Я
Det kyrilliske alfabetet | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
А | Б | В | Г | Ґ | Д | Ђ | |||||||
Ѓ | Е | Ё | Є | Ж | Ѕ | З | |||||||
И | І | Ї | Й | Ј | К | Л | |||||||
Љ | М | Н | Њ | О | П | Р | |||||||
С | Т | Ћ | Ќ | У | Ў | Ф | |||||||
Х | Ц | Ч | Џ | Ш | Щ | Ъ | |||||||
Ы | Ь | Э | Ю | Я | |||||||||
Utgåtte teikn | |||||||||||||
Ҁ | Ѹ | Ѡ | Ѿ | Ѻ | Ѣ | ІА | |||||||
Ѥ | Ѧ | Ѫ | Ѩ | Ѭ | Ѯ | Ѱ | |||||||
Ѳ | Ѵ | Ѷ |
Я (Я я; kursiv Я я) er ein kyrillisk bokstav som ofte blir kalla ja. Han er den siste bokstaven i det belarusiske, bulgarske, russiske og det ukrainske alfabetet.[1]
I moderne slaviske språk blir bokstaven brukt i russisk, kviterussisk og ukrainsk til å uttrykka /ja/ i byrjinga av ord eler etter ein vokal og /a/ etter ein palatalisert konsonant, og i bulgarsk til /ɐ/ i trykksvake stavingar og til /ɤ̞/ (ein o-aktig midtre bakre urunda vokal) i trykksterke verb og enden av bestemte artiklar. Han finst òg i mongolsk og mange uralske, kaukasiske og tyrkiske språk brukt i område som tillhøyrde Sovjetunionen.
Я er avleidd av bokstaven jus (Ѧ ѧ) i det gamle kyrilliske alfabetet. Han blei utvikla gjennom russisk kursivskrift (skoropis’) ved at den venstre foten gradvis blei kortare før han forsvann heilt. Den midtre foten blei flytta mot venstre.
Я i andre alfabet
endreЯ ser ut som ein speglvendt stor R, og blir av og til brukt som dette i juksekyrillisk. Bokstaven er mellom anna brukt i logoen til musikkgruppa Korn, som «KoЯn».
Kjelder
endre- ↑ Bjørnflaten, Jan Ivar; Johansen, Pål; Bosoni, Jørgen G. (23. august 2023). «kyrillisk – alfabet». Store norske leksikon (på norsk).
- Denne artikkelen bygger på «Ya (Cyrillic)» frå Wikipedia på engelsk, den 1. mars 2012.