Świecko

Świecko
	wieś
	; Wjazd do miejscowości
Państwo	Polska
Województwo	lubuskie
Powiat	słubicki
Gmina	Słubice
Liczba ludności (14 grudnia 2015)	183
Strefa numeracyjna	95
Kod pocztowy	69-100
Tablice rejestracyjne	FSL
SIMC	0187211
	Położenie na mapie gminy Słubice Świecko
	Położenie na mapie Polski Świecko
	Położenie na mapie województwa lubuskiego Świecko
	Położenie na mapie powiatu słubickiego Świecko
	52°18′11″N 14°35′39″E/52,303056 14,594167
	Multimedia w Wikimedia Commons

Świecko (niem. Schwetig) – wieś sołecka z osadą w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, w gminie Słubice.

Położenie

Infrastruktura dawnego przejścia granicznego Świecko-Frankfurt nad Odrą (2011)

Zdjęcie lotnicze Świecka (2015)

Świecko położone jest przy drodze lokalnej Słubice – Urad, przy drodze krajowej nr 29 Słubice–Krosno Odrzańskie^[4] oraz przy drodze krajowej nr 2^[4], mającej jednocześnie status autostrady A2. Ta ostatnia stanowi fragment trasy europejskiej E30. W ciągu tej trasy znajdowało się drogowe przejście graniczne Świecko (Słubice)–Frankfurt nad Odrą (Güldendorf) z Niemcami, łączące polską drogę krajową nr 2 z niemiecką autostradą A12.

W przyszłości planowane jest włączenie Świecka do miasta Słubice^[5].

Historia

Tablica upamiętniająca ofiary obozu pracy w Schwetig (ob. Świecko)

W XIV w. Świecko stanowiło własność rodziny von Lossow, jednak w 1345 r. zostało zakupione przez magistrat we Frankfurcie nad Odrą. Należało do parafii w Rybocicach (niem. Reipzig).

13 czerwca 1855 r. nawałnica zniszczyła we wsi 20 domów mieszkalnych i niemal tyle samo stodół.

Od 1873 do 1945 r. wieś wchodziła w skład powiatu Weststernberg w rejencji frankfurckiej pruskiej prowincji Brandenburgia.

W latach 1940–1945 w Świecku istniał obóz pracy wychowawczej „Oderblick” (Widok na Odrę), w którym przebywało przeciętnie 480 osób różnej narodowości^[6]^[7]. 3 listopada 1941 r. ze względu na brak instalacji sanitarnych i inne ciężkie warunki bytowe szybko wybuchła epidemia tyfusu brzusznego i krwawej biegunki. Obóz został zamknięty, a 7 maja 1942 r. o ponownym otwarciu obozu poinformował szef rejencyjnej placówki Gestapo we Frankfurcie nad Odrą SS-Sturmbannführer Reinhard Wolf. Od 1 czerwca 1944 r. przyjmowano również kobiety.

Od 1945 r. w granicach Polski. W miejscowości działało państwowe gospodarstwo rolne^[8] (PGR) – Zakład Rolny w Świecku wchodzący w skład Lubuskiego Kombinatu Rolnego w Rzepinie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego. W 1977 r. na terenie dawnego obozu umieszczono tablicę pamiątkową z brązu: „Dla uczczenia pamięci więźniów obozu karnego w Świecku, którzy byli torturowani i ginęli z rąk hitlerowskich faszystów w latach 1940–1945. Maj 1977. Społeczeństwo Ziemi Lubuskiej”.

