Evangèli segon Marc

L'Evangèli segon Marc es un dels quatre evangèlis canonics, acceptats per la Glèisa. Marc es lo creador del genre literari «evangèli»: conta l'istòria de Jèsus de Nazaret e fa la proclamacion de fe en Jèsus, mòrt e ressuscitat. Foguèt compausat entre los ans 65 e 70, es alara l'evangèli mai ancian.

Sant Marc escrivent l'Evangèli

Segon la teoria de las doas fonts, aquel evangèli es una de las fonts màger dels evangèlis de Luc e Matèu, los tres forman los evangèlis sinptics.

Lo sieu public privilegiat son los pagans (sustot las comunautats ellenisticas de l'empèri Roman), perque mòstra de tèrmes e costumas josievas, ne donant los equivalentes grècs, quiti conténer unas errors que mòstran qu'èra pas un òme palestinian.

I a un escrich nomenat evangèli secrèt de Marc que conta los faches dempuèi una optica romana. De savents afirman qu'es reculhit pel meteis autor de l'evangèli segon Marc, mas es pas clar.

Autor

I a pas de pròvas definitivas sus quin es l'autor d'aquel evangèli. Lo tèxte compren pas cap d'indicacion d'autor.

La tradicion crestiana, atribuiguèt l'evangèli a Joan, lo nomenat Marc (evangelista), discípol de Sant Pèire personatge mencionat dins la letras de Pau de Tars (concrètament en Col 4,10; 2Tm 4,11; Flm 24), als Actes dels Apòstols (Ac 12,12.25; 13,13; 15,37-39), on es presentat en companhiá de Pau. Dins la Primièra letra de Pèire, que lo nomena "Mon Filh" (1Pe 5,13). La tradicion primitiva, e a l'ora d'ara tanben la majoritat de exegetas, definisson Roma coma luòc probable de redaccion d'aquel evangèli.

Data de composicion

La majoritat dels especialistas biblics data la redaccion d'aquel evangèli, dins son estat actual, entre los ans 65 e 75.

Segon la teoria de las doas fonts, se crei que Marc es l'evangèli mai ancian, e que foguèt utilizat coma font per Matièu e Luc, que se serián escrich entre los ans 80 e 100. Divèrses autors considèran que lo mai de probable es que foguèsse compausat vèrs l'an 70.

Unes savents, an prepausat de datas anterioras, alara que d'autres lo datan d'epòcas mai tardièras coma la Revòlta de Bar Kokhbà.

Faches de la narracion

• Joan Baptista, preparacion del ministèri e Baptisme de Jèsus(1,1–13)
• Predicacion de Jèsus en Galilea (1,14-8,26)
• Camin de Jerusalem (8,27-10,52)
• Passion, Mòrt e Resurreccion (11,1-16,8)
• d'Apareisons e Ascension de Jèsus(16,9-20)

Se dona fòrça importància als poders de Jèsus per garir o far de miracles. Aparéis pas l'infança ni los fachs posteriors a la resurreccion, perque se vòl centrar suls fachs de Jèsus e sa resurreccion.

Lo quita títol d'aquel Evangèli (1,1) dona la primièra indicacion sus l' òbra que seguís: es l'evangèli, es a dire, la bona nòva de Jèsus, lo Messias, lo Filh de Dieu. Lo tèma màger es la persona de Jèsus e son activitat, que se debana subretot dins tres grands airals geografics: Galilèa (1,14-8,26), lo camin cap a Jerusalem (8,27-10,52) e Jerusalem meteis (11,1-16,8).

