Łańcuch atomów – termin oznaczający dowolną grupę atomów połączonych szeregowo jeden za drugim wiązaniami chemicznymi, które tworzą razem szkielet cząsteczek chemicznych[1].

Łańcuch atomów siarki w przykładowym wielosiarczku
Łańcuch atomów krzemu i tlenu w przykładowym siloksanie
Łańcuch atomów węgla i tlenu w glikolu trietylenowym
Linia łamana obrazuje łańcuch węglowy węglowodoru zawierającego łańcuch główny i łańcuchy boczne

Termin ten jest najczęściej stosowany w chemii organicznej do łańcucha atomów węgla, które tworzą zasadniczy szkielet większości cząsteczek związków organicznych[2]. Według terminologii IUPAC wyróżnia się[1]:

  • łańcuch główny - jest to zawsze najdłuższy z występujących w cząsteczce łańcuchów atomu węgla
  • łańcuch boczny - boczne odgałęzienie od łańcucha głównego, które musi być od niego krótsze.

Wyróżnianie łańcuchów głównych i bocznych występujących w cząsteczkach związków organicznych stanowi podstawę ich nazewnictwa systematycznego, które tworzy się od nazw węglowodorów, w których występuje analogiczny układ łańcucha głównego i bocznych.

Szczególnie długie łańcuchy atomów występują w polimerach, dla których Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej definiuje pojęcie łańcucha[3], polimeru rozgałęzionego[4], miejsca rozgałęzienia[5], łańcucha bocznego[6] i in. powiązane pojęcia.

Przypisy

edytuj
  1. a b Łańcuch atomów. [w:] Encyklopedia Wiem [on-line]. Onet.pl. [dostęp 2014-04-13].
  2. Łańcuch węglowy. [w:] Encyklopedia Wiem [on-line]. Onet.pl. [dostęp 2014-04-13].
  3. chain, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.C00946, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
  4. branched polymer, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.B00722, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
  5. branch point, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.B00728, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
  6. branch (side chain, pendant chain), [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.B00720, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
  NODES
Intern 4
os 11