Przynależność polityczno-administracyjna

Przynależność polityczno-administracyjna (podkreślenie – następująca zmiana):

Przed 1120: przynależność sporna z powodu braku zachowanych źródeł pisanych
1120–1138: Państwo Piastów, ziemia lubuska (przynależność bezpośrednia, bez zwierzchności lennej)
1138–1146: Księstwo śląskie, ziemia lubuska jako dzielnica Władysława II Wygnańca
1146–1163: Księstwo śląskie, ziemia lubuska jako dzielnica Bolesława IV Kędzierzawego
1163–1201: Księstwo śląskie, ziemia lubuska jako dzielnica Bolesława I Wysokiego
1201–1206: Księstwo śląskie Henryka I Brodatego, ziemia lubuska
1206–1209: Księstwo wielkopolskie Władysława III Laskonogiego, ziemia lubuska
1209–1210: Marchia Dolnołużycka Konrada II Wettyna
1211–1218: Księstwo śląskie Henryka I Brodatego, ziemia lubuska
1218–1225: Księstwo wielkopolskie Władysława III Laskonogiego, ziemia lubuska
1225–1230: Święte Cesarstwo Rzymskie, Marchia Brandenburska
1230–1238: Księstwo śląskie Henryka I Brodatego, ziemia lubuska
1239–1241: Księstwo śląskie Henryka II Pobożnego, ziemia lubuska
1241–1242: Księstwo lubuskie (wydzielone z księstwa śląskiego), pod rządami Mieszka Lubuskiego
1243–1248: Księstwo śląskie, ziemia lubuska jako dzielnica Bolesława II Rogatki
1250–1252: Ziemia lubuska jako kondominium margrabiego Brandenburgii Ottona III i arcybiskupa magdeburskiego Wilbranda von Käfernburga
1252–1373: Święte Cesarstwo Rzymskie, Marchia Brandenburska (dyn. Askańczyków i Wittelsbachów), prowincja Nowa Marchia, wieś Schwetig
1373–1415: Święte Cesarstwo Rzymskie, Kraje Korony Czeskiej (dyn. Luksemburczyków), Marchia Brandenburska, prowincja Nowa Marchia, wieś Schwetig
1415–1618: Święte Cesarstwo Rzymskie, Marchia Brandenburska (dyn. Hohenzollernów), prowincja Nowa Marchia, wieś Schwetig
1618–1701: Święte Cesarstwo Rzymskie, Brandenburgia-Prusy (dyn. Hohenzollernów), Marchia Brandenburska, prowincja Nowa Marchia, wieś Schwetig
1701–1806: Święte Cesarstwo Rzymskie, Królestwo Prus (dyn. Hohenzollernów), prowincja Nowa Marchia, wieś Schwetig
1806–1815: Królestwo Prus (dyn. Hohenzollernów), prowincja Nowa Marchia, miasto Frankfurt nad Odrą, wieś Schwetig
1815–1866: Związek Niemiecki, Królestwo Prus (dyn. Hohenzollernów), prowincja Brandenburgia, rejencja frankfurcka, Nowa Marchia, wieś Schwetig
1866–1867: Królestwo Prus (dyn. Hohenzollernów), prowincja Brandenburgia, rejencja frankfurcka, Nowa Marchia, wieś Schwetig
1867–1871: Związek Północnoniemiecki, Królestwo Prus (dyn. Hohenzollernów), prowincja Brandenburgia, rejencja frankfurcka, Nowa Marchia, wieś Schwetig
1871–1918: Cesarstwo Niemieckie (II Rzesza Niemiecka), Królestwo Prus, prowincja Brandenburgia, rejencja frankfurcka, Nowa Marchia, wieś Schwetig
1919–1933: Republika Weimarska, kraj związkowy Prusy, prowincja Brandenburgia, rejencja frankfurcka, Nowa Marchia, wieś Schwetig
1933–1945: III Rzesza Niemiecka, Marchia Brandenburska, rejencja frankfurcka, Nowa Marchia, wieś Schwetig
1945: Rzeczpospolita Polska, Ziemie Odzyskane, okręg Pomorze Zachodnie, wieś Świecko
1945–1946: Rzeczpospolita Polska, województwo poznańskie, powiat rzepiński, wieś Świecko
1946: Rzeczpospolita Polska, województwo poznańskie, powiat rzepiński, wieś Świecko
1946–1950: Rzeczpospolita Polska, województwo poznańskie, powiat rzepiński, gmina Słubice, wieś Świecko
1950–1952: Rzeczpospolita Polska, województwo zielonogórskie, powiat rzepiński, gmina Słubice, wieś Świecko
1952–1954: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo zielonogórskie, powiat rzepiński, gmina Słubice, wieś Świecko
1954–1957: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo zielonogórskie, powiat rzepiński, gromada Kunowice, wieś Świecko
1958: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo zielonogórskie, powiat rzepiński, gromada Słubice, wieś Świecko
1959–1972: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo zielonogórskie, powiat słubicki, gromada Słubice, wieś Świecko
1973–1975: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo zielonogórskie, powiat słubicki, gmina Słubice, wieś Świecko
1975–1989: Polska Rzeczpospolita Ludowa, województwo gorzowskie, gmina Słubice, wieś Świecko
1989–1998: Rzeczpospolita Polska, województwo gorzowskie, gmina Słubice, wieś Świecko
1999–teraz: Rzeczpospolita Polska, województwo lubuskie, powiat słubicki, gmina Słubice, wieś Świecko

