Łuna 24
Łuna 24 (ros. Луна, tłum. „Księżyc 24”) – ostatnia radziecka sonda kosmiczna wystrzelona w ramach programu Łuna. Była to ostatnia radziecka misja mająca na celu pobranie próbek skał księżycowych i dostarczenie ich na Ziemię.
 Łuna 24 | |
| Zaangażowani | |
|---|---|
| Indeks COSPAR |
1976-081A |
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Cel misji | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Okrążane ciało niebieskie | |
| Perycentrum |
115 km[1] |
| Apocentrum |
115 km[1] |
| Okres obiegu |
119 min[1] |
| Nachylenie | |
| Czas trwania | |
| Początek misji |
9 sierpnia 1976 (15:04:12[2] UTC) |
| Data lądowania |
18 sierpnia 1976 (02:00 UTC) |
| Powrót na Ziemię |
22 sierpnia 1976 |
| Wymiary | |
| Masa całkowita |
5306[1] kg |
Przebieg misji
edytujStacja wystartowała 9 sierpnia 1976 roku z kosmodromu Bajkonur w Kazachskiej SRR. W dniu 18 sierpnia 1976 roku wylądowała w niecce Morza Przesileń w miejscu o współrzędnych ☾ 12,714°N 62,213°E/12,714000 62,213000, na terenie nie badanym dotąd przez wyprawy załogowe czy sondy bezzałogowe. Specjalne urządzenie pobrało próbki (około 170 gramów)[3] z głębokości około dwóch metrów i umieściło je w powrotniku. Start z powierzchni Księżyca nastąpił 19 sierpnia 1976 roku i trzy dni później zasobnik z trzecią próbką skał księżycowych wylądował 200 km na wschód od miasta Surgut. Poprzednie próbki uzyskano za pomocą sond Łuna 16 i Łuna 20[4].
Po locie Łuny 24 program został zawieszony. Następne próbki skał księżycowych pobrała i dostarczyła na Ziemię dopiero chińska sonda Chang’e 5 w grudniu 2020 roku[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Mark Wade: Luna Ye-8-5. Encyclopedia Astronautica. [dostęp 2013-07-14]. (ang.).
- ↑ Jonathan McDowell: Launch Log. Jonathan's Space Home Page. [dostęp 2013-07-14]. (ang.).
- ↑ Praca zbiorowa: Encyklopedia Audiowizualna Britannica. T. 21: Ziemia i Wszechświat. Poznań: Wydawnictwo KURPISZ S.A., 2006, s. 83, seria: Encyklopedia Britannica. ISBN 978-83-60563-25-0.
- ↑ Andrzej Stoff. Zapomniany Księżyc. „Astronautyka”. 4 (116), s. 8-9, 1981. Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Wrocław, Oddział w Warszawie. ISSN 0004-623X. (pol.).
- ↑ Rafał Grabiański: Lądownik misji Chang'e 5 pobiera materiał z Księżyca. Pierwsze zdjęcia i filmy. Urania – Postępy Astronomii, 2020-12-02. [dostęp 2020-12-11].
Bibliografia
edytuj- Kosmos, Tajemnice Wszechświata, Oxford Educational, Poznań 2010, Nr 4, s. 18-19, ISBN 978-83-252-1355-8.