Żuraw koralowy
Żuraw koralowy[4] (Grus carunculata) – gatunek dużego ptaka z rodziny żurawi (Gruidae), zamieszkujący Afrykę Subsaharyjską. Kraje, które zasiedla to Angola, Botswana, Kongo, Etiopia, Malawi, Mozambik, Namibia, Południowa Afryka, Tanzania, Zambia, Zimbabwe. Ponad połowa tych żurawi występuje w Zambii. Nie wyróżnia się podgatunków[2][5]. Jest narażony na wyginięcie.
| Grus carunculata[1] | |||
| (Gmelin, 1789) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
żuraw koralowy | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Morfologia
edytujWygląd
edytuj
Jest bardzo charakterystyczny. Głowa, szyja, kark i pierś są czysto białe, na głowie ma szary „beret”. U nasady dzioba wyrastają dwie długie, biało ubarwione narośle, reszta nasady dzioba jest zarośnięta czerwoną, grudkowatą skórą. Dziób ma żółtą barwę. Brzuch i spód ciała łącznie z ogonem są czarne, skrzydła brudnobiałe, u nasady szare. Nogi są ubarwione na jasnoszaro.
Wymiary
edytujEkologia i zachowanie
edytujBiotop
edytujJest uzależniony od mokradeł i podmokłych łąk – przez ich niszczenie jest zagrożony.
Pożywienie
edytujPokarm żurawi koralowych to roślinność wodna – głównie bulwy i kłącza, a także lilie wodne i turzyce.
Długość życia
edytujŻyją 20–30 lat, lecz może to być nawet 80.
Lęgi
edytujSukces lęgowy wynosi ok. 62%[6]. W Zambii, Botswanie i Mozambiku lęgi mają miejsce w sierpniu i wrześniu, w Południowej Afryce jest to lipiec i sierpień, a w Etiopii maj oraz czerwiec. Samce posiadają terytorium często większe niż 1 km². Gniazdo jest dużym kopcem z traw i turzyc, umieszczonym na wodzie. Takie gniazdo ma szerokość około 1 metra i wystaje ponad wodę na 20 cm. Jest umieszczone co najmniej 500 m od gniazda innej pary[7]. Żuraw koralowy zwykle znosi 1 jajo. Okres wysiadywania trwa 33–36 dni. Pisklęta tego gatunku to zagniazdowniki – po jednym dniu wychodzą z gniazda. Mają wtedy żółtą barwę. Okres pisklęcy trwa 103–135 dni, ale młode są blisko rodziców przez około rok. Po 3 miesiącach już latają, a po 4 miesiącach osiągają wielkość dorosłych. Są zdolne do rozrodu najwcześniej po czterech latach. Jeżeli para straci swoje pisklę, może wyprowadzić drugi lęg.
Status, zagrożenia i ochrona
edytujPrzez IUCN od 1994 roku jest klasyfikowany jako Vulