouvellement construit d'Alexandra Derojinskaïa
Functionalisme
bewerkenXXX
Neoclassicisme
bewerkenXXX
-
Tsjechovbibliotheek in Taganrog, 1914
Lijst van bouwwerken
bewerken- 1884 – Shchapov Building (58, Baumanskaya Street, Moscow) - assistant to Alexander Kaminsky. First record of Schechtel's architecture.
- 1886 – Paradise Theater (Bolshaya Nikitskaya, Moscow, now Mayakovsky Theater), with Konstantin Tersky[1]
- 1887 – (draft) Archangel Michael chapel, Taganrog
- 1888–1890: Lokalow-Villa, Gawrilow-Jam, Oblast Jaroslawl
- 1889 – Own (first) house (20, Peterburg Highway, Moscow, destroyed 1937)
- 1889 – Von Dervis estates, Ryazan Oblast gallery
- 1889 – Morozov memorial chapel (Rogozhskoye Cemetery, Moscow)
- 1890 – Lukalov country estate (Velikoye, Yaroslavl Oblast)
- 1891 – Vikula Morozov country estate (Odintsovo-Arkhangeskoye, near Domodedovo) rebuilt and(or) destroyed Gates, * 1900s / -> ca. 1895 M. (Vikula) huis[2]
- 1892 – Morozov House (Kirzhach)?
- 1893-1896 – Villa Zinaida Morozova, Spiridonovkaja oelitsa, Moskou (pseudo-gotisch)[3]
- ca. 1895 Datsja voor Ivan V. Morozov, Petrovskipark, Moskou[4]
- ca. 1897 – Huis A.V. Morozov, Moskou (herinrichting interieur)[5]
- 1898: Morosow-Villa, Moskau
- 1893 [Pavel Kharitonenko] House, (Sofiiskaya Naberezhnaya, Moscow)
- 1896 – Huis K.V. Koeznetsova, Prospekt Mira 43, Moskou[6]
- 1898 – Kantoorgebouw Koeznetsov, Moskou[7]
- 1896 – Own (second) House (28, Yermolaevsky Lane, Moscow)
- 1897 – Varvara Morozova memorial chapel (Preobrazhenskoye Cemetery, Moscow)
- 1897 – (draft) People's House in Sokolniki, Moscow draft[8]
- 1899 – Zakharyin memorial chapel (Kurkino, now Moscow)
- 1899 – Arshinov House (32, Bolshaya Ordynka, Moscow)
- 1899 – Kantoorgebouw Arsjinov (5, Staropansky Lane, Moscow)[9]
- 1900 – Lutheran chapel (7, Starosadsky Lane, Moscow)
- 1900 – Church of the Saviour, Ivanovo-Voznesensk (Byzantine Revival style, completed 1903, destroyed 1937)[10]
- 1900 Drukkerij Levenson[11]
- 1900 – Maltsev House (75, Kommunisticheskaya Street, Balakovo) www.museum.ru
- 1906–1912: Malzew-Villa, Balakowo
- 1900 – Villa Rjaboesjinski (Malaja Nikitskaja, Moskou)[12]
- (1902: Bau des Stadthauses Rjabuschinskij, Moskau)
- 1901 – Villa Derozjinskaja (Kropotkinski pereoelok, Moskou; sinds... Ambassade van Australië)[13]
- 1901 – Russisch paviljoen op de Glasgow Exhibition[14]
- 1901 – "Boyarsky Dvor" hotel and offices (Staraya Square, Moscow photographs, floorplan
- 1901 – Kahn apartment building (35, Malaya Nikitskaya Street, Moscow)
- 1900-1903 – Moskous Kunsttheater (verbouwing: gevel, toneeldoek, decoraties)[15]
- 1901-1903 – Smirnov House (18, Tverskoy Boulevard, reconstruction of earlier structure)
- 1902 – Jaroslavlstation (voltooid in 1904)[16]
- 1902 – St. Nicholas chapel (Tverskaya-Yamskaya Street, Moscow) destroyed * 1930s
- 1902 – Moscow Exhibit[17]
- 1903 – Ryabushinsky Bank (Birzhevaya Square, Moscow)[18]
- 1904 – Appartementencomplex voor de Stroganovschool (24, Myasnitskaya Street, Moscow)[19]
- 1904? – Kharitonenko House (12, Sofiyskaya Embankment, Moscow, former Gustav List house, now Embassy of United Kingdom) with Vasily Zalessky
- 1904? – Anton Chekhov's tomb Novodevichy Cemetery
- 1905 – Old Believers' Church house (4, Turchaninov Lane, Moscow)
- 1906 – Levenson House ("Teremok", 4, Chobotovsky Proezd, Moscow)
- 1907 – Ryabushinsky Printshop ("Utro Rossii", 3, Bolshoy Putinkovsky Lane, Moscow, completed * 1909)[20]
- 1907 – Patrikeev House (6, Pravoberezhnaya Street, Moscow, now within Hospital No.1)[21]
- 1908 – Winter Theater (55, Krasnaya Street, Krasnodar) with Alexander Kozlov
- 1909 – Merchants' Society offices (2, Maly Cherkassky Lane, Moscow)[22]
- 1909 – Apartment building (13, Pyatnitskaya, Moscow)
- 1909 – "Khudozhestvenny" Cinema (Arbat Square, Moscow)
- 1909 – Shamshin apartment building (8/13, Znamenka Street, Moscow)[23]
- 1909 – Zakharyin Hospital (Kurkino, now Moscow) with Igor Grabar
- 1909 – Stroganov School Store (Rozhdestvenka Street, Moscow)
- 1909 – Own (third) house (4, Bolshaya Sadovaya Street, Moscow)[24]
- 1909 – Zinaida Morozova (Zimina) estate, now Gorki Leninskiye, completed 1914[25]?
- Old Believer Church, Balakovo[26]
- 1910 – (draft) Bank Offices (Nikolskaya Street, Moscow)
- 1910 – ontwerp State Bank, Nizjni Novgorod[27]
- 1911 – Chekhov Library, Taganrog draft, completed * 1914
- 1911 – Rukavishnikov House (39, Bolshaya Pokrovskaya Street, Nizhny Novgorod, later a concert hall)[28]
- 1912 – Sharonov Mansion (80, Frunze Street, Taganrog)/ 1912: Scharonow-Villa, heute Museum für Stadtentwicklung, Taganrog
- 1911 – Reyneke House (22, Sobornaya, Saratov)
- 1908: Bank der Rukawischnikows, heute Sitz der Wolgaschifffahrt Nischni Nowgorod
- 1911–1912: Villa der Rukawischnikows, Nischni Nowgorod
- 1913 – Rukavishnikov Bank (23, Rozhdestvenskaya, Nizhny Novgorod)
- 1913 – Mindovskaya House (9, Vspolny Lane, Moscow)
- 1913? – Suroshnikov House (Samara)/1913: Soruschnikow-Villa, Samara
- 1914: Tschechow-Bibliothek, Taganrog[29]
- 1914 – Erlanger crypt (Vvedenskoye cemetery, Moscow)
- 1914 – (draft) Museum in Nizhny Novgorod draft[30]? /[31]
- 1916 – St.Nicholas Church of Tula Druzhina (Solomennaya Storozhka, Moscow, destroyed * 1960) The wooden tented church was rebuilt in 1996-1997[32]
- 1923 – Turkestan Pavilion, All-Russian Exhibition in Moscow
- 1925 – (draft) Lenin Mausoleum[33]
- kapel[34]
- dam[35]
- Golovin estate[36]
- Ice Palace[37]
- Kazanstation[38]
- ontwerp Moscow Agricultural Exhibition[39]
- Moscow Insurance Society[40]
- ontwerp Olympus Concert Hall[41]
- ontwerp Paris Exhibit[42]
- Penski en Levensonwinkel[43]
- ontwerp Rozhdestvenski-kloosterkathedraal[44]
- ontwerp Sokolniki Parktheater[45]
- Upper Trading Rows[46]
- ↑ Brumfield (1991), p. 120-121
- ↑ Brumfield (1991), p. 121-122 (afb)
- ↑ Brumfield (1991), p. 121-126, 131, 135, 151, 162, 196, 274
- ↑ Brumfield (1991), p. 123,125
- ↑ Brumfield (1991), p. 125
- ↑ Brumfield (1991), p. 123,126,196
- ↑ Brumfield (1991), p. 126,128,157
- ↑ Brumfield (1991), p. 123,126-127,131
- ↑ Brumfield (1991), p. 128-129
- ↑ Brumfield (1991), p. 128-129
- ↑ Brumfield (1991), p. 131-132, 157
- ↑ Brumfield (1991), p. xxi, 133-140, 144-145, ev
- ↑ Brumfield (1991), p. 144-153, 162, 173, 198, 202d
- ↑ Brumfield (1991), p. 126, 140-153 ea
- ↑ Brumfield (1991), p. 151-153
- ↑ Brumfield (1991), p. xxi, 70, 126, 151-157, 167,183,188
- ↑ Brumfield (1991), p. 53,55
- ↑ Brumfield (1991), p. 157-158
- ↑ Brumfield (1991), p. 158-162
- ↑ Brumfield (1991), p. 161-162
- ↑ Brumfield (1991), p. 162-165
- ↑ Brumfield (1991), p. 162-165
- ↑ Brumfield (1991), p. 160,165,191
- ↑ Brumfield (1991), p. 165-166
- ↑ Brumfield (1991), p. 172
- ↑ Brumfield (1991), p. 169-170
- ↑ Brumfield (1991), p. 167-168
- ↑ Brumfield (1991), p. 165,167
- ↑ Brumfield (1991), p. 165
- ↑ Brumfield (1991), p. 141, 311n43
- ↑ Brumfield (1991), p. 167-168
- ↑ Brumfield (1991), p. 169-171
- ↑ Brumfield (1991), p. 172
- ↑ Brumfield (1991), p. 130
- ↑ Brumfield (1991), p. 172, 312n29
- ↑ Brumfield (1991), p. 162-162
- ↑ Brumfield (1991), p. 165,167,312n71
- ↑ Brumfield (1991), p. 165,167,169
- ↑ Brumfield (1991), p. 172
- ↑ Brumfield (1991), p. 157-158
- ↑ Brumfield (1991), p. 123, 127
- ↑ Brumfield (1991), p. 141
- ↑ Brumfield (1991), p. 126
- ↑ Brumfield (1991), p. 129-130
- ↑ Brumfield (1991), p. 141
- ↑ Brumfield (1991), p. 300n60
Ontwerpen
bewerken-
Ontwerp concertzaal "Olymp" Hall", 1897
-
Ontwerp Sportpaleis, 1912
Bouwwerken en interieurs
bewerken-
Sjtsjapov-huis, Baumanskaja, Moskou
-
Paradiz-theater (later omgedoopt tot Majakovskitheater), 1886 (foto uit 1890)
-
Antej-theater, 1886 (?)
