boom

vervoeging van
	boomen

vervoeging van
	bomen

Niet te verwarren met: Boom

Nederlands

Uitspraak

(heteroniem)

Geluid: [A] boom (hulp, bestand)
- IPA: / bom / (1 lettergreep)
Geluid: [B] boom (hulp, bestand)
- IPA: / buːm / (1 lettergreep)

Woordafbreking

boom

Woordherkomst en -opbouw

[A] erfwoord, in de betekenis van ‘houtachtig gewas’ aangetroffen vanaf 701 ^[1]

afkomstig van:

Middelnederlands: boom

Oudnederlands: boum, bōm

Germaans: *baumaz

Indo-Europees: *bhū-

Verwant in Germaans:

Engels: beam (Angelsaksisch: bēam), Duits: Baum, (Oudhoogduits: boum), Fries: beam, bame (Oudfries: bām)

[B] van Engels boom
- [2] terug ontleend van Nederlands boom

Zelfstandig naamwoord

[A] de boom m

(plantkunde) een meerjarige plant die als karakteristiek heeft dat hij één of meer verhoute stammen heeft
▸ De meeste bomen komen voor in de tropen en subtropen. Per jaar worden er zo'n 15 miljard bomen gekapt. Daarvoor worden er slechts 5 miljard terug geplant.^[2]

▸ ‘De hele trail is aangelegd en geschikt voor paarden, nooit te steil, echt waanzinnig. Het pad gaat zelden rechtstreeks de berghelling op, er zijn telkens van die eindeloze haarspelden die zigzaggend de berg op en af gaan. Tja, dit stuk is inderdaad echt zwaar met al die omgevallen grote bomen.^[3]
stok of buis waarmee een microfoon op de optimale locatie kan worden gehouden
(zeilvaart) rondhout aan de onderkant van een langsgetuigd zeil, anders dan de giek
(scheepvaart) een stok waarmee een schip voortbewogen kan worden
(bouwkunde) zijkant van een trap of ladder waar de treden of sporten aan bevestigd zijn
(informatica) een abstracte datastructuur gelijkend op [1]
(informeel) lang gesprek
- Een boom over iets opzetten.

Synoniemen

[2] hengel
[4] vaarboom

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Verwante begrippen

[1] plant, stam, boomtop, kerstboom, boomkap
[2] microfoon
[3] rondhout, langsgetuigd, zeil, giek
[4] schip

Uitdrukkingen en gezegden

[1] als een blad aan een boom veranderen
opeens heel anders zijn, zich heel anders gaan gedragen
[1] botertje aan de boom
probleemloos
[1] botertje tot de boom
probleemloos
[1] de kat uit de boom kijken
[1] door de bomen het bos niet meer zien
door een overvloed aan informatie het overzicht verliezen
[1] een boom van een vent
[1] een dood paard aan een boom (vast)binden
te voorzichtig zijn
[1] hij kan me de boom in
ik trek me niets van zijn opvatting aan

Spreekwoorden

[1] aan de vruchten kent men de boom
je kunt alleen iemand echt leren kennen door de dingen die doet en de manieren waarop iemand dingen aanpakt (zie Matteus 7:17-18)
een appel valt niet ver van de boom
[1] een appel valt niet ver van de boom
kinderen vertonen het gedrag van hun ouders
[1] hoge bomen vangen veel wind.
bekende/belangrijk mensen of met een hoge functie krijgen sneller commentaar of kritiek
[1] men moet de boom buigen als die jong is.
goede gewoonten kunnen het beste al jong worden aangeleerd
[1] men moet geen oude bomen verpoten/verplaatsen
het is beter oude mensen in hun vertrouwde omgeving te laten

Vertalingen

1. meerjarige plant met houten stam

Afrikaans: boom ^(af)
Aino: ニ
Albanees: dru ^(sq) m, pemë ^(sq) v
Alemannisch: Baum
Angelsaksisch: treow ^(ang), beam ^(ang), wudu ^(ang)
Aymara: khoka ^(ay)
Baskisch: zuhaitz ^(eu)
Beiers: Baam ^(bar)
Birmees: သစ္ ^(my), သစ္ပင္ ^(my)
Bosnisch: drvo ^(bs) o, stablo ^(bs) o
Bretons: gwez ^(br)
Bulgaars: дърво ^(bg) o
Campidanees: mata v
Catalaans: arbre ^(ca) m
Cebuano: punuan
Cree: ᒥᔥᑎᒄ ^(cr)
Deens: træ ^(da) o
Duits: Baum ^(de) m
Engels: tree ^(en)
Erzja: чувто
Esperanto: arbo ^(eo)
Estisch: puu ^(et)
Faeröers: træ ^(fo)
Fins: puu ^(fi)
Frans: arbre ^(fr) m
Fries: beam ^(fy)
Galicisch: árbore ^(gl) v
Georgisch: ხე ^(ka)
Grieks: δέντρο ^(el) o, δένδρο ^(el)
Guarani: yvyra ^(gn)
Hebreeuws: אילנא ^(he) m, עץ ^(he) m
Hindi: पेड़ ^(hi)
Hongaars: fa ^(hu)
Hoogsilezisch: strům ^(szl)
Ido: arboro ^(io) m
Igbo: osịsị ^(ig)
IJslands: tré ^(is)
Indonesisch: pohon ^(id)
Interlingua: arbore ^(ia)
Italiaans: albero ^(it) m
Japans: 木 ^(ja), 樹木 ^(ja)
Javaans: wit ^(jv)
Jiddisch: בוים ^(yi) m
Kasjoebisch: drzéwò ^(csb) o
Khmer: ដើមឈើ ^(km)
Koreaans: 나무 ^(ko)
Krim-Tataars: terek
Kroatisch: stablo ^(hr) o
Latijn: arbor ^(la) v
Limburgs: boum ^(li)
Lets: koks ^(lv)
Litouws: medis ^(lt) m
Lojban: tricu ^(jbo)
Luxemburgs: Bam ^(lb)
Malayalam: മരം ^(ml)
Ambonees Maleis: pokok ^(ms)
Maltees: siġra ^(mt)
Mantsjoe: moo
Manx: billey ^(gv)

