Bulgaria
Republikken Bulgaria ligg i søraust i Europa og grensar til Svartehavet i aust, til Hellas og Tyrkia i sør, til Serbia og Nord-Makedonia i vest, og til Romania over elva Donau i nord. Frå og med 1. januar 2007 er Bulgaria medlem i EU.
| Република България Republika Bălgarija (norsk: Bulgaria, bulgarsk) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
| Nasjonalsong | «Mila Rodino» | ||||||
| Motto | Съединението прави силата (Bulgarsk: Samhald gjev styrke) | ||||||
| |||||||
| Offisielle språk | Bulgarsk | ||||||
| Hovudstad | Sofia | ||||||
| Styresett |
Republikk Rumen Radev Dimitar Glavchev | ||||||
| Flatevidd – Totalt – Andel vatn |
110 879 km² (104.) 0,3 % | ||||||
| Folketal – Estimert (2017) – Tettleik |
7 101 510 (100.) 64 /km² (118.) | ||||||
| Sjølvstende - Erklært - Anerkjent |
Frå Det osmanske riket 3. mars 1878 22. september 1908 | ||||||
| Nasjonaldag | 3. mars | ||||||
| BNP – Totalt (2015) – Per innbyggjar |
133 900 mill. USD (75.) 18 700 USD (70.) | ||||||
| Valuta | Lev | ||||||
| Tidssone | UTC +2 | ||||||
| Telefonkode | +359 | ||||||
| Toppnivådomene | .bg
| ||||||
Landet har fått namn etter bulgararfolket, som leia av khan Asparoukh kom inn på nord-balkanske landområde og blanda seg med slaviske og thrakiske innbyggjarar. Den første bulgarske staten blei til i 681, og landet var ei viktig europeisk stormakt på åtte- og nihundretalet. Det kjempa mellom anna mot Det bysantinske riket om kontroll over Balkan.
Det bulgarske språket er eit slavisk språk i slekt med t.d. russisk og serbisk.
Geografi
endre- For meir om dette emnet, sjå bulgarsk geografi.
Bulgaria utgjer delar av dei gamle områda Thrakia, Moesia og Makedonia. Den sørvestlege delen av landet er fjellkledd med to alpine fjellkjeder - Rila og Pirin - og lenger aust dei lågare, men meir utstrekte Rodopifjella. I Rila ligg det høgaste fjellet på Balkan, Musala med ei høgd på 2925 meter. Den lange fjellkjeda Balkanfjella går frå vest mot aust i sentrale delar av landet, nord for den vidkjende Rozovadalen (Rosedalen). Ein har åskledde landskap og sletter i søraust, langs kysten av Svartehavet, og langs den største elva i Bulgaria, Donau, i nord. Andre store elvar i landet er mellom anna Struma og Maritsa i sør.
Balkan har fått namnet sitt frå Balkanfjella (eller Stara Planina) som delar Bulgaria i to frå Serbia i vest til Svartehavet i aust.
Dei største byane i landet er Sofia (1 246 791), Plovdiv (376 918), Varna (345 522), Burgas (259 985), Ruse(177 538), Stara Zagora (163 193), Pleven (121 700), Dobritsj (115 861) og Sliven (100 300).
Bulgaria har ein vitskapleg base på Livingstonøya i Sør-Shetland i Antarktis.
Klima
endreTo fjellrekkjer og to breie dalar påverkar mykje av klimaet i Bulgaria gjennom heile året, og klimaet er ein overgang mellom middelhavsklima i sør og klimaet i sørlege delar av Russland i nord. Balkanfjella går aust-vest gjennom sentrale delar av landet, og skjermar delvis dei sørlege låglanda mot vinterkulda frå nord. Langs den sørlege grensa finn vi Rodopifjella, som hindrar varm og fuktig luft frå Hellas i å strøyme nordover. Det er likevel varmt i Bulgaria om sommaren. Sofia er eit par grader kjøligare enn dei låge dalane i aust, og spesielt kysten langs Svartehavet er mildare om vinteren. Hausten fører ofte med seg moderate temperaturar og er den tørraste tida på året, medan vinteren som regel er kjølig og skya. Snø er ganske vanleg i store delar av landet.
Bakgrunnsstoff
endre- History art and music in Bulgaria Arkivert 2018-03-22 ved Wayback Machine.
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Bulgaria