-
Maison de campagne des Lokalov à Velikoïe, dans l'oblast de Iaroslavl - 1888-1890 ?
-
Morozov-graftombe / gedenkkapel, 1889
-
Villa Zinaida Morozova, 1893-1896
-
Villa Zinaida Morozova (foto uit: Architektoernye motivy, 1899)
-
Pavillon impérial de la gare d'Odintsovo (1896) (?)
-
Pavillon en l'honneur du couronnement de Nicolas II à Moscou
-
Sjechtels tweede eigen huis, Jermolajevski pereoelok, gebouwd voor zichzelf in 1896
-
Sjechtels tweede eigen huis, Jermolajevski pereoelok, gebouwd voor zichzelf in 1896
-
Huis K.V. Koeznetsova uit 1896 (foto van kort na de bouw)
-
Eetkamer, Koeznetsovhuis - 1896 ?
-
Interieur stadshuis A.V. Morozov uit ca. 1897 (foto uit: Architektoernye motivy, 1899)
-
Koeznetsovgebouw aan Mjasnitskaja
-
Photographie de l'église du Sauveur (Ivanovo), (1900) / Ivanovo, 1898-1903; afgebroken in 1937
-
Russische paviljoen in Glasgow, 1901
-
Chapelle dépendant de l'église luthérienne-allemande de Moscou, 1900
-
Drukkerij Levenson, 1900
-
Levenson Printshop, Moscow (1900)/Vue de l'immeuble de l'ancienne imprimerie Levenson [1906]
-
Hôtel particulier des Maltsev vers 1900
-
Façade de l'ancien hôtel Boyarski dvor (1901)
-
Façade de l'immeuble de rapport Kahn (1901), exemple précurseur du Modern Style d'inspiration néclassique rationnelle
-
MXAT, 1900-1903
-
De hoofdingang van het Moskous Kunsttheater met de sculptuur van Anna Goloebkina
-
Lantaarns MXAT
-
Rjaboesjinski-huis, 1900-1903
-
Derozjinskaja-huis, trappenhuis
-
Vue de la gare de Iaroslavl au début du XXs
-
Paardentramstation in het Petrovski-park, 1904
-
1905
-
Ryabushinsky Bank, 1903 (in 1907 ?)
-
Drukkerij van Ochtend van Rusland (Oetro Rossii) (1907-1909)
-
Stroganovschool, Majsnitskaja 24-1, Moskou (oude foto)
-
Hôtel particulier de la famille Patrikeïev à Moscou (1907-1909)
-
Hôtel particulier Sourochnikov à Samara (1909)
-
Shamshin Building, Moscow, 1909 / Immeuble Chamchine, rue Znamenka (1909)
-
Derde en laatste eigen huis, neoclassicistisch, 1909
-
De façade van de bioscoop Художественный (Kunstzinnig), 1912
-
Neoclassical Chekhov Library, Taganrog, 1914 / Vue de la bibliothèque Tchekhov de Taganrog en 1914
-
Saratov - Особняк Рейнеке, 1911
-
Tsjechov-bibliotheek, 1910 (1911-1914)
-
idem
-
Bioscoop 1914
-
Kerk van de heilige Pimen, marmeren iconostase, 1916 [zelfde jaar als? Nicolaaskerk, 1916, gesloopt in 1960, in 1996-1997 herbouwd]
Fjodor Sjechtel (artikel)
bewerkenRussische paviljoen op de internationale tentoonstelling in Glasgow (1901) -> Werk, als voorloper van Jaroslavlstation (?)
Fjodor Sjechtel | ||||
---|---|---|---|---|
Fjodor Sjechtel, ca. 1890-1900
| ||||
Persoonsinformatie | ||||
Volledige naam | Franz Albert Schechtel Fjodor Osipovitsj Sjechtel | |||
Nationaliteit | Russisch | |||
Geboortedatum | 7 augustus 1859 | |||
Geboorteplaats | Sint-Petersburg | |||
Overlijdensdatum | 7 juli 1926 | |||
Overlijdensplaats | Moskou | |||
Beroep | architect | |||
Werken | ||||
Belangrijke gebouwen | Moskous Kunsttheater Rjaboesjinski-huis Jaroslavlstation | |||
|
Fjodor Sjechtel (Sint-Petersburg, 7 augustus 1859 – Moskou, 7 juli 1926) was een Russische architect, die vooral actief was in Moskou. Zijn bekendste werken zijn het Moskous Kunsttheater, het Jaroslavlstation en de villa Rjaboesjinski, een belangrijk voorbeeld van Russische art nouveau. Hij was bevriend met de schrijver Anton Tsjechov.
