Aldebaran
Aldebaran (α Tau, α Tauri, Alfa Tauri) er ei oransje kjempestjerne som ligg 65 lysår borte frå jorda i stjernebiletet Tyren. Med ein tilsynelatande storleik på 0,87 er ho ei av dei klåraste stjernene i stjernebilete og på nattehimmelen. Namnet Aldebaran er arabisk og tyder «følgjaren», truleg fordi ho verkar å følgje Pleiadane eller Sjustjerna.[3]
 Posisjonen til Aldebaran i Tyren stjernebilete. | |
| Observasjonsdata Epoke J2000.0 Ekvinoks J2000.0 | |
|---|---|
| Stjernebilete | Tyren |
| Rektascensjon | 04h 35m 55.239s[1] |
| Deklinasjon | +16° 30′ 33.49″[1] |
| Tilsynelatande storleiksklasse (V) | 0.75-0.95[2] |
| Karakteristikk | |
| Tilsynelatande storleiksklasse (J) | -2.10[1] |
| U−B fargeindeks | 1.90 |
| B−V fargeindeks | 1.54 |
| Variabel type | LB[2] |
| Astrometri | |
| Eigarørsle (μ) | RA: 62.78 ±0.89[1] mas/år Dek.: −189.35 ±0.58[1] mas/år |
| Parallakse (π) | 50.09 ± 0.95 mas |
| Avstand | 65 ± 1 ly (20,0 ± 0,4 pc) |
| Absolutt storleiksklasse (MV) | −0.63 |
| Detaljar | |
| Masse | 1.7[3] M☉ |
| Radius | 44.2 ± 0.9[4] R☉ |
| Luminositet | 518 ± 32[5] L☉ |
| Overflategravitasjon (log g) | 1.59[5] cgs |
| Temperatur | 3,910[5] K |
| Metallisitet | 70% sol[3] |
| Metallisitet [Fe/H] | –0.34[5] dex |
| Rotasjon | 643 dagar[6] |
| Andre namn | |
| Databasereferanse | |
| SIMBAD | data |
| ARICNS | data |
Stjerna er lett å finne på nattehimmelen. Om ein følgjer dei tre stjernene i Orions belte frå venstre til høgre (på den nordlege halvkula), så er Aldebaran den første klåre stjerna om ein følgjer denne linja.
Kjelder
endre- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «V* alf Tau -- Variable Star». SIMBAD. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Henta 28. august 2014.
- ↑ 2,0 2,1 «Query= alf Tau». General Catalogue of Variable Stars. Centre de Données astronomiques de Strasbourg. Henta 28. august 2014.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 James B. Kaler (May 22, 2009). «Aldebaran». Stars. Arkivert frå originalen den 10. januar 2010. Henta 20. desember 2009.
- ↑ Richichi, A.; Roccatagliata, V. (2005). «Aldebaran's angular diameter: How well do we know it?». Astronomy & Astrophysics 433 (1): 305–312. Bibcode:2005A&A...433..305R. arXiv:astro-ph/0502181. doi:10.1051/0004-6361:20041765. «We derive an average value of 19.96±0.03 milliarcsec for the uniform disk diameter. The corresponding limb-darkened value is 20.58±0.03 milliarcsec, or 44.2±0.9 R☉.»
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Piau, L.; et al. (February 2011), «Surface convection and red-giant radius measurements», Astronomy and Astrophysics 526: A100, Bibcode:2011A&A...526A.100P, arXiv:1010.3649, doi:10.1051/0004-6361/201014442
- ↑ Koncewicz, R.; Jordan, C. (January 2007), «OI line emission in cool stars: calculations using partial redistribution», Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 374 (1): 220–231, Bibcode:2007MNRAS.374..220K, doi:10.1111/j.1365-2966.2006.11130.x
Bakgrunnsstoff
endre