Cantonés

Lo cantonés en chinés 粤语 (simplificat:粵語) Yue tanben conegut coma 广东话 (tradicional: 廣東話, la lenga du Guangdong) es une lenga chinesa parlada dins lo sud de la China, dins las províncias del Guangdong e del Guangxi, a Hong Kong e a Macau.

Cantonés

粵語 — 粵文
Locutors	56 milions
Classificacion lingüistica
Lengas sinotibetanas Lengas siniticas Yue Cantonés
Còdis lingüistics
ISO 639-6	yyef
Glottolog	cant1236
ASCL	7101
Linguist List	yue-can
Mòstra

Lo cantonés es un dialècte chinés mas d'un punt de vista linguistic, i a mai de diferéncias entre le cantonés en lo mandarin estandard qu'entre per exemple lo castelhan e lo francés, quitament si l'intercompreneson a l'escrich es gaireben bona mercé als sinogramas que son los meteisses.

A la diferéncia del mandarin qu'utiliza mandarin4 tons, la prononciacion del cantonés pòt utilizar fins a 9 tons, es a dire que de fonèmas se pòdon prononciar de nòva menas diferentas, amb nòu significacions diferentas segon l'intonacion e l'inflexion donadas a la votz. E mai, las sillabas cantonesas se terminan sovent amb una consona (p/b, m, n, ng, g/k, d/t), alara qu'en mandarin on ne trapa sonque les vocalas e doas consonas nasalas (n, ng) a la fin d'una sillaba.

S'escriu mejans de sinogramas, que fòrça li son pròpris e/o existisson pas mai en mandarin. Par exemple (transcripcions jyutping) :

• 佢 keoi5, « el » (se pronóncia qú en mandarin mas a pas de significacion ; s'utiliza 他 tā) ;
• 冇 mou5, « aver pas » (mandarin mǎo, pas de significacion, equivalent de 沒有 méiyǒu) ;
• 唔 m4, [negacion] (mandarin wú, que servís d'onomatopèa rara; equivalent de 不 bù);
• 係 hai6, « èsser » (mandarin xì, que significa « ligar »; equivalent de 是 shì);
• 乜 mat1, « que » (mandarin mie, pas de significacion, equivalent de 甚麼/什么 shénme).

Reparticion del cantonés segon las lengas Chinesas a l'Èst de China

dialectes cantoneses

Filhòta escrivent a Canton.

Vejatz tanben

• Lengas chinesas

Ligams extèrnes

• (en)(zh) « Basa de donadas de caractèrs chineses fonologicament desambiguïzadas segon la prononciacion cantonesa » (粵語審音配詞字庫) sul site de l'Universitat chinesa d'Hong Kong
• (en) cantonese.ca Cors de cantonés
• (en) escritura e prononciacion del cantonés sus omniglot
• (en) cantonese pod cors de cantonés sonors.