Biografie
bewerkenJeugd en opleiding
bewerkenFjodor Sjechtel werd als Franz Albert Schechtel op 7 augustus 1859 in Sint-Petersburg geboren. Het gezin behoorde tot een hechte gemeenschap van Duitse immigranten uit Saratov. Zijn vader was ingenieur en zijn moeder kwam uit een koopmansfamilie met veel contacten in Saratov en Moskou. Kort nadat het gezin naar Saratov was verhuisd, overleed de vader in 1867. Na zijn schooltijd aan de katholieke middelbare school in Saratov voegde Franz Schechtel zich in 1875 bij zijn familie in Moskou. Tijdens zijn opleiding aan de Moskouse kunstacademie (1875-1877) ontmoette hij Isaak Levitan, Nikolaj Tsjechov en diens broer, de toekomstige schrijver Anton Tsjechov.[1]
Begin jaren 1880 voorzag hij in zijn onderhoud met het ontwerpen van titelpagina's van boeken, theateraffiches en toneeldecors. Verder maakte hij illustraties voor het tijdschrift Boedilnik (De wekker), waaraan ook Anton en Nikolaj Tsjechov bijdragen leverden. In 1886 tekende hij de titelpagina voor Tsjechovs eerste verhalenbundel Пёстрые рассказы (Bonte verhalen).[2]
Sjechtels moeder introduceerde hem bij de belangrijke kunstmecenas Pavel Tretjakov, bij wie ze als boekhouder werkte. Zo kreeg hij de kans om een opleiding tot architect te volgen bij Aleksandr Kaminski, een zwager van Pavel Tretjakov. Later werkte Sjechtel op het architectenbureau van Konstantin Terski waar hij de gevel van het Paradiztheater (1886; later omgedoopt tot Majakovskitheater) ontwierp. In 1887 trouwde hij met zijn achternichtje Natalja Zjegina.[3]
Dankzij Kaminski en Terski kwam Sjechtel in contact met rijke opdrachtgevers, voor wie hij zijn eerste zelfstandige ontwerpen maakte, waaronder weelderige datsja's en extravagante interieurs voor S.P. von Dervis (ca. 1890), de textielmagnaat Vikoela Morozov (ca. 1895) en andere leden van de Morozov-dynastie.[4]
Zelfstandig architect
bewerkenIn 1894 werd Sjechtel professioneel architect. Hij vestigde zijn naam met de pseudo-gotische stadsvilla (1893-1896) voor Zinaida Morozova, de vrouw van mecenas en industrieel Savva Morozov. In de jaren erna volgden opdrachten voor leden van de familie Koeznetsov, zowel woningen als bedrijfsgebouwen (1896-1898).[5]
'Volkshuis' - kerken
In 1900 ontwierp hij de drukkerij van A.A. Levenson, een combinatie van een kantoor in de vorm van een gestileerd Frans château en een zakelijk vormgegeven werkplaats.[6] Dit gebouw markeerde het begin van Sjechtels creatiefste periode waarin hij op een originele manier invloeden van internationale stromingen als art nouveau, rationalisme en functionalisme in zijn ontwerpen verwerkte. Zijn bekendste werken stammen uit deze periode: het Rjaboesjinski-huis (1900-1901),[7] het Derozjinskaja-huis (1901),[8] de verbouwing van het Moskous Kunsttheater (1902)[9] en het Jaroslavlstation (1902-1904).[10]
Vanaf 1900 kreeg hij oprdachten van de gebroeders Rjaboesjinski, jeugdige textielbaronnen, bankiers en krantenmagnaten uit een familie van oudgelovigen. Na de genoemde stadsvilla in art nouveau-stijl voor Stepan Rjaboesjinski, ontwierp hij later in het decennium een bankgebouw en de drukkerij van de krant Oetro Rossii voor drie andere broers in een meer zakelijke stijl. Andere voorbeelden van zijn modernistische/functionalistische ontwerpen zijn de Stroganovschool (1904-1906) en het Sjamsjin-appartementsgebouw (1909), beide in Moskou.[11] In 1904 ontwierp hij samen met Leonid Brailovski het graf van Anton Tsjechov op de Novodevitsjibegraafplaats in Moskou.
Laatste periode
bewerkenIn de jaren 1909-1917 leverde hij zijn bijdrage aan de heropleving van de neoclassicistische stijl met onder andere zijn derde en laatste eigen woonhuis (1909), de bioscoop Choedozjestvenny (Художественный, "Kunstzinnig") uit 1912 en de Tsjechov-bibliotheek in Taganrog (1914).[12]
Ook in de Sovjettijd na de Oktoberrevolutie van 1917 bleef hij actief. Zo tekende hij niet-uitgevoerde prijsvraagontwerpen voor een Sovjet-monument (1923) en voor het mausoleum van Lenin. Uit 1926 is een ontwerp van een waterkrachtcentrale bekend.[13]
Fjodor Sjechtel overleed op 7 juli 1926 in Moskou.
-
Franz Schechtel (staand) met zijn zus Maria, zijn moeder en zijn broer Osip (Joseph) III, Moskou 1875
-
Franz en Natalja Sjechtel met Kitty (1890)
-
Sjechtels familiegraf op het kerkhof van Vagankovo
Werken (selectie)
bewerkenTekeningen
bewerken-
Album uit 1883 van het toneelstuk Vesna Krasna van Michail Lentovski (uit Saratov) met omslag en illustraties van Sjechtel (die ook de 'art-director' van de opvoering was)
-
Titelpagina van de eerste verhalenbundel van Anton Tsjechov
-
Kerk van Solomennaja storozjka bij Moskou (Соломенная сторожка -> zie Russ wiki), 1926
Bouwwerken
bewerken-
Paradiz-theater (later omgedoopt tot Majakovskitheater), 1886 (foto uit 1890)
-
Stadsvilla van Zinaida Morozova (foto uit: Architektoernye motivy, 1899)
-
Woonhuis van K.V. Koeznetsova uit 1896 (foto van kort na de bouw)
-
Stadshuis A.V. Morozov (interieur) uit ca. 1897 (foto uit: Architektoernye motivy, 1899)
-
Koeznetsovgebouw aan Mjasnitskaja
-
Verlosserskerk, Ivanovo, 1898-1903; afgebroken in 1937
-
Drukkerij van Levenson
-
Rjaboesjinski-bank, 1903 (in 1907 ?)
-
Drukkerij van Oetro Rossii ("Ochtend van Rusland") (1907-1909)
-
De hoofdingang van het Moskous Kunsttheater met de sculptuur van Anna Goloebkina
-
Rjaboesjinski-huis, 1900-1903
-
Derozjinskaja-huis, trappenhuis
-
Jaroslavlstation, Moskou
-
Stroganovschool, Majsnitskaja 24-1, Moskou (oude foto)
-
bioscoop Художественный ("Kunstzinnig"), Moskou
-
Tsjechov-bibliotheek in Taganrog, 1914
-
Ontwerp voor een Sovjetmonument, 1923
-
Prijsvraagontwerp voor het Lenin-mausoleum, 1924
Literatuur
bewerken- William Craft Brumfield (1991): The origins of modernism in Russian architecture, Berkeley: University of California Press
- Donald Rayfield (1997): Anton Chekhov. A Life, Londen / New York
- ↑ Brumfield (1991), p. 120
- ↑ Rayfield (1997), p. 74, 132
- ↑ Brumfield (1991), p. 120-122
- ↑ Brumfield (1991), p. 121-126
- ↑ Brumfield (1991), p. 126-128
- ↑ Brumfield (1991), p. 128-132
- ↑ Brumfield (1991), p. 133-145
- ↑ Brumfield (1991), p. 144-153
- ↑ Brumfield (1991), p. 151-153
- ↑ Brumfield (1991), p. 151-157
- ↑ Brumfield (1991), p. 131-133, 157-165
- ↑ Brumfield (1991), p. 165-171
- ↑ Brumfield (1991), p. 172
HENDRICK DE KEYSER
bewerkenOeuvre
bewerkenOntwerptekeningen
bewerkenGlas Gouda en prenten
-
Glas 27 (De stad Amsterdam), De farizeeër en de tollenaar, ontwerp HdK, glazenier: onbekend, Gouda, Sint-Janskerk
Beeldhouwkunst
bewerkenDe lijst bevat de portretten, kunstobjecten, standbeelden en gevelbeelden, die aan Hendrick de Keyser worden toegeschreven.
Dageraad Gouden Eeuw: Luijten e.a. 1993, p. 67-70, 308-309
werkplaats: Deventerpoort (Rijksmuseum); Minerva en Mars (Frederiksborg)
- cat. 55 - Mercurius, 1611, h. 32,3 (RM) p. 401
- cat. 56 - Orfeus en Cerberus, ca. 1610-1615, h. 35,8 (Victoria & Albert Museum) p. 402
- cat. 57 - Ruiter te paard, ca. 1610-1620, h. 39,6 (J. Paul Getty Museum), p. 402-403
- cat. 58 - Terracotta buste, ANO 1606 / HDK, h. 72,5 (RM) p. 403-404
- cat. 59 - Vincent Coster, F. AO 1608 / HDK, wit marmer. h. 75 (RM) p. 404
- cat. 60 - Johannes, 1613, h. 156 (VA) p. 405
- cat. 61 - Willem op praalbed, 1613 of kort erna, terracotta, h 10,5; b 61,5; d. 22,5 (RM, bruikleen stad Amsterdam), p. 405-406
- cat. 62 - Buste van een huilend kind, ca. 1615-1620, roodachtig marmer, h 27 (Statens Museum, Kopenhagen)
-
Faam
-
Hond
-
Quellinus of Lambertsz
-
Adriaen de Vries, J. Paul Getty Museum
Victoria & Albert Museum: Johannes (doksaal Den Bosch)
omgeving HdK
Afbeelding | Titel | Datering | Techniek | Afmetingen h x b x d (cm) |
Locatie |
---|---|---|---|---|---|
[[Bestand:|150px]] | Sint-Maarten te paard (bekroning van de Sint-Maartensbeker van het Haarlemse brouwersgilde; uitgevoerd door Ernst van Vianen naar een houten model van De Keyser)[1] |
1604 | Zilver | Haarlem, Frans Hals Museum | |
Borstbeeld van een man | ANO 1606 / HDK | Beschilderd terracotta | h. 72,5 | Amsterdam, Rijksmuseum | |
Borstbeeld van een man (fragment) | 16 | Beschilderd terracotta | Amsterdam, Rijksmuseum | ||
Pieter Adriaensz. van der Werff | Terracotta | Verloren gegaan (bekend van een tekening van Jan de Bisschop: "Geteekend door Joan de Bisschop naar een Boetseersel van Keiser") | |||
Borstbeeld van een man, vermoedelijk Vincent Coster | F. AO 1608 / HDK | Marmer | Amsterdam, Rijksmuseum | ||
Mercurius | 1611 | Brons | h. 32,3 | Amsterdam, Rijksmuseum | |
[[Bestand:|150px]] | Orfeus en Cerberus | ca. 1610-1615 | Brons | h. 35,8 | Londen, Victoria and Albert Museum |
[[Bestand:|150px]] | Ruiter te paard | ca. 1610-1620, | Brons | h. 39,6 | J. Paul Getty Museum |
[[Bestand:|150px]] | Johannes de evangelist (doksaal van de Sint-Janskerk in Den Bosch) | 1613 | Marmer | h. 156 | Londen, Victoria and Albert Museum |
Willem van Oranje op zijn praalbed (model voor het marmeren beeld in het praalgraf) | 1613 of kort erna | Terracotta | 10,5 x 61,5 x 22,5 | Amsterdam, Rijksmuseum | |
Willem van Oranje op zijn praalbed met hond | 1613-1622 | Marmer | Delft, Nieuwe Kerk, praalgraf Willem van Oranje | ||
Willem van Oranje zittend | 1613-1622 | Brons | Delft, Nieuwe Kerk, praalgraf Willem van Oranje | ||
Faam | 1613-1622 | Brons | Delft, Nieuwe Kerk, praalgraf Willem van Oranje | ||
Religio | 1613-1622 | Brons | Delft, Nieuwe Kerk, praalgraf Willem van Oranje | ||
Justitia | 1613-1622 | Brons | Delft, Nieuwe Kerk, praalgraf Willem van Oranje | ||
Aurea libertas (Gouden vrijheid) | 1613-1622 | Brons | Delft, Nieuwe Kerk, praalgraf Willem van Oranje | ||
Fortitudo (Kracht) | 1613-1622 | Brons | Delft, Nieuwe Kerk, praalgraf Willem van Oranje | ||
Schreeuwend kind, gestoken door een bij of Schreeuwende Amor |
ca. 1615 | Buxushout | h. 17 | Amsterdam, Rijksmuseum | |
[[Bestand:|150px]] | Buste van een huilend kind | ca. 1615-1620 | Roodachtig marmer | h. 27 | Kopenhagen, Statens Museum |
Erasmus | 1618-1619 (opgesteld in april 1622)[2] | Brons | Rotterdam | ||
Justitia | 1620 | Zandsteen | Delft, Stadhuis, Markt |
Gevelornamenten
bewerkenDeze lijst geeft een ongetwijfeld onvolledig overzicht van het beeldhouwwerk dat Hendrick de Keyser en zijn atelier leverde voor gebouwen die hij (waarschijnlijk) niet zelf had ontworpen.
-
stadhuis Delft
-
Spinhuis
-
Waag, metselaarsgilde
-
Rasphuispoort
-
Rasphuispoort (1603)
-
Oudewater
-
Nicholas Stone, Charitasreliëf boven poortje van Camer van Charitaten, 1614, Schoolstraat, Delft[3]
-
Marine Boeckje (herdruk), naar ontwerpen voor Frederiksborg
Afbeelding | Titel | Datering | Techniek | h x b (cm) | Locatie |
---|---|---|---|---|---|
[[Bestand:|150px]] | 16 | Amsterdam, Rijksmuseum | |||
Beelden en reliëfs voor de marmeren galerij van kasteel Frederiksborg (ontwerp De Keyser; grotendeels uitgevoerd door Geraert Lambertsz) | 1619-1622 | zandsteen | kasteel Frederiksborg, Hillerød (Denemarken) |
Architectuur
bewerkenvgl. Amsterdam Museum [zoek Nieuwmarkt (17-)19-21] de nieuwe stadsstijl van HdK [vroegste: Beurssteeg], deels gebouwd in opdracht van de stad Amsterdam, zoals a/d Nieuwmarkt ; daarnaast waren particuliere bouwers soms ook verplicht naar ontwerpen van HdK te bouwen (of in elk geval in de stijl ervan), zoals aan de Herenmarkt, tbv de architectonische samenhang [Meischke HIN 2]
-
gevelsteen Nieuwmarkt 19-21, Amsterdam Museum
-
gevelsteen Nieuwmarkt 19-21, Amsterdam Museum
-
Twee van de drie van stadswege gebouwde huizen naar ontwerp van of in de trant van Hendrick de Keyser
Literatuur
bewerken- Stadhuis van Delft - KNOB / Delftse studiën
- Jochen Becker (1993), Hendrick de Keyser. Standbeeld van Desiderius Erasmus in Rotterdam, Bloemendaal, Gottmer/H.J.W. Becht
- Willem Frijhoff & Maarten Prak (2004), Geschiedenis van Amsterdam 1578-1650. Centrum van de wereld, Amsterdam, uitgeverij SUN
- Ger Luijten e.a. (1993), Dageraad der Gouden Eeuw. Noordnederlandse kunst 1580-1620, Rijksmuseum Amsterdam / Zwolle, Waanders
- Ruud Meischke (1967), "Het klassicisme van 1620-1660", in: Delftse studiën, Assen, Van Gorcum, p. 171-186
- Ruud Meischke (1993), Huizen in Nederland. Architectuurhistorische verkenningen aan de hand van het bezit van de Vereniging Hendrick de Keyser. Deel 1. Noord-Holland en Friesland, Zwolle, Waanders
- Ruud Meischke (1994), "Het Amsterdamse fabrieksambt van 1595-1625", Bulletin KNOB 1994-3, p. 100-122
- Ruud Meischke (1995), Huizen in Nederland. Architectuurhistorische verkenningen aan de hand van het bezit van de Vereniging Hendrick de Keyser. Deel 2. Amsterdam, Zwolle, Waanders
- Koen Ottenheym e.a. (2008), Hendrick de Keyser Architectura Moderna. Moderne bouwkunst in Amsterdam 1600-1625, Amsterdam, Uitgeverij SUN
- Zsuzsanna van Ruyven-Zeman e.a. (2002), Het geheim van Gouda. De cartons van de Goudse glazen, Zutphen, Walburg Pers
- J.J. Terwen (1967), "Het stadhuis van Hendrick de Keyser", in: Delftse studiën, Assen, Van Gorcum, p. 143-170
- Pieter Vlaardingerbroek (2019), "Ontwerpanalyse bij restauratie. De Zuiderkerkstoren te Amsterdam", Bulletin KNOB, 2019/2, p. 1-14
Aanvullende bronnen
bewerken- Huigen Leeflang & Ger Luijten (2003), Hendrick Goltzius (1558-1617). Tekeningen, prenten en schilderijen, Zwolle, Waanders
-> Beker
Bibliografie
bewerken- (nl) Botman, Eveline & Heuvel, Petra van den, 1989, Het tekeningenarchief A.N. Godefroy. Architectuurtekeningen 1841-1896, Rotterdam, Nederlands Architectuurinstituut, ISBN 9072469119 (p. 101)
- (nl) Becker, Jochen, 1993, Hendrick de Keyser. Standbeeld van Desiderius Erasmus in Rotterdam, Bloemendaal, Gottmer/H.J.W. Becht, ISBN 9789058751379
- (nl) Meischke, R., 1994, Het Amsterdamse fabrieksambt van 1595-1625, in: Bulletin KNOB 1994-3, p. 100-122
- (nl) Meischke, R., 1995, Huizen in Nederland. Architectuurhistorische verkenningen aan de hand van het bezit van de Vereniging Hendrick de Keyser. Deel 2. Amsterdam, Zwolle, Waanders, ISBN 906630474X.
