Kerstmis

Niet te verwarren met: kerstmis

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  Kerstmis    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈkɛrs(t)mɪs / (2 lettergrepen)
  • (Noord-Nederland): /ˈkɛrs(t)məs/
  • (Vlaanderen, Brabant): /ˈkɛrstmɪs/
  • (Limburg): /ˈkɛrsmɪs/

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem: samenstelling van  Kerst zn "afgeleid van Christus"  en  mis zn 
  In de betekenis van ‘feest van Jezus' geboorte’ voor het eerst aangetroffen in 1274

Woordafbreking

• Kerst·mis

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	Kerstmis	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de Kerstmis m

1. (religie) (feest) (kerst) een feest ter herinnering van de geboorte van Jezus met een vieringsdatum die verschilt per christelijke traditie

   • Bijna iedereen heeft tijdens Kerstmis een kerstboom in de kamer staan. 

Synoniemen

• kerst, kerstfeest

Afgeleide begrippen

• kerstavond, kerstbal, kerstboom, kerstboombal, kerstconcert, kerstdiner, kerstfeest, kerstkaart, Kerstman, kerstmuziek, kerstpakket, kerststal, kerstster, kersttijd, kersttoespraak, kerstversiering, kerstwens

Verwante begrippen

• feest, advent, kalkoen, rollade, winterfeest, oudjaar, nieuwjaar, kribbe, Pasen

Uitdrukkingen en gezegden

• met Kerstmis

Wat eten de Zweden met Kerstmis? Een Zweeds kerstdiner is volgens de traditie een rijkelijk gevarieerd buffet met zowel warme als koude gerechten.

Opmerkingen

Volgens het Groene Boekje krijgt Kerstmis als feest een hoofdletter; de mis die op kerstavond wordt opgedragen, de kerstmis, krijgt geen hoofdletter. Ook alle van Kerstmis samengestelde en afgeleide vormen krijgen een kleine letter: kerstfeest, kerstavond, kerstgeschenk, kerstboom, kerstbal, kerstman, kerstkind, kerstdiner en kerststal.

Vertalingen

    1. een feest ter herinnering van de geboorte van Jezus met een vieringsdatum die verschilt per christelijke traditie   

Afrikaans: Kersfees (af) Albanees: Krishtlindje (sq) Angelsaksisch: Crīstesmæsse (ang) v Arabisch: عيد ميِ (ar) Aragonees: Nabidat (an) v, Natal (an) m Asturisch: Navidá (ast) v Azeri: Milad Günü (az) Baskisch: Eguberria (eu) Bosnisch: Božić (bs) m Bretons: Nedeleg (br) m Bulgaars: Коледа (bg) v Catalaans: Nadal (ca) m Cebuano: Pasko sa Pagkatawo Chinees: 聖誕節 (zh) Deens: jul (da) g Duits: Weihnachten (de) o Engels: Christmas (en) Esperanto: Kristnasko (eo) Estisch: jõulud (et) mv Faeröers: jól (fo) o mv Fins: joulu (fi) Frans: Noël (fr) m Fries: Kryst (fy) g Georgisch: შობა (ka) Grieks: Χριστούγεννα (el) o mv Guarani: tupãra’y ára (gn), kiritoreñoi (gn) Hongaars: Karácsony (hu) Iers: Nollaig (gd) v IJslands: jól (is) o mv Indonesisch: Natal (id) Italiaans: Natale (it) m Javaans: Natal (jv)

Japans: クリスマス (ja) Koreaans: 크리스마스 (ko) Kroatisch: Božić (hr) m Macedonisch: Божиќ (mk) m Maleis: Krismas (ms) Nauruaans: an bũm in pudu jesus (na) Nedersaksisch: Wiehnacht (nds) Noors: jul (no) m/v Nynorsk: jol (nn) v, jul (nn) v Oekraïens: Різдво (uk) o Occitaans: Nadal (oc) m Pools: Boże Narodzenie (pl) o Portugees: Natal (pt) m Reto-Romaans: Nadal (rm) m Roemeens: Crăciun (ro) o Russisch: Рождество (ru) o Sardisch: nadal (srd) m Campidanees: paschixedda v Logudorees: nadale m Sassarees: naddari (sdc) m Schots-Gaelisch: Nollaig (ga) v Servisch: Cyrillisch: Божић (sr) m, Рождество (sr) o Latijns: Božić (sr) m, Roždestvo (sr) o Siciliaans: Natali (scn) m Spaans: Navidad (es) v Swahili: Krismasi (sw), Noeli (sw) Tetum: Natál (tet) Tsjechisch: Vánoce (cs) v mv Welsh: Nadolig (cy) m Zweeds: jul (sv) g

    met Kerstmis   

Duits: zu Weihnachten

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Gangbaarheid

• Het woord Kerstmis staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.