Czesław Miłosz
Czesław Miłosz (30. juni 1911–14. august 2004) var ein polsk poet, prosaforfattar og omsetjar av litauisk opphav som i 1980 fekk Nobelprisen i litteratur for at han «med kompromisslös klarsyn tolkar människans utsatthet i en värld av starka konflikter.»[1][2] Han snakka fleire språk, men dikta på polsk.
| Czesław Miłosz | |
 | |
| Statsborgarskap | Polen, USA, Litauen |
| Fødd | 30. juni 1911 Šeteniai, Šiauliai |
| Død |
14. august 2004 (93 år) |
| Yrke | lyrikar, diplomat, skribent, essayist, omsetjar, pedagog, universitetslærar, litteraturhistorikar |
| Sjanger | dikt, prosa |
| Medlem av | Serbias vitenskaps- og kunstakademi, American Academy of Arts and Letters, Polska Akademia Umiejętności, American Academy of Arts and Sciences, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Żagary, Akademicki Klub Włóczęgów Wileńskich |
| Religion | Den romersk-katolske kyrkja |
| Far | Aleksander Miłosz |
| Ektefelle | Carol Thigpen-Miłosz, Janina Milosz |
| Born | Anthony Milosz, Peter Milosz |
| |
| Czesław Miłosz på Commons | |
Liv
endreMiłosz var fødd i Šeteniai i Litauen i dåverande Tsar-Russland, i ein polskspråkleg familie. Han fekk si vidaregåande utdanning i Vilnius, og studerte juss ved Universitetet i Vilnius. Han gav ut si første diktsamling som student, 22 år gammal. Etter denne utdanninga vann han ei statleg stipend for å studera litteratur i Paris.[3]
Seinare arbeidde Czesław Miłosz ei tid i lokal og nasjonal polsk radio. Han arbeidde ved den nasjonale kringkastaren då Tyskland invaderte Polen i 1939, og engasjerte seg i motstanden mot nazistane. Miłosz høyrde makteslaust massakren av jødane i Warszawaghettoen i 1943, noko han seinare skildra i dikt. Året etter var han vitne til øydelegginga av den polske hovudstaden etter Warszawa-opprøret.[3]
Etter krigen blei Czesław Miłosz utnemnd til diplomat, sjølv om han ikkje tilhøyrde kommunistpartiet. Han hoppa av til Frankrike i 1951.[3] I 1960 flytta Miłosz til USA, og i 1970 blei han amerikansk statsborgar. Han blei professor i slaviske språk ved University of California i Berkeley i 1961.[4]
Miłosz vende tilbake til Polen etter at kommunismen fall.[3] Han døydde i Krakow.
Verk på norsk
endre- Issadalen. Aschehoug, 1981.Dolina Issy, 195?
- I løsildens æra. Dikt i utval ved Ole Michael Selberg ; norsk omdikting ved Paal Brekke. Aschehoug, 1981
- Det trellbundne sinn. Aschehoug, 1981. Zniewolony umysł, 1953
- Erobringen av makten. Oktober forlag, 1983. Zdobycie Władzy, 1953
- Poesien som vitne, Charles Eliot Norton-forelesningene 1981-82. Document forlag, 1993
- Bidrag i antologien Polen forteller. Bokklubben, 1991
Referansar
endre- ↑ «who with uncompromising clear-sightedness voices man's exposed condition in a world of severe conflicts.»
- ↑ Nobeltildelinga 1980
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Anderson, Raymond H. (August 15, 2004). «Czeslaw Milosz, Poet and Nobelist Who Wrote of Modern Cruelties, Dies at 93». The New York Times. Henta 12. juni 2016.
- ↑ «Czeslaw Milosz - Biographical». nobelprize.org (Nobel Prize Media). Henta 4. juni 2014.