- (nl) Frijhoff, Willem & Prak, Maarten (red.), 2004, Geschiedenis van Amsterdam 1578-1650. Centrum van de wereld, Amsterdam, uitgeverij SUN, ISBN 9789058751379
- (nl) Vlaardingerbroek, Pieter, 2019, Ontwerpanalyse bij restauratie. De Zuiderkerkstoren te Amsterdam, in: Bulletin KNOB, 2019/2, p. 1-14
De Zuiderkerk
bewerken- (Frijhoff & Prak 2004, p. 60)
- (nl) Frijhoff, Willem & Prak, Maarten (red.), 2004, Geschiedenis van Amsterdam 1578-1650. Centrum van de wereld, Amsterdam, uitgeverij SUN, ISBN 9789058751379 (Beurs: p. 159-162; Zuiderkerk: p. 60)
- (nl) Vlaardingerbroek, Pieter, 2019, Ontwerpanalyse bij restauratie. De Zuiderkerkstoren te Amsterdam, in: Bulletin KNOB, 2019/2, p. 1-14
JACOB VAN CAMPEN
bewerkenJacob van Campen | ||||
---|---|---|---|---|
Persoonsgegevens | ||||
Volledige naam | Jacob Pietersz. van Campen | |||
Geboorte | ||||
Datum | 2 februari 1596 | |||
Plaats | Haarlem | |||
Gedoopt | onbekend | |||
Bron | Huygens (verjaardag); akte (leeftijd)[4] | |||
Overlijden | ||||
Datum | 13 september 1657 | |||
Plaats | Randenbroek (bij Amersfoort) | |||
Begraven | 23 september 1657 | |||
Graf | Sint-Joriskerk, Amersfoort | |||
Bron | epitaaf (datum); Houbraken (plaats); archief kerk[5] | |||
Levensloop | ||||
Woonplaats | Haarlem Amsterdam Amersfoort | |||
Land | Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden | |||
Beroep | kunstschilder, architect | |||
Opdrachtgevers | familie Coymans Constantijn Huygens Frederik Hendrik stadsbestuur Amsterdam stadsbestuur Amersfoort | |||
Artistieke carrière | ||||
Stijl | Hollands classicisme | |||
Assistent | Pieter Post Philips Vingboons | |||
Bekende werken | Stadhuis Amsterdam, Mauritshuis Den Haag | |||
RKD-profiel | ||||
|
Randenbroek
bewerken- Houbraken, Arnold, 1718-1721 (1753), "Jakob van Kampen", in: De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen. Derde deel, Den Haag, Swart, Boucquet en Gaillard, p. 380-382; te lezen op DBNL (KB)
- Groeneveld, I., 2012, "What's in a name? Nieuw licht op Moulins hofstede, de vroegste aanleg van buitenplaats Elswout te Overveen", in: Bulletin KNOB 2012-2, p. 111-125
- Meischke, R., 1994, "Het Amsterdamse fabrieksambt van 1595-1625", in: Bulletin KNOB 1994-3, p. 100-122
- Meischke, R., 1995, Huizen in Nederland. Architectuurhistorische verkenningen aan de hand van het bezit van de Vereniging Hendrick de Keyser. Deel 2. Amsterdam, Zwolle, Waanders
- Verhoef, H. (red.), 2005, 's Hemels overdaad. De orgels van de Nieuwe Kerk te Amsterdam, Zutphen, Walburg Pers
- Zanten, Mieke M. van, 1999, Orgelluiken. Traditie en iconografie, Zutphen, Walburg Pers
- Orgelboeken
Jacob van Campen werd waarschijnlijk geboren op 2 februari 1596 in Haarlem. Constantijn Huygens vermeldt zijn verjaardag in twee gedichten en het geboortejaar is af te leiden uit een akte van 9 februari 1617 waarin staat dat hij toen 19 jaar is.[6]
Jacob van Campen overleed op 13 september 1657, volgens Houbraken op Randenbroek. Hij werd op 23 september 1657 begraven in de Sint-Joriskerk in Amersfoort. Korte tijd erna lieten de erfgenamen boven het graf een epitaaf aanbrengen met een kort gedicht van Vondel.[7]
Werk
bewerkenTot zijn vroegste werken behoren het Coymanshuis aan de Keizersgracht uit 1625 en het Huis ten Bosch in Maarssen uit 1628. De opdrachtgevers van deze beide huizen waren familie van elkaar: Pieter Belten was getrouwd met een zus van de broers Coymans. De verbouwing van het Rembrandthuis aan de Jodenbreestraat (ca. 1633 ?), dat toen eigendom was van Pieter Belten, is ook met Van Campen in verband gebracht.[8]
In 1633 kwam VC in contact met Huyg . Samen maakten grondig studie van Vitrivius. (p. 156)
Omdat Van Campen in de jaren 1630 enkele belangrijke gebouwen voor de stad Amsterdam ontwierp, zoals de Heiligewegspoort en de eerste stenen stadsschouwburg van Amsterdam (naar het voorbeeld van Teatro Olimpico in Vicenza), is lange tijd gedacht dat hij ook betrokken was bij andere stadsprojecten uit deze tijd, zoals het Accijnshuis en de afbouw van de Westertoren. Onderzoek sinds de jaren 1980 naar de voorbeelden en de werkwijze van Van Campen heeft echter uitgewezen dat dit onwaarschijnlijk is. Deze gebouwen vielen onder de verantwoordelijkheid van Pieter de Keyser, de toenmalige stadssteenhouwer. Bovendien passen ze niet in de stijl van Van Campen. Pieter de Keyser volgde bij zijn ontwerpen meestal het traktaat van Vignola (zoals bij het Accijnshuis), terwijl Van Campen uitging van Scamozzi, een leerling van Palladio.[9]
Hoewel de naam van Jacob van Campen onlosmakelijk verbonden is met de bouw van het nieuwe stadhuis, was hij niet de eerste keuze voor het stadsbestuur. Hij moest net als andere architecten een voorstel indienen. In 1647 duikt zijn naam voor het eerst op in verband met het ontwerp. Het moest een volmaakt gebouw worden, met een volmaakte maatvoering, volmaakte verhoudingen en een volmaakte boodschap aan de toeschouwer. Zijn kracht lag in de strenge proporties en de relatief sobere versiering die zich beperkte tot het beeldhouwwerk van de kapitelen en de twee grote frontons aan de voor- en achtergevel, uitgevoerd door Artus Quellinus. De eenvoudige entree zonder trappen was verstopt op de begane grond. Constantijn Huijgens en Vondel noemden het "het achtste wereldwonder".[10]
Van Campen ontwierp behalve huizen en paleizen ook enkele kerken die speciaal waren ingericht voor de protestantse eredienst. Het gaat om de kerken in Renswoude en Hooge Zwaluwe, en verder de nieuwbouw van de Nieuwe Kerk in Haarlem. Pieter Saenredam, die de schetsen van Van Campen vaak in het net uitgewerkte, maakte van dit laatste ontwerp drie schilderijen en acht prenten. Van Campen ontwierp ook de grotendeels niet-uitgevoerde toren voor de Nieuwe Kerk.
Zijn schilderijen en wanddecoraties voor onder andere Paleis Huis ten Bosch staan in de traditie van ... en worden evenals zijn architectuurontwerpen gerekend tot het Hollands classicisme. Paulus Bor, een van de oprichters van de Bentvueghels, was een leerling van hem.
-
Anoniem, Epitaaf voor "Iakob van Kampen" met dichtregels van Vondel, ca. 1660, Sint-Joriskerk, Amersfoort[11] (foto: G. de Hoog, 1907, RCE)
Architectuur
bewerkenTenzij anders vermeld zijn de gegevens voor deze lijst ontleend aan: Koen Ottenheym, "Architectuur", in: Jacob van Campen. Het klassieke ideaal in de Gouden Eeuw (1995), p. 155-200.