Transport

Osobny artykuł: Przejście graniczne Świecko-Frankfurt.

Do 21 grudnia 2007 r. w miejscowości znajdowało się drogowe przejście graniczne z Niemcami, zlikwidowane na mocy Układu z Schengen.

A2 E30 Autostrada A2 (E30)
2 E30 Droga krajowa nr 2 (E30): granica państwa – Świecko – Poznań – Warszawa – Terespol – granica państwa
29 Droga krajowa nr 29: granica państwa – Słubice – Połupin

Demografia

Źródło:^[9]

Galeria

Obiekty architektoniczne w Świecku

Most w Świecku przez Odrę

Pomnik Ofiarom obozu pracy „Schwetig”

Budynek, nr 15

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 137809
↑ Statystyki Gminy Słubice, Urząd Miasta Słubice, grudzień 2015, Słubice.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1286 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ ^a ^b Polska 2020/2021: mapa samochodowa 1:700 000, Grupa PWN, 2020, ISBN 978-83-65808-36-3 .
↑ Analiza Zmian w Zagospodarowaniu Przestrzennym Miasta i Gminy Słubice. [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-05)].
↑ Urząd Miejski w Słubicach: Atrakcje turystyczne. (pol.).
↑ Obóz pracy przymusowej „Oderblick” w Świecku
↑ http://mapy.geoportal.gov.pl/imap/?gpmap=gp0&bbox=198195.56647695505,501259.04164814204,201536.19147695505,502709.04164814204&SRS=2180 (warstwa: skany map topograficznych)
↑ Ludność Świecka w latach 1910–1939. [dostęp 2010-05-24]. (niem.).

Bibliografia

Manfred Kalweit: Die Frankfurter Ratsdörfer östlich der Oder in Mitteilungen Frankfurt (Oder), 1997, Heft 2, S. 2-26.
Sebastian Preiss/ Uta Hengelhaupt/ Sylwia Groblica/ Almut Wille/ Dominik Oramus: Słubice. Historia – topografia – rozwój, Słubice 2003.

Linki zewnętrzne

Roland Semik: Wychowawczy obóz pracy w Świecku. Relacje świadków ze Słubic (17.12.2012)

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 137809

[SLB-2] Statystyki Gminy Słubice, Urząd Miasta Słubice, grudzień 2015, Słubice.

[3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1286 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[kompas2020-4] Polska 2020/2021: mapa samochodowa 1:700 000, Grupa PWN, 2020, ISBN 978-83-65808-36-3 .

[5] Analiza Zmian w Zagospodarowaniu Przestrzennym Miasta i Gminy Słubice. [dostęp 2012-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-05)].

[6] Urząd Miejski w Słubicach: Atrakcje turystyczne. (pol.).

[7] Obóz pracy przymusowej „Oderblick” w Świecku

[8] ttp://mapy.geoportal.gov.pl/imap/?gpmap=gp0&bbox=198195.56647695505,501259.04164814204,201536.19147695505,502709.04164814204&SRS=2180 (warstwa: skany map topograficznych)

[9] Ludność Świecka w latach 1910–1939. [dostęp 2010-05-24]. (niem.).

[2]

[3]

[1]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]