Amadèu Ièr d'Espanha
Amadèu I d'Espanha, nomenat «el Rey Caballero»[1] (en italian: Amedeo Ferdinando Maria di Savoia;[2] Turin, Itàlia, lo 30 de mai de 1845 – Turin, lo 18 de genièr de 1890), foguèt rei d'Espanha del 2 de genièr de 1871 fins al 11 de febrièr de 1873. Unic monarca d'Espanba eissit de l'Ostal de Savòia, èra lo segond filh de Victor Emanuèl II, rei d'Itàlia, e de Maria Adelaïda d'Absborg.
 Retrait d'Amedèu de Savòia, Musèu del Prado. | |
| Biografia | |
|---|---|
| Naissença | 30 de mai de 1845  Turin |
| Mòrt | 18 de genièr de 1890 (44 ans) Turin |
 Rei d’Espanha | |
| 16 de novembre de 1870 – 11 de febrièr de 1873 (Abdicacion d'Amadèu I d'Espanha) | |
| Cap d'Estat d'Espanha | |
| 16 de novembre de 1870 – 11 de febrièr de 1873 | |
| Donadas personalas | |
| Autres | |
| Conjunt | Marie-Laetitia Bonaparte (1888–1890) Maria Vittoria dal Pozzo della Cisterna (1867–1876) |
| Descendéncia | Manuel Filibert de Savoia-Aosta (ca)  (  Maria Vittoria dal Pozzo della Cisterna)Víctor Manel, comte de Torí (ca) ( Maria Vittoria dal Pozzo della Cisterna)Lluís Amadeu de Savoia-Aosta (ca) ( Maria Vittoria dal Pozzo della Cisterna)Humbert de Savoia-Aosta (ca) ( Marie-Laetitia Bonaparte) |
| Maire | Maria Adelaïda d'Absborg |
| Paire | Victor Emanuèl II d'Itàlia |
| Fraires | Maria Pia de Savoia (ca) , Maria Clotilde de Savoia (ca) , Humbert I d'Itàlia (ca) , Odó de Savoia (ca) , Víctor Manuel de Savoia (ca) e Carles Albert de Savoia (ca) |
| Prèmis | |
Signatura  | |
 | |
 | |
Après la Revolucion de 1868, Isabèl II d'Espanha se refugièt a París. Lo nòu govèrn espanhòl redigèt la Constitucion de 1869 e chausèt, per vòte, lo 16 de novembre de 1870, Amadèu de Savòia coma rei d’Espanha. Mentretant, la Guèrra Carlista perdurava. Amadèu escapèt a una tentativa d'assassinat lo 19 de julhet de 1872. Amb son abdicacion lo 11 de febrièr de 1873, la Primièra Republica foguèt proclamada.
Maridatge e descendéncia
modificarEn 1867, maridèt sa cosina Maria Victoria del Pozzo. Aguèron tres mainatges:
- Emanuèl Filibèrt, duc d'Aosta
- Victor Emanuèl, comte de Turin
- Loís Amedèu, duc dels Abruçes.
Après la mòrt prematura de sa primièra esposa l'8 de novembre de 1876 e un long periòde de veusatge, Amedèu se marida l'11 de setembre de 1888 a Turin amb sa neboda, la princessa francesa Marie-Laetitia Bonaparte, filha de sa sòrre, Maria Clotilda de Savòia. Aguèron un filh: Umbèrt de Savòia-Aosta.
Titulatura
modificar- 30 de mai de 1845 – 18 de genièr de 1890: Sa Altesa Reiala lo duc d'Aosta.
- 2 de genièr de 1871 – 11 de febrièr de 1873: Sa Majestat lo rei d'Espanha.
Armas
modificar |
|
|---|---|
| Escut d'armas del duc d'Aosta (1845–1890) | Escut d'armas del rei d'Espanha (1871–1873)[3] |
Nòtas e referéncias
modificar- ↑ Varvaro Pojero, Francesco (1882). A traverso la Spagna (en italian). Barcelona: Fratelli Treves, p. 304.
- ↑ van Kerrebrouck, Patrick; Brun, Christophe (2004). La maison de Bourbon (1256-2004). vol. 2, p. 547.
- ↑ Barrios, Feliciano; Alavarado Planas, Javier (2023). «El escudo de Amedeo de Saboya y de la Primera República». A: El escudo de España. Sanz y Torres, p. 156–157. ISBN 9788418316968.
| Precedit per | Amadèu Ièr d'Espanha | Seguit per | |
| Isabèl II Francés Ir |
|
Ièra Republica |