Woonhuizen, paleizen en buitenplaatsen
- 1623 – "Guldewagen" (voorgevel), Grote Houtstraat, Haarlem (volgens Houbraken; gesloopt)[12]
- 1625 – Coymanshuis, Keizersgracht 117, Amsterdam
- 1628 – Huis ten Bosch, Maarssen (niet te verwarren met Paleis Huis ten Bosch)
- ca. 1632-1636 – Huis Randenbroek, bij Amersfoort (nieuwbouw eigen buitenplaats; onvoltooid en in de 19e eeuw sterk verbouwd)
- 1633-1635 – Elswout, bij Overveen (waarschijnlijk met Pieter Wils en Pieter Post; sterk verbouwd)[13]
- 1634 – Huis Saxenburg, bij Bloemendaal (ontwerp ?; gesloopt)[14]
- 1633-1637 – Huygenshuis, Plein, Den Haag (met Constantijn Huygens en Pieter Post; gesloopt in 1866)
- 1633-1644 – Mauritshuis, Den Haag (met Pieter Post)
- 1635-1636 – Huis Honselaarsdijk (ontwerp nieuwe voorgevel; speelhuis)
- 1639-1640 – Paleis Noordeinde, Den Haag (verbouwing)
- 1640-1647 – Huis Beekhoven 'Het Hoogerhuis', bij Amersfoort (vrijwel een kopie van Randenbroek; gesloopt in 1879)
- 1642 – Hofwijck, Voorburg (basisontwerp uitgewerkt door Pieter Post)
- ? – 't Huis van den Heer Dedel, Lisse (niet geïdentificeerd buitenhuis; vermeld door Houbraken)[15]
Openbare gebouwen
- 1633-1635 – Burgerweeshuis (nieuwe gevels van de meisjesbinnenplaats), Amsterdam
- 1637 – Heiligewegspoort, Amsterdam (afgebroken in 1664)
- 1637-1638 – Nieuwe Schouwburg, Keizersgracht, Amsterdam (in 1664-1665 vervangen door nieuwbouw van Philips Vingboons; alleen de toegangspoort resteert)
- 1647-1654 — Stadhuis, Amsterdam (voltooid door Daniël Stalpaert)
- 1648 – Vredestempel, Prinsenhof, Haarlem (door Jacob van Campen voorzien van muurschilderingen; ontwerp onzeker)
Kerken
- 1635-1639 – Hervormde kerk, Renswoude
- 1638-1640 – Hervormde kerk, Hooge Zwaluwe
- 1645-1649 – Nieuwe Kerk, Haarlem
- 1645-1652 – Toren Nieuwe Kerk, Amsterdam (alleen het onderste gedeelte is uitgevoerd; in 1783 deels gesloopt)
- 1655 – Herbouw spits Onze Lieve Vrouwetoren, Amersfoort (advies)[16]
Orgelkassen en kerkmeubilair
- 1638-1646 – Orgel Grote Sint-Laurenskerk, Alkmaar[17]
- 1645-1655 – Orgel Nieuwe Kerk, Amsterdam[18]
- 1655 – Lichtkronen Sint-Joriskerk, Amersfoort[16]
- 1655 – Banken Grote Sint-Laurenskerk, Alkmaar[16]
Grafmonumenten[19]
- 1653-1657 – Grafmonument Maarten Tromp, Oude Kerk, Delft
- na 1653 – Grafmonument Van Galen, Nieuwe Kerk, Amsterdam
Interieurs en decoratieprogramma's[20]
- 1635-1640 – Huis Honselaarsdijk
- 1636 – Kasteel Buren
- 1638 – Huis Ter Nieuburg
- 1647-1652 – Oranjezaal in Paleis Huis ten Bosch, Den Haag (het gebouw werd ontworpen door Pieter Post)
- 1647-1654 – Stadhuis, Amsterdam
- ca. 1645-1650 – Betimmering 'Het Hoogerhuis', Randenbroek (bij Amersfoort)[21]
Tuinontwerpen
- 1638 – Huis Ter Nieuburg (niet uitgevoerd)[22]
- 1639-1640 – Huis Honselaarsdijk (met André Mollet)[22]
- 1657 – Springenberg, Kleef[16]
Infrastructuur en stedenbouw
- 1650 – Inrichting van het plein rond de Sint-Annakerk, Haarlem (niet uitgevoerd)
- 1652 – Slaperdijk (als adviseur en betrokkene)[23]
- 1652 – Amersfoortseweg (Wegh der Weegen) (mogelijk betrokken als ontwerper of adviseur)[24]
- 1654 – Brug over het Spui tussen Westsingel en het Zand, Amersfoort[25]
Schilderijen en tekeningen
bewerkenHet catalogusnummer verwijst naar: Quentin Buvelot, "Catalogus van de schilderijen en tekeningen van Jacob van Campen", in: Jacob van Campen. Het klassieke ideaal in de Gouden Eeuw.[26]
Afbeelding | Titel | Datering | Techniek | Afmetingen h x b (cm) |
Verblijfplaats | Cat. |
---|---|---|---|---|---|---|
Oude vrouw met een boek | ca. 1625 | Olieverf op doek | 71,5 x 57 | Privéverzameling: Milwaukee (Wisconsin), collectie Alfred Bader | 1 | |
Diogenes zoekt een mens | 1628 | Olieverf op doek | 111 x 172,9 | Utrecht, Centraal Museum | 2 | |
Portret van Pieter Saenredam | 1628 | Zwart krijt op papier | 23,5 x 18 | Londen, British Museum | 13 | |
Portret van Constantijn Huygens jr. | 1635 | Rood krijt op papier | 16 x 16,2 | Haarlem, Teylers Museum | 14 | |
Portret van Constantijn Huygens en Suzanna van Baerle | ca. 1635 | Olieverf op doek | 95 x 78,5 | Den Haag, Mauritshuis | 3 | |
Mercurius, Argus en Io | ca. 1640 | Olieverf op doek | 204 x 193 | Den Haag, Mauritshuis | 4 | |
De Heilige Hiëronymus | ca. 1640 | Olieverf op doek | 130 x 90 | Verblijfplaats onbekend | 5 | |
Zie hieronder | 9 trompe-l'oeilschilderingen voor Huis Beekhoven ('Het Hoogerhuis') bij Amersfoort (3 x 3 panelen) | ca. 1645-1650 | Olieverf op paneel | 86,6 x 86 | Amersfoort, Museum Flehite (bruikleen van Rijksmuseum Amsterdam) | 6 |
Apollo en Aurora | ca. 1650-1651 | Olieverf op hout | halfrond; max. breedte: 752 cm | Den Haag, Oranjezaal, Huis ten Bosch | 7 | |
Triomftocht met de schatten uit de Oost en West | ca. 1650-1651 | Olieverf op doek | 380 x 201 | Den Haag, Oranjezaal, Huis ten Bosch | 8 | |
Allegorie op Frederik Hendrik als krijgsman | ca. 1650-1651 | Olieverf op doek | 321 x 205 | Den Haag, Oranjezaal, Huis ten Bosch | 9 | |
Allegorie op de vruchtbaarheid (het vierkant boven Venus, Juno en Ganymedes van Caesar van Everdingen) | ca. 1650-1651 | Olieverf op hout | 140 x 140 | Den Haag, Oranjezaal, Huis ten Bosch | 10 | |
Portret van Leendert Nicasius (zie Lenaert Nicasius) | 1651 | Olieverf op paneel | 137,7 x 69,6 | Amersfoort, Stadhuis | 11 | |
Het Laatste Oordeel (oorspronkelijk bestemd voor de Vierschaar van het Stadhuis van Amsterdam)[27] |
ca. 1653 | Olieverf op doek | 328 x 203 | Amersfoort, Sint-Joriskerk (bruikleen van de gemeente Amersfoort) | 12 | |
(Naar Jacob van Campen ?)[28]
Vrouw bij haar toilet |
Olieverf op doek | 92 x 67 | Den Haag, Museum Bredius | - |
Trompe-l'oeilschilderingen
bewerkenVoor een kamer in het Huis Beekhoven (bijgenaamd 'Het Hoogerhuis') bij Amersfoort heeft Jacob van Campen rond 1645-1650 negen trompe-l'oeilschilderingen in olieverf geschilderd (3 x 3 panelen). Lange tijd werd gedacht dat dit 'Hoogerhuis' Van Campens eigen buitenplaats Randenbroek was, maar dit is niet correct. Het gaat om het nabijgelegen huis van Arent van Wijnbergen, dat in 1879 werd gesloopt.[29] Het Museum Flehite in Amersfoort heeft de panelen in bruikleen van het Rijksmuseum Amsterdam.
-
Vanitasstilleven met doodshoofd met een lauwerkrans en twee brandende kaarsen, 86,6 x 86 cm
-
Hercules haalt Cerberus uit de onderwereld, 101 x 164 cm
-
Graftombe met inscriptie, 86,4 x 85,5 cm
-
Stilleven met een fruitmand in een nis, 97 x 149,5 cm
-
Stilleven met een fruitmand in een nis, 97 x 158,7 cm
-
Stilleven met een fruitmand in een nis, 97 x 172,1 cm
-
Stilleven een schaal met maïs, artisjok, druiven en een papegaai, 82,7 x 111 cm
-
Hercules verslaat de centauren, 101,7 x 162 cm
-
Stilleven met boeken, bladmuziek, viool, hemelglobe en een uil, 102 x 85,3 cm
Architectuurontwerpen
bewerkenVan de ontwerpen die Jacob van Campen heeft gemaakt voor zijn bouwprojecten en decoratieprogramma's zijn maar enkele tekeningen bewaard gebleven. Hij liet zijn schetsen meestal uitwerken door assistenten, zoals Pieter Post en Philips Vingboons.