Dins la primièra estapa, après se que se faguèt batejar per Joan, Jèsus tòrna en Galilèa e comença a i anonciar la bona nòva de Dieu (1,14). Lo periòde de Galilèa es format de tres seccions (1,14-3,6; 3,7-6,6a; 6,6b-8,26). Caduna d'aquelas seccions conten un resumit de l'activitat de Jèsus (1,14-15; 3,7-12; 6,6b), una scèna concernant los discípols (1,16-20; 3,13-19; 6,7-13), de diferents episòdis ligats als ensenhaments e accions de Jèsus (1,21-3,5; 3,20-5,43; 6,14-8,13) e la preséncia d'actituds contra Jèsus —d'adversaris, del pòble e de familhars (3,6; 6,1-6a)— o de manca de compreneson —dels discípols (8,14-21). Al centre de l'evangèli, i a la nomenada confession messianica de Cesarèa de Felip (8,27-30), que Pèire reconéis Jèsus coma Messias.

La segonda granda estapa del ministèri de Jèsus se desbana sul camin cap a Jerusalem e dins la quita vila (8,27-16,8). A partir d'ara se parlar dobertament del Messias e del sieu destin. Dins una primièra seccion (8,27-10,52), Jèsus, ja reconegut pels discípols coma Messias (8,27-30), se manifèsta dins las tres aóncias de la passion, mòrt e resurreccion (8,31; 9,31; 10,32-34) qu'es lo sieu camin coma Filh de l’òme. Malgrat la dificultat dels discípols per comprene lo camin de Jèsus (8,32-33; 9,32-34; 10,35-37), contunha a los ensenharr (8,34-38; 9,35-50; 10,38-45). La segonda seccion se debana a Jerusalèm meteis (11,1-13,37), ont Jèsus acaba son ministèri mejanç unas accions al temple (11,11.15-19) e amb d'ensenhaments divèrses (11,27-13,37). Fin finala, l'evangèli culmina amb lo recit de la passion (cc. 14-15) e l'anóncia de la resurreccion (16,1-8).

En 16,8 s'acaba l'evangèli de biais subte. S'agís d'una fin dobèrta a la responsa activa dels lectors o auditors. Lo messatge de l'Àngel conten una invitacion als discípols de s'amassar amb Jèsus a Galilèa, ont el ara ven de los precedir. Ailà, enfortits amb la lutz de la resurreccion, seguiràn de nòu lo Senhor.

A aquel final abrupte seguisson unes versets (16,9-20) que contenon de recits d'apareisson de Jèsus. Aquel apèndix, inspirat dels evangèlis de Luc e de Joan, foguèt escrich, probablament, al primièr tèrç del sègle II.

Trachs teologics caracteristics de l'Evangèli de Marc

Marc destaca los contenguts de lo sieu evangèli de biais premeditat e ordenat, rdaissent al segond plan l'aspècte biogràfic. Per exemple gropa las parabòlas al capítol 4, l'escatologia al 13, dins lo capítol primièr descriu una jornada tipica de Jèsus: cossí predica, garís, prega e instruís los discípols.

Los tèmas pertocant travèrsan lo sieu evangèli, podèm legir de paraulas sul Reialme de Dieu a 1,15; 9,1; 10,13-16.25. De Dieu Paire a 8,38; 11,25; 13,32; 14,36. De la crotz e lo sofriment que li caldrà patir (tripla anóncia de la passion) e qu'es ja anonciat al començament de la narracion (3,6). Los sieus discipols tanben de partejaràn aquela sofrença (8,34-38; 10,38-39). Marc tanben insistís sus una tendéncia a soslinhar l'umanitat de Jèsus: manja e beu (2,16), se fatga e dormís (4,38), sentissent compassion (6,34), venent triste (3,5).

Fin finala cal destacar los òrdres de silenci o «secrèt messianic». Jèsus enebís als sieus interlocutors que divulguen lo sieu poder miraculós e la siá condicion de Messias (1,44; 5,43; 7,36). Aquelas òrdres an la fin d'evitar que siá mal comprés lo sieu messianisme. Jèsus vòl far comprene que lo camin que prepausa pòt pas èsser comprés corrèctament se que non se compren qu'es lo camin que pòrta a la crotz e a la resurreccion.

Bibliografia

•  {{{títol}}}. ISBN 84 7151 730 2. , R.; , A..
•  {{{títol}}}. ISBN 84-301-1000-3. , Joachim.

Vejatz tanben

• Marc (evangelista)
• Papir 7Q5