Matsumoto i Nagano
Matsumoto (松本市, Matsumoto-shi) er ein by i Nagano prefektur i Japan.[2] Matsumoto har hatt status som kjerneby sidan 1. april 2021.[3] I 2019 hadde han 239 466 innbyggjarar i 105 207 hushald,[4] og ein foketettleik på 240 personar per km². Det totale arealet til byen er 978,47 km².
| Matsumoto | |||
| by | |||
 | |||
|
|||
| Land |  Japan
| ||
|---|---|---|---|
| Region | Chūbu | ||
| Prefektur | Nagano | ||
| Areal | 978 770 000 km² | ||
| Folketal | 239 115 (1. mars 2021)[1] | ||
 Matsumoto i Nagano 36°14′17″N 137°58′19″E / 36.238°N 137.97197222222°E | |||
| Wikimedia Commons: Matsumoto, Nagano | |||
Matsumoto ligg sentralt i Nagano prefektur omgjeve av fjell. Byen ligg kring 75 kilometer sør for prefekturhovudstaden Nagano, og 167 kilometer frå sentrale Tokyo. Dei 3000 meter høge Hidafjella ligg vest for byen, medan det 3190 meter høge Hotakadake-fjellet ligg på grensa mellom Matsumoto og Takayama i Gifu som det høgaste punktet innanfor bygrensa.
Historie
endre
Matsumoto ligg i den tidlegare Shinano-provinsen, og var provinshovudstad frå Heiantida av. I Edotida utvikla byen seg kring Matsumotoborga i Matsumoto-doment under Tokugawa-shogunatet. Dagens Matsumoto bykommune blei skipa ved innføringa av kommunesystemet 1. april 1889. Han fekk bystatus 1. mai 1907.
Ifølgje tal frå japanske folketeljingar[5] har folkesetnaden i Matsumoto nyleg blitt stabil etter ein lang periode med vekst.
| Befolkningsutvikling | ||
|---|---|---|
| År | Bef. | ±% |
| 1940 | 154 182 | — |
| 1950 | 183 775 | +19,2 % |
| 1960 | 190 076 | +3,4 % |
| 1970 | 203 571 | +7,1 % |
| 1980 | 223 496 | +9,8 % |
| 1990 | 233 756 | +4,6 % |
| 2000 | 243 465 | +4,2 % |
| 2010 | 243 070 | −0,2 % |
| 2020 | 241 145 | −0,8 % |
Klima
endre| Vêrdata for Matsumoto (1991–2020-normalar, ekstremar frå 1898 til no, høgd 610 m) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jan | Feb | Mar | Apr | Mai | Jun | Jul | Aug | Sep | Okt | Nov | Des | År | |
| Høgast målte °C | 18,8 | 21,1 | 25,9 | 30,9 | 33,6 | 35,9 | 37,9 | 38,5 | 36,1 | 31,8 | 25,6 | 21,5 | 38,5 |
| Gjennomsnittleg maks °C | 5,1 | 6,6 | 11,2 | 17,9 | 23,6 | 26,4 | 30 | 31,4 | 26,2 | 19,8 | 13,9 | 8 | 18,4 |
| Døgnmiddeltemperatur °C | −0,3 | 0,6 | 4,6 | 10,8 | 16,5 | 20,2 | 24,2 | 25,1 | 20,4 | 13,9 | 7,8 | 2,5 | 12,2 |
| Gjennomsnittleg min °C | −4,9 | −4,5 | −1 | 4,4 | 10,4 | 15,4 | 19,8 | 20,5 | 16,2 | 9,2 | 2,6 | −2,2 | 7,2 |
| Lågast målte °C | −24,8 | −20,4 | −17,9 | −10,1 | −2,7 | 2,3 | 10,2 | 8 | 3 | −3,6 | −8,4 | −19,2 | −24,8 |
| Gjennomsnittleg nedbør mm | 39,8 | 38,5 | 78 | 81,1 | 94,5 | 114,9 | 131,3 | 101,6 | 148 | 128,3 | 56,3 | 32,7 | 1 045,1 |
| Gjennomsnittleg snø cm | 33 | 22 | 12 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 8 | 76 |
| Gns. nedbørsdagar (≥ 0.5 mm) | 6 | 6,1 | 9 | 9,1 | 9,1 | 11,3 | 13 | 10,3 | 10,6 | 9,2 | 6,5 | 6,6 | 106,9 |
| Gns. snødagar | 16,2 | 13,3 | 11,1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,1 | 2,6 | 12 | 55,3 |
| Gns. luftfukt (%) | 67 | 64 | 62 | 58 | 60 | 69 | 71 | 70 | 74 | 75 | 71 | 69 | 68 |
| Gns. solskinstimar i månaden | 172,5 | 171,2 | 190,9 | 204,8 | 215,6 | 166,3 | 174,8 | 202,9 | 151 | 160,9 | 163 | 160,9 | 2 134,7 |
| Kjelde: Japan Meteorological Agency[6][7] | |||||||||||||
Kjende folk frå Matsumoto
endre- Yayoi Kusama, kunstnar
Galleri
endre-
Fire pilar-tempelet -
Kaichi-skulen -
Hagen ved tidlegare Matsumoto høgskule, noverande Shinshu universitet -
Matsumoto Alwin fotballstadion -
Utsyn over Matsumoto sentrum frå Kouboufjellet -
Kappabrua i Kamikōchi -
Matsumoto kunstmuseum -
Matsumoto ukiyoe-museum -
Azusaelva i Kamikōchi -
Taishodammen i Kamikōchi
Kjelder
endre- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «毎月人口異動調査／長野県»; vitjingsdato: 31. mars 2021; originalspråk: japansk.
- ↑ Nussbaum, Louis-Frédéric. (2005). "Maatsumoto" in Japan Encyclopedia, p. 618; "Chūbu" at p. 126.
- ↑ Jacobs, A. J. "Japan's Evolving Nested Municipal Hierarchy: The Race for Local Power in the 2000s", Urban Studies Research, (2011); Table 3; henta 20132-2-11.
- ↑ «松本市ホームぺージ». www.city.matsumoto.nagano.jp.
- ↑ «Nagano (Japan): Prefecture, Cities, Towns and Villages – Population Statistics, Charts and Map». www.citypopulation.de.
- ↑ 平年値（年・月ごとの値）. Japan Meteorological Agency. Henta 6. mars 2010.
- ↑ 観測史上1～10位の値（年間を通じての値）. Japan Meteorological Agency. Henta 18. november 2011.
- Denne artikkelen bygger på «Matsumoto, Nagano» frå Wikipedia på engelsk, den 5. februar 2023.