Afbeelding | Titel | Datering | Techniek | Afmetingen h x b (cm) |
Verblijfplaats | Cat. |
---|---|---|---|---|---|---|
Ontwerp voor een wanddecoratie | ca. 1636 | Pen en potlood op papier | 32,4 x 42,2 | Amsterdam, Rijksprentenkabinet | 15 | |
Ontwerp voor het beeldhouwwerk in het fronton aan de voorzijde van het Koninklijk Paleis | ca. 1648 | Pen en potlood op papier | 19,4 x 76,4 | Amsterdam, Rijksprentenkabinet | 16A | |
Ontwerp voor het beeldhouwwerk in het fronton aan de achterzijde van het Koninklijk Paleis | ca. 1648 | Pen en potlood op papier | 19,4 x 76,2 | Amsterdam, Rijksprentenkabinet | 16B | |
Schetsontwerp voor Apollo en Aurora in de Burgerzaal van het Stadhuis van Amsterdam (een muurschildering die nooit is uitgevoerd)[30] | ca. 1650 | Pen en potlood op papier | 22,5 x 37 | Amsterdam, Rijksprentenkabinet | 17 | |
"Memorie voor de heer Jordaens": summiere schets voor het schilderij Allegorie op de Tijd en de Dood van Jacob Jordaens in de Oranjezaal[31] | ca. 1650 | Pen op papier | Den Haag, Koninklijk Huisarchief (archief Frederik Hendrik) | 18 | ||
Niet-uitgevoerd vereenvoudigd ontwerp voor het Stadhuis van Amsterdam | ca. 1653 | Pen en potlood op papier | 47 x 68 | Amsterdam, Stadsarchief | 19 |
Afbeelding | Titel | Datering | Techniek | Afmetingen h x b (cm) |
Verblijfplaats | Cat. |
---|---|---|---|---|---|---|
Vanitasstilleven met doodshoofd met een lauwerkrans en twee brandende kaarsen | ca. 1645-1650 | Olieverf op paneel | 86,6 x 86 | Amersfoort, Museum Flehite (bruikleen van Rijksmuseum Amsterdam) | 6 | |
Hercules haalt Cerberus uit de onderwereld | 101 x 164 | |||||
Graftombe met inscriptie | 86,4 x 85,5 | |||||
Stilleven met een fruitmand in een nis | 97 x 149,5 | |||||
Stilleven met een fruitmand in een nis | 97 x 158,7 | |||||
Stilleven met een fruitmand in een nis | 97 x 172,1 | |||||
Stilleven een schaal met maïs, artisjok, druiven en een papegaai | 82,7 x 111 | |||||
Hercules verslaat de centauren | 101,7 x 162 | |||||
Stilleven met boeken, bladmuziek, viool, hemelglobe en een uil | 102 x 85,3 |
PIETER POST
bewerkenOranjezaal
bewerkenArchitectuur
bewerken-
Herengracht 182
-
Herengracht 182
-
Mauritshuis
Schilderijen
bewerkenEr zijn weinig schilderijen van Pieter Post bekend uit de periode 1629-1633. Dit werk is beïnvloed door Esaias van de Velde, Cornelis Vroom en Pieter Molijn, die mogelijk zijn leermeester was. Ook later, toen hij vooral actief was als architect, heeft hij nog af en toe geschilderd, waaronder een schoorsteenstuk waarvoor Caesar van Everdingen de figuren schilderde. Voor de Schouwburg van Jacob van Campen schilderde hij twee illusionistische decorstukken, die verloren zijn gegaan. Verder is er een groot aantal gesigneerde tekeningen van zijn architectuurontwerpen bewaard gebleven.[32]
Afbeelding | Titel | Datering | Techniek | Afmetingen h x b cm |
Verblijfplaats |
---|---|---|---|---|---|
Abram [Abraham] en Lot verdelen het land onderling en gaan elk huns weegs (Genesis 13:6-12)[33] | circa 1630 | olieverf op paneel | 65 x 62,5 | Haarlem, Frans Hals Museum | |
Italiaans landschap | olieverf op paneel | 42 x 79 | Privéverzameling (Ierland) | ||
Overval op een legerkonvooi (pendant van de volgende) | 1631 | olieverf op paneel | 34,7 x 53 | Den Haag, Mauritshuis | |
Ruitergevecht (pendant van de vorige) | 1631 | olieverf op paneel | 34,7 x 53,1 | Den Haag, Mauritshuis | |
Ruitergevecht | olieverf op paneel | 27 x 39,5 | Keulen, Wallraf-Richartz-Museum | ||
Gezicht op de bleekvelden bij Haarlem | P.I. Post. / 1631 | olieverf op paneel | 43,7 x 61,5 | Parijs, Fondation Custodia | |
Landschap met ruiters op een zandweg | 40,5 x 71,5 | Kopenhagen, Statens Museum for Kunst | |||
Duinlandschap met hooischelf | ca. 1630-1633 | olieverf op paneel | 53,3 x 79,5 | Den Haag, Mauritshuis | |
Pieter Post (architectuur) en Caesar van Everdingen (figuren): Handvestverlening van graaf Willem II van Holland aan het Hoogheemraadschap van Rijnland |
1655 | olieverf op doek | 218 x 212 | Leiden, Gemeenlandshuis van Rijnland (oorspronkelijk het schoorsteenstuk in de grote zaal van Swanenburg in Halfweg) | |
naam | olieverf op doek | ||||
naam | olieverf op doek | ||||
naam | olieverf op doek | ||||
Panoramisch landschap met in het verschiet kasteel Plön in Sleeswijk-Holstein, gezien vanuit het zuidwesten[34] | ca. 1665 | olieverf op paneel | 40,5 x 62,4 | Privéverzameling |
Samenwerking met Pieter Saenredam
bewerkenEr wordt verondersteld dat Pieter Post rond 1630 heeft samengewerkt met Pieter Saenredam. Hij zou in die periode op enkele schilderijen van Saenredam de figuren hebben geschilderd, waaronder de volgende:[35]
Afbeelding | Titel | Datering | Techniek | Afmetingen h x b cm |
Verblijfplaats |
---|---|---|---|---|---|
Pieter Saenredam (m.m.v. Pieter Post ?): Santa Maria della Febbre in Rome (naar een tekening van Maarten van Heemskerck) |
1629 | olieverf op doek | 37,8 x 70,5 | Washington D.C., National Gallery of Art | |
Pieter Saenredam (m.m.v. Pieter Post ?): Het Colosseum (naar een tekening van Maarten van Heemskerck) |
1631 | olieverf op doek | Privéverzameling | ||
Pieter Saenredam (m.m.v. Pieter Post ?): Het stadhuis van Haarlem |
1631 | olieverf op doek | Privéverzameling | ||
Pieter Saenredam (m.m.v. Pieter Post ?): Interieur van de St. Bavo in Haarlem met een elegant gezelschap[36] |
1631 | olieverf op paneel | 82,9 x 110,5 | Philadelphia Museum of Art |
WILLEM KROMHOUT
bewerkenLeven
bewerkenJeugd
bewerkenOpleiding
bewerkenZelfstandig architect
bewerkenWerk
bewerkenOntwerpen en prijsvragen
bewerkenBoek.[37]
Opdrachten
bewerkenInterieurs en meubels
bewerkenTekeningen
bewerkenErfenis
bewerkenReputatie en invloed
bewerkenBekende ontwerpen
bewerkenVerdwenen gebouwen
bewerkenOeuvre
bewerkenDit is een overzicht van de belangrijkste ontwerpen van Willem Kromhout.[38]
Uitgevoerde ontwerpen
bewerkenWoonhuizen
bewerken- 1893-1895 – Villa Jorissen, Singel 97, Dordrecht (rijksmonument)
- 1901 – Villa "IJhoek", Parklaan 39, Bussum (rijksmonument)
- 1910-1911 – Winkelhuis, Noordeinde, Den Haag
- 1918 – Villa Ruys, Koepelweg, Noordwijk aan Zee (na 1959 in verval geraakt en afgebroken[39])
- 1921 – Dubbel woonhuis, Essenlaan 36-38, Rotterdam
- 1929 – Dubbel woonhuis, Essenlaan 9-11, Rotterdam (rijksmonument)
- 1929 – Ypenhof, Laan van Ypenhof 4, Rotterdam (villa: afgebrand in 1985[40]; portierswoning en brug: rijksmonument)
- 1931 – Villa Diepeveen, 's-Gravenweg 305, Rotterdam (rijksmonument)
Bedrijven en horeca
bewerken- 1898-1902 – American Hotel, Leidseplein, Amsterdam (i.s.m. H.G. Jansen) (rijksmonument)
- 1900 – Verbouwing Amsterdamsche Courant en Stoomdrukkerij De Fakkel, Reguliersbreestraat 8, Amsterdam (rijksmonument)
- 1919 – Kantoor De Noordzee voor scheepvaartfirma F. en W. van Dam, Wijnhaven/Korte Wijnbrugstraat, Rotterdam (verwoest in 1940)
- 1920 – Kantoor van de Scheepvaart Vereeniging Zuid, Pieter de Hoochweg 110, Rotterdam (rijksmonument)
- 1921 – Kantoor N.V. Lisse Bankvereeniging, Lisse
- 1920-1922 – Kantoor Rotterdamse Lloyd, Lloydstraat 31, Rotterdam (rijksmonument)
