legende

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  legénde    (hulp, bestand)
  • IPA: / ləˈɣɛndə / (3 lettergrepen) [zelfstandig naamwoord]
• Geluid:  légende    (hulp, bestand)
  • IPA: / ˈleɣɛndə / (3 lettergrepen) [werkwoord]

Woordafbreking

• le·gen·de

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘verhaal van een wonder, sage’ voor het eerst aangetroffen in 1446
• [zelfstandig naamwoord] van Middelnederlands legende, cognaat met Duits Legende, Engels legend en Frans légende
• [werkwoord] legend met de uitgang -e

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	legende	legendes legenden
verkleinwoord	legendetje	legendetjes

Zelfstandig naamwoord

de legende v / m

1. verhaal dat uit het verleden is overgeleverd

   • Zo, althans, zegt de legende over Grote Pier. 

2. (figuurlijk) tot de verbeelding sprekende beschrijving van een gebeurtenis uit het verleden die gangbaar is, maar waarvan de juistheid in twijfel wordt getrokken

   • Volgens de legende heeft hij zijn zakenimperium eigenhandig opgebouwd, maar in werkelijkheid is het vooral een erfenis van zijn vader. 

3. (figuurlijk) persoon over wiens daden veel wordt gesproken

   • Door zijn jarenlange succes met eenvoudige middelen werd hij een legende onder goochelaars. 

   ▸ 'Wij willen een mooie geschiedenis voortzetten', zegt Patrick Henriroux van sterrenrestaurant La Pyramide in Vienne. Zijn zaak werd in 1923 geopend door Fernand Point, een culinaire legende die Paul Bocuse en andere topkoks opleidde.

   ▸ ‘The Cascades will whip your ass,’ aldus de beroemde, 79 jarige thru-hike legende Billy Goat, die al meer dan acht keer de PCT had gelopen en het grootste gedeelte van de afgelopen 30 jaar in de wildernis had doorgebracht.

4. (numismatiek) tekst die op de voorkant of achterkant van een munt langs de buitenrand staat

   • De legende moet niet worden verward met het randschrift dat op de zijkant van een munt staat. 

Synoniemen

• overlevering
• [1] volksoverlevering

Werkwoord

vervoeging van:	legen
verbogen vorm:	legendee

legende

1. verbogen vorm van legend, het onvoltooid deelwoord van legen

   • Mijn postvak legende kwam ik een bericht tegen dat ik eerder niet gelezen had. 

Gangbaarheid

• Het woord legende staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "legende" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Middelnederlands

Woordherkomst en -opbouw

• van Latijn legenda "wat gelezen moet worden", cognaat met Middelhoogduits legende

Zelfstandig naamwoord

legende v

• (religie) (christelijk) voorlezen van een deel van de Bijbel of de levensbeschrijving van een heilige als deel van een kerkdienst
• (religie) (christelijk) boek met verhalen over een of meer heiligen
• (figuurlijk) beschrijving van vroegere belevenissen

Overerving en ontlening

• Nederlands: legende