Glazenmakers (familie)

Glazenmakers
	Venglazenmaker (Aeshna juncea)
Taxonomische indeling
Rijk:	Animalia (Dieren)
Stam:	Arthropoda (Geleedpotigen)
Klasse:	Insecta (Insecten)
Orde:	Odonata (Libellen)
Onderorde:	Anisoptera (Echte libellen)
Familie
	Aeshnidae; Rambur, 1842
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Glazenmakers op Wikispecies
Portaal	Biologie ; Insecten

De glazenmakers (Aeshnidae) vormen een familie van echte libellen (Anisoptera). De wetenschappelijke naam van de familie wordt abusievelijk weleens als Aeschnidae gespeld.

Kenmerken

Het zijn grote libellen van 60 tot 85 mm lang, met een spanwijdte van 65 tot 90 mm. Het achterlijf, dat langer is dan de vleugels, is donker met een lichtere mozaïektekening, of licht met een donkere rugstreep, zoals bij het geslacht Anax. Het borststuk draagt altijd schouderstrepen of een lichte tekening aan de zijkant, en vaak beide. De glazenmakers zijn te onderscheiden van de nog grotere bronlibellen (Cordulegastridae) doordat de facetogen elkaar voor een groter deel raken aan de bovenkant van de kop.

Leefwijze

De mannetjes zijn erg territoriaal ingesteld en vallen andere mannetjes direct aan. Ze houden hun territorium constant in de gaten door middel van patrouillevluchten.

Voortplanting

De eieren worden afgezet in planten. De grote larven zijn goed gecamoufleerd en jagen op kikkervisjes en visbroed.

Naamgeving

De naam is gebaseerd op de gelijkenis met glazenmakers uit vroeger tijden. Wanneer zij ruiten moesten repareren, dan droegen zij het glas in een raamwerk van latten op de rug waardoor het wel vleugels leken.

Geslachten

Acanthaeschna Selys, 1883
Adversaeschna Watson, 1992
Aeschnophlebia Selys, 1883
Aeshna Fabricius, 1775 – Glazenmakers
Afroaeschna Peters & Theischinger, 2011
Agyrtacantha Lieftinck, 1937
Allopetalia Selys, 1873
Amphiaeschna Selys, 1871
Anaciaeschna Selys, 1878
Anax Leach, 1815
Andaeschna De Marmels, 1994
Antipodophlebia Fraser, 1960
Austroaeschna Selys, 1883
Austrogynacantha Tillyard, 1908
Austrophlebia Tillyard, 1916
Basiaeschna Selys, 1883
Boyeria McLachlan, 1895 – Schemerlibellen
Brachytron Evans, 1845 – Glassnijders
Caliaeschna Selys, 1883 – Schaduwlibellen
Castoraeschna Calvert, 1952
Cephalaeschna Selys, 1883
Coryphaeschna Williamson, 1903
Dendroaeschna Tillyard, 1916
Dromaeschna Förster, 1908
Epiaeschna Hagen in Selys, 1883
Gomphaeschna Selys, 1871
Gynacantha Rambur, 1842
Gynacanthaeschna Fraser, 1921
Heliaeschna Selys, 1882
Indaeschna Fraser, 1926
Limnetron Förster, 1907
Linaeschna Martin, 1908
Nasiaeschna Selys in Förster, 1900
Neuraeschna Hagen, 1867
Notoaeschna Tillyard, 1916
Oligoaeschna Selys, 1889
Oplonaeschna Selys, 1883
Oreaeschna Lieftinck, 1937
Periaeschna Martin, 1908
Petaliaeschna Fraser, 1927
Pinheyschna Peters & Theischinger, 2011
Planaeschna McLachlan, 1896
Plattycantha Förster, 1908
Polycanthagyna Fraser, 1933
Racenaeschna Calvert, 1958
Remartinia Navás, 1911
Rhionaeschna Förster, 1909
Sarasaeschna Karube & Yeh, 2001
Spinaeschna Theischinger, 1982
Staurophlebia Brauer, 1865
Sundaeschna Kiyoshi & Katatani, 2018
Telephlebia Selys, 1883
Tetracanthagyna Selys, 1883
Triacanthagyna Selys, 1883
Zosteraeschna Peters & Theischinger, 2011

Soorten in Nederland en België

In Nederland en België komen twaalf soorten voor, verdeeld over drie geslachten:

Geslacht Aeshna – Glazenmakers
- Blauwe glazenmaker (Aeshna cyanea)
- Bruine glazenmaker (Aeshna grandis)
- Groene glazenmaker (Aeshna viridis)
- Noordse glazenmaker (Aeshna subarctica)
- Paardenbijter (Aeshna mixta)
- Venglazenmaker (Aeshna juncea)
- Vroege glazenmaker (Aeshna isoceles)
- Zuidelijke glazenmaker (Aeshna affinis)
Geslacht Anax – Keizerlibellen
- Zadellibel (Anax ephippiger)
- Grote keizerlibel (Anax imperator)
- Zuidelijke keizerlibel (Anax parthenope)
Geslacht Brachytron – Glassnijders
- Glassnijder (Brachytron pratense)

Foto's

Externe links

Glazenmakers op Libellennet (Vlinderstichting)
Vlindernet

Bronnen

Paulson, D. & Schorr, M., World Odonata List; versie 23 februari 2021
David Burnie (2001). Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).