- 1922 – Grand Café-restaurant Pschorr, Coolsingel, Rotterdam (verwoest in 1940)
- 1923 – Uitgeverij, drukkerij en boekhandel Wyt, Pieter de Hoochweg 111, Rotterdam (rijksmonument)
- 1925 – Bierbrouwerij Heineken, Rotterdam (afgebroken in 1968-1975[41])
- 1932 – Kantoorgebouw Heineken, Crooswijksesingel 50, Rotterdam (rijksmonument)
- 1929 – Kantoorgebouw met woningen en magazijn van de firma Diepeveen, Pelgrimstraat 1-5, Rotterdam (rijksmonument)
Ziekenhuizen
bewerken- 1907-1909 – Van Itersonziekenhuis, La Reylaan, Gouda (afgebroken in 1972)
- 1913-1915 – Inrichting voor Ooglijders, Oostmolenwerf 5 / Haringvliet, Rotterdam (verwoest in 1940)
- 1911-1916 – Stadsziekenhuis Stichting Engelenberg, Engelenbergplantsoen 3, Kampen (rijksmonument)
Kerkrestauraties
bewerken- 1897-1934 – Grote of Sint-Janskerk (i.s.m. Jos Cuypers); Van der Vormkapel (ontwerp 1934), Gouda (rijksmonument)
- 1926-1932 – Grote of Bartholomeüskerk, Schoonhoven (rijksmonument)
- 1936-1940 – Cunerakerk, Rhenen (rijksmonument)
Grafmonumenten
bewerken- 1895 – Gedenkteken A. A. van Bergen IJzendoorn, Gouda (rijksmonument)
- 1920 – Grafteken voor Harko Kromhout, Heelsum
- 1940 – Eigen grafmonument, Voorburg
Tentoonstellingspaviljoenen
bewerken- 1908-1910 – Nederlands paviljoen Wereldtentoonstelling, Brussel
- 1913-1915 – Nederlands paviljoen Wereldtentoonstelling, San Francisco
Stadsversieringen
bewerken- 1898 – Versiering t.g.v. inhuldiging koningin Wilhelmina, Amsterdam
- 1901 – Straatversiering huwelijk van koningin Wilhelmina met Prins Hendrik, Amsterdam
- 1904 – Versiering voor de Marinefeesten, Den Haag
Interieurs en meubilair
bewerkenNaast interieurs en meubilair voor Villa Jorissen (1893-1895), Villa IJhoek (1901) en Villa Ruys (1917) en kantoorgebouw Rotterdamse Lloyd (1920):
- 1899 – Biljartzaal in het Nederlandsch Panopticum, Amsterdam
- 1917 – Verbouwing van en meubilair voor het woonhuis van A.J.M. Goudriaan, Hoflaan, Rotterdam
- 1919 – Vergaderzaal in het kantoor van A.J.M. Goudriaan, Veerhaven, Rotterdam
- 1923-1925 – Verbouwing en betimmering huis De Wijde Blick, Renkum
- 1929-1931 – Passagiersschip Dempo
Niet-uitgevoerde ontwerpen
bewerkenPrijsvragen
bewerken- 1890 – Stadhuis, Zutphen
- 1905-1906 – Vredespaleis, Den Haag
- 1907-1908 – Bebouwing Dam en omgeving, Amsterdam
- 1912-1913 – Stadhuis, Rotterdam
- 1913-1916 – Damhotel, Amsterdam
- 1917 – Rijksacademie, Amsterdam
- 1924-1926 – Koninginnebrug, Rotterdam
- 1926 – Koopmansbeurs, Rotterdam
- 1937 – Stadhuis, Amsterdam
- 1937 – Stadhuis, Eindhoven
Stedebouw
bewerken- 1920 – Hofplein, Rotterdam
- 1920-1929 – Uitbreidingsplan Rotterdam-Noord (Blijdorp) (gewijzigd door Willem Gerrit Witteveen)
- 1931 – Plan West voor de bebouwing van het De Savornin Lohmanplein en omgeving, Den Haag
Literatuur
bewerken- (nl) Jager, Ida, 1992, Willem Kromhout Czn., Rotterdam, Uitgeverij 010, ISBN 9789064501043
- (nl) Graaf, Jan de, 1992, Architectuur en stedebouw in Rotterdam 1850-1940, Zwolle, Waanders, ISBN 9066303093
- (nl) Vermeer, Gerrit & Rebel, Ben, 1994, Historische gids van Rotterdam. 14 wandelingen door de oude en nieuwe stad, Den Haag, Sdu Uitgeverij Koninginnegracht, ISBN 9012065682
- (nl) Groot, Agnes, 1996, Systeem en ornament. A et A in het fin de siècle, in: (nl) Bergvelt, E., Burkom, F. van & Gaillard, K. (red.), Van neorenaissance tot postmodernisme. Honderdvijfentwintig jaar Nederlandse interieurs, 1870-1995, Rotterdam, Uitgeverij 010, ISBN 9789064502491, p. 110-131
- (nl) Thoor, M. Th. A. van, 1998, Het dilemma van W. Kromhout. De Nederlandse paviljoens in Brussel (1910) en San Francisco (1915), in: Het gebouw van Nederland, Nederlandse paviljoens op de wereldtentoonstellingen 1910-1958, Zutphen, Walburg Pers, ISBN 9789057300431
- (nl) Bulthuis, Peter & Dijk, Caroline, [2001], Leven in de brouwerij. Een reconstructie. Kantoor Heineken Rotterdam Kromhout, Rotterdam, Stichting Historische Publicaties Roterodamum, ISBN 9789071082665
- (nl) Stenvert, Ronald e.a., 2004, Rotterdam, in: Monumenten in Nederland. Zuid-Holland, Zwolle, Waanders, p. 422-455; geraadpleegd via DBNL (KB)
Externe links
bewerken- Stadsarchief Rotterdam: Heineken bierbrouwerij; geraadpleegd op 10 juli 2019
Noten
bewerkenMICHEL DE KLERK
bewerkenLeven
bewerkenJeugd
bewerkenOpleiding
bewerkenZelfstandig architect
bewerkenWerk
bewerkenOntwerpen en prijsvragen
bewerkenOpdrachten
bewerkenInterieurs en meubels
bewerkenInterieurs.[42]
Affiches en grafische vormgeving
bewerkenTekeningen (vrij werk)
bewerkenErfenis
bewerkenReputatie en invloed
bewerkenBekende ontwerpen
bewerkenVerdwenen gebouwen
bewerkenOeuvre
bewerkenBronnen en noten
bewerkenLiteratuur
bewerken- (nl) Bock, M., Johannisse, S. & Stissi, V., 1997, Michel de Klerk. Bouwmeester en tekenaar van de Amsterdamse school, 1884-1923, Rotterdam, NAi uitgevers, ISBN 905662041X
- (nl) Burkom, F. van, 1996, Verbeten dromerigheid. In de lokalen van de Amsterdamse School, in: Van neorenaissance tot postmodernisme. Honderdvijfentwintig jaar Nederlandse interieurs, 1870-1995, Rotterdam, Uitgeverij 010, ISBN 9064502498, p. 134-159
Voetnoten
- ↑ Leeflang & Luijten 2003, p. 20, 28-29 (cat. 6)
- ↑ Becker 1993, p. 43
- ↑ Stenvert e.a. 2004, p. 177
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 244 (noot 15)
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 250 (noten 312-313)
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 28, 244-245 (noot 15)
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 51, 250 (noten 312-313)
- ↑ Zie Meischke 1966, p. 143-145
- ↑ Terwen 1983, p. 177; Meischke 1995, p. 55-56
- ↑ Paleis op de Dam: Het achtste wereldwonder geschiedenisportaal.nl
- ↑ Ottenheym et al. 1995, pp. 27, 51
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 158
- ↑ Meischke 1966, p. 143; Groeneveld 2012, p. 120
- ↑ Meischke 1966, p. 145
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 15
- ↑ a b c d Ottenheym et al. 1995, p. 51
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 143-148
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 148-153
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 221-223
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 121-143
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 74-77
- ↑ a b Ottenheym et al. 1995, p. 223-225
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 47
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 49
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 50
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 105-119
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 84-85
- ↑ Zie RKD
- ↑ Ottenheym et al. 1995, pp. 48, 54, 74-77
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 142-143
- ↑ Ottenheym et al. 1995, p. 137-138
- ↑ Terwen en Ottenheym 1993, p. 12-16, 246
- ↑ RKD
- ↑ Zie RKD
- ↑ Terwen en Ottenheym 1993, p. 14-15
- ↑ Zie RKD
- ↑ Jager , p.
- ↑ Jager 1992, p. 179-180
- ↑ Jager 1992, p. 111, 177 (noot 16)
- ↑ Vermeer & Rebel 1994, p. 235
- ↑ Jager 1992, p. 175, noot 46
- ↑ Burkom 1996
-
Weeshuis, publ. 1869
-
professor
- 1864 – H.B.S. Augustijnenkamp/Nieuwstraat, Nieuwstraat 60