Fusion nucleara
La fusion nucleara es una reaccion ont dos nuclèus atomics s’assemblan per formar un nuclèu pus pesuc (par exemple un nuclèu de deutèri e un nuclèu de triti se jonhon per formar un nuclèu d’èli mai un neutron). La fusion dels nuclèus leugièrs emet una enòrma quantitat d’energia venent de l’interaccion fòrta, fòrça mai importanta que la repulsion electroestatica entre los constituents dels nuclèus leugièrs. Aquò se tradutz per una manca de massa (cf. energia de ligason; E=mc²) ; lo nuclèu resultant avent una massa mens elevada que la soma de las massas dels nuclèus d’origina.
Aquela reaccion es possibla pas qu'a de temperaturas fòrça nautas (mai de dètz milions de grases) ont la matèria es dins l’estat de plasma. Aquelas condicions son acampadas al sen de las estelas o pendent l’explosion d’una bomba de fission nucleara, que atal amorça l’explosion termonucleara (bomba H).
A l'ora d'ara, pas cap d'aparelhatge permet de produire d'energia tot en contrarotlant las reaccions de fusion nucleara. Se contunhan las recèrcas per obtenir un plasma pendent una durada sufisenta, per que l'energia de fusion producha siá superiora a aquela investida dins lo calfatge de las particulas. E se fan de recèrcas dins lo quadre internacional per desvolopar l’usatge civil de l’energia de fusion nucleara per la produccion electrica.