Ny-Spania

Ny-Spania (spansk Virreinato de Nueva España) var namnet på det nye spanske koloniale territoriet i Nord-Amerika frå kring 1535 til 1821. Dette territoriet dekka heile det noverande Mexico, Mellom-Amerika til sørgrensa av Costa Rica og delar av noverande USA, blant anna dei noverande statane California, Arizona, New Mexico og Texas, med landekrav lenger mot nord med upresist definerte grenser. Filippinane blei også administrerte som ein koloni som tilhøyrde Ny-Spania.

Virreinato de Nueva España Visekongedømet Ny-Spania
Spansk koloni
↓ 1519–1821 ↓
Flagg Våpen
Motto «Plus Ultra»
Nasjonalsong Marcha Real «Kongelig marsj» Himno de Riego «Riegos hymne» (1822–1823)
Plasseringa til Mexico Ny-Spania under Det spanske imperiet i 1795
Hovudstad	Mexico by
Språk	Spansk, fransk, nahuatl, maya, amerikanske urfolkspråk, tagalog
Religion	Katolsk kristendom
Styreform	Visekongedøme
Konge
- 1535-1556	Karl I (første)
- 1813-1821	Ferdinand VII av Spania (siste)
Visekonge
- 1535-1550	Antonio de Mendoza (første)
- 1821	Juan O'Donojú (siste - formelt berre øvstkommanderande og ikkje visekonge)
Lovgjevande forsamling	Consejo de Indias
Historisk periode	Kolonitida
- Erobringa av Mexico	1519-1521
- Etableringa av visekongedøme	1519
- Ny-Granada etablert (inkludert Panama)	27. mai 1717
- San Ildefonso-traktaten	1. oktober 1800
- Adams–Onís-traktaten	22. februar 1819
- Den spanske borgarkrigen avvikla visekongedømet	31. mai 1820
- Den meksikanske sjølvstendekrigen og sjølvstendekrigen til dei sentralamerikanske landa	1810-1821
Areal
- 1519 estimat	20 millionar km²
- 1810 estimat	5−6,5 millionar km²
Valuta	Spansk kolonireal
Føregjengar Etterfølgjarar Cuba-guvernementet Den aztekiske trippelalliansen Kongedømet Tarascan Mayakulturen Fransk Lousiana Amerikanske urfolk og stammefolk Kongedømet Tondo Kerajaan Sugbu Kongedømet Maynila Spansk Vestindia Spansk Østindien Fransk Louisiana Floridaterritoriet Urfolk i USA Oregon Country Det første meksikanske keisarriket

Etter 1535 blei kolonien styrt av visekongen av Ny-Spania, ein minister utnemnd av kongen av Spania. Visekongen styrte som ein nær sjølvstendig monark av kolonien. Hovudstaden var Mexico by.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Ny-Spania» frå Wikipedia på bokmål, den 30. august 2019.

Bakgrunnsstoff

• Provinces of New Spain, Worldstatesmen.org
• Mexico's Colonial Era — «Part I: The Settlement of New Spain» Arkivert 2009-03-01 ved Wayback Machine., Mexconnect.com
• Index to the DeWitt Colony Region under New Spain Arkivert 2010-10-03 ved Wayback Machine., Texas A&M University
• 1492 – Middle America, Ibiblio.org (the public's library and digital archive)
• Map of the Border of the King's Dominion in the Northern America, kart tegnet av José de Urrútia og Nicolas de la Fora i 1771