lazuur

Nederlands

 

2. lazuur

Uitspraak

• Geluid:  lazuur    (hulp, bestand)
• IPA: / laˈzyr / (2 lettergrepen); /la'zyːr/

Woordafbreking

• la·zuur

Woordherkomst en -opbouw

• via Latijn lazurium van Arabisch  لَازُوَرْد zn  (lāzuward)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	lazuur	lazuren
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

het lazuur o

1. (mineraal) bepaald kostbaar blauw gesteente

   • Heet dit gesteente "lazuur"? 

2. (kleur) bepaalde indringend blauwe kleur

   • Mijn lievelingskleur is lazuur. 

3. (heraldiek) blauw (gebruikt als kleur in een wapenschild)

   ▸ In 1825 had de Hoge Raad van Adel officieel vastgesteld dat het Sittardse stadswapen zou bestaan uit acht slangenkoppen van goud, gerangschikt in kruisvorm op een schild van lazuur, met gouden kroon.

4. transparante verflaag

   • De kleurloze lazuur is enkel bedoeld voor de renovatie van hout dat al gelazuurd of gekleurd is of om andere kleuren lichter te maken. 

5. transparante verf

   • Voor een duurzaam en makkelijk te onderhouden oppervlak, adviseren wij dit te behandelen met olie, was, lak, verf of lazuur. 

• 
  1. Een brokje lazuur.
• 
  3. "Acht slangenkoppen van goud, gerangschikt in kruisvorm op een schild van lazuur" vormden het oude gemeentewapen van Sittard.

Synoniemen

• [1] lapis lazuli, lazuursteen
• [2] ultramarijn
• [5] lazuurverf

Afgeleide begrippen

• lazuriet
• [2] lazuurblauw
• [3] lazuurschilderkunst
• [5] houtlazuur

Verwante begrippen

• [5] beits, lak, vernis

Vertalingen

    1. kostbaar blauw gesteente   

Duits Lapislazuli (de) v Engels lapis lazuli (en), lazurite (en)

Noors lasurstein (no) m Nynorsk lasurstein (nn) m

    2. helderblauwe kleur   

Duits ultramarin (de) v Engels ultramarine (en)

Noors ultramarin (no) m / o Nynorsk ultramarin (nn) m / o

    4. transparante verflaag   

Duits Lasur (de) v Engels scumble (en)

Noors lasur (no) m Nynorsk lasur (nn) m

    5. transparante verf   

Duits Lasur (de) v, Lasurfarbe (de) v Engels scumble (en)

Noors lasur (no) m Nynorsk lasur (nn) m

Gangbaarheid

• Het woord lazuur staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "lazuur" herkend door:

34 %	van de Nederlanders;
44 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.