Marathi: झाड ^(mr)
Middelnederlands: boom
Nahuatl: cuahuitl ^(nah)
Navajo: arbre
Nedersaksisch: Baum ^(nds), boom ^(nds), Boom ^(nds)
Noord-Fries: buum
Nenets: пя
Noordelijk Sami: muorra
Noors: tre ^(no) o
Nyanja: mtengo
Oekraïens: дерево ^(uk) o
Oppersorbisch: štom ^(hsb)
Oudnoords: tré
Perzisch: دِرَخت ^(fa)
Pennsylvania-Duits: Baam ^(pdc)
Pools: drzewo ^(pl) o
Portugees: árvore ^(pt) v
Punjabi: ਦਰੱਖ਼ਤ ^(pa), ਪੇੜ ^(pa)
Quechua: sacha ^(qu), sachakuna ^(qu) mv
Quenya: alda ^(qya), aldar ^(qya) mv
Roemeens: arbore ^(ro) m, copac ^(ro) m, pom ^(ro) m
Russisch: дерево ^(ru) o
Samoaans: la'au ^(sm)
Sanskriet: taru ^(sa), taruu ^(sa), daaru ^(sa), druma ^(sa)
Saterfries: Boom ^(stq)
Schots: tree ^(sco)
Schots-Gaelisch: craobh ^(gd) v
Servisch:
- Cyrillisch: дрво ^(sr) o, стабло ^(sr) o
- Westers: drvo ^(sr) o, stablo ^(sr) o
Sesotho: sefate ^(st)
Sindarin: galadh ^(sjn)
Sindhi: ون ^(sd)
Siraya: turu, toru, toho
Sloveens: drevo ^(sl) o
Slowaaks: strom ^(sk) m
Soemerisch: giš
Somalisch: geed ^(so)
Spaans: árbol ^(es) m
Swahili: mti ^(sw) enk
Tadzjieks: дарахт ^(tg)
Tagalog: puno ^(tl)
Tamil: மரம் ^(ta)
Tataars: агач ^(tt)
Telugu: చెట్టు ^(te)
Thai: ต้นไม้ ^(th)
Tok Pisin: diwai ^(tpi)
Tsjechisch: strom ^(cs) m onbezield
Tupinambá: ybyrá
Turks: ağaç ^(tr)
Urdu: پیڑ ^(ur)
Vietnamees: cây ^(vi)
Waals: åbe ^(wa)
Welsh: coeden ^(cy), pren ^(cy), colfen ^(cy)
West-Vlaams: boom ^(vls)
Xhosa: umthi 3
Yapees: gak'iy‎
Zweeds: träd ^(sv) o

2. Microfoonhengel

Engels: boom ^(en)

3. Rondhout

Engels: boom ^(en)

4. Vaarboom

Engels: pole ^(en), barge-pole ^(en)

Werkwoord

[A] boom

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bomen
- Ik boom.
gebiedende wijs van bomen
- Boom!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van bomen
- Boom je?

boom

eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van boomen
- Ik boom.
gebiedende wijs van boomen
- Boom!
(bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van boomen
- Boom je?

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	boom	booms
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

[B] de boom m

sterke toename

Gangbaarheid

Het woord boom staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "boom" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.^[4]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ "boom" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ Weblink bron “'Drie biljoen bomen op aarde'” (3 september 2015) op nu.nl
↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Afrikaans

Uitspraak

IPA

/buə̯m/

geluid

Zelfstandig naamwoord

boom

(plantkunde) boom; een meerjarige plant die als karakteristiek heeft dat hij één of meer verhoute stammen heeft

Engels

enkelvoud	meervoud
boom	booms

Zelfstandig naamwoord

boom

(zeilvaart) giek, hout of buis aan de onderkant van het grootzeil
boem, geluid van een explosie.
(economie) periode van hoogtij in de economie, sterke hoogconjunctuur.
stok of buis waarmee een microfoon op de optimale locatie kan worden gehouden.

Middelnederlands

Zelfstandig naamwoord

boom

(plantkunde) boom; een meerjarige plant die als karakteristiek heeft dat hij één of meer verhoute stammen heeft

Nedersaksisch

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	boom	bomen
verkleinwoord

Woordafbreking

boom

Zelfstandig naamwoord

boom

(plantkunde) boom; een meerjarige plant die als karakteristiek heeft dat hij één of meer verhoute stammen heeft

Schrijfwijzen

Baum
Boom

Hyperoniemen

plaante / Plant

Meer informatie

Stellingwerfs

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	boom	bomen
verkleinwoord

Woordafbreking

boom

Zelfstandig naamwoord

boom

(plantkunde) boom; een meerjarige plant die als karakteristiek heeft dat hij één of meer verhoute stammen heeft

Hyperoniemen

plaante

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

West-Vlaams

Zelfstandig naamwoord

boom

(plantkunde) boom; een meerjarige plant die als karakteristiek heeft dat hij één of meer verhoute stammen heeft

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

[p{{{1}}}-1] "boom" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[Drie_biljoen_bomen_op_aarde-2] Weblink bron “'Drie biljoen bomen op aarde'” (3 september 2015) op nu.nl

[Alleen,_De_Pacific_Crest_Trail_te_voet_van_Mexico_naar_Canada-3] 
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers

[4] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

[3]

[4]