Sioux-Catawbatalen
Sioux-Catawba (ook Catawba-Sioux of Sioux; Engels: Siouan-Catawban) is een taalfamilie van indianen in Noord-Amerika die voornamelijk op de Great Plains leefden met enkelen ook in het oosten. Twee bekende talen in deze taalfamilie zijn Crow en Sioux.
Sommige auteurs noemen deze taalfamilie Sioux, anderen preferen Sioux-Catawaba zodat Catawba duidelijk aangegeven wordt als aparte tak van de familie en niet onder Sioux zelf lijkt te vallen.
Indeling
bewerkenSioux-Catawba bestaat uit 19 talen met 2 hoofdtakken:
- I. Siouxtalen (ook bekend als Western Siouan)
- 1. Mandan
- A. Missouri River Siouan (ook bekend als Crow-Hidatsa)
- B. Mississippi Valley Siouan (ook bekend als Çentral Siouan)
- Dakotan (ook bekend als Sioux-Assiniboine-Stoney)
- 4. Sioux
- 5. Assiniboine
- 6. Stoney
- Chiwere-Winnebago (ook bekend als Chiwere)
- Dhegiha
- 9. Omaha-Ponca
- 10. Kansa
- 11. Osage
- 12. Quapaw (†)
- 13. Mitchigamea? (†)
- Dakotan (ook bekend als Sioux-Assiniboine-Stoney)
- C. Ohio Valley Siouan (Zuidoostelijk Siouan)
- Virginia Siouan (ook bekend als Tutelo)
- 14. Tutelo-Saponi (†)
- 15. Moneton? (†)
- 16. Occaneechi (†)
- Mississippi Siouan (ook bekend als Ofo-Biloxi)
- Virginia Siouan (ook bekend als Tutelo)
- II. Catawbatalen (ook bekend als Eastern Siouan) (†)
(†): Dit zijn dode talen.
Sommige linguïsten voegen de Siouan-Catawabantalen samen met de Caddo en Irokese talen in een Macro-Siouxtalenfamilie. Dit is echter nog niet aangetoond.
Geschiedenis
bewerkenVerschillende onderzoekers hebben geprobeerd door middel van glottochronologie een schatting te maken van de tijd waarin de scheiding tussen verschillende takken van de Siouxtaalfamilie heeft plaats gevonden. De tabel hieronder geeft enkele resultaten.[1]
| Scheiding tussen: | Headly (1971) | Hollow & Parks (1980) | Springer & Witkowski (1982) | Syms (1985) | Grimm (1985/1986) |
|---|---|---|---|---|---|
| Siouxtalen en Catawbatalen | 1150+ v.Chr. | 5000 v.Chr. | |||
| Missouri River Siouan en rest Siouxtalen | 150 v.Chr. | 1700 v.Chr. | 500 v.Chr. | 1 n.Chr. | 1600 v.Chr. |
| Mississippi Valley en Ohio Valley Siouan | 150 n.Chr. | 300 v.Chr. | 100 v.Chr. | 1 n.Chr. | 1600 v.Chr. |
| Dakotaans en Chiwere-Dhegiha | 850 n.Chr. | 700 n.Chr. | 700 n.Chr. | 740 n.Chr. | 500 v.Chr. |
| Winnebago-Chiwere en Dhegiha | 950 n.Chr. | 800 n.Chr. | 1000 n.Chr. | 1 n.Chr. | |
| Winnebago en Chiwere | 1450 n.Chr. | 1500 n.Chr. | 1000 n.Chr. | ||
| Virginia Siouan en Ofo-Biloxi | 350 n.Chr. | 300 n.Chr. | 450 n.Chr. | 500 v.Chr. | |
| Crow en Hidatsa | 1150 n.Chr. | 1400 n.Chr. | 1200 n.Chr. | 1000 n.Chr. | |
| Dhegihatalen | 1200+ n.Chr. | 1300 n.Chr. | 1200 n.Chr. | ||
| Dakotaanse talen | 1350 n.Chr. | 1200 n.Chr. | "recent" |
Externe links
Bibliografie
- Parks, Douglas R.; & Rankin, Robert L. (2001). The Siouan languages. In R. J. DeMallie (Ed.), Handbook of North American Indians: Plains (Vol. 13, Part 1, pp. 94-114). W. C. Sturtevant (Gen. Ed.). Washington, D.C.: Smithsonian Institution. ISBN 0-16-050400-7.
Noten
- ↑ John E. Staller, Robert H. Tykot, Bruce F. Benz (2006). Histories of Maize: Multidisciplinary Approaches to the Prehistory, Linguistics, Biogeography, Domestication, and Evolution of Maize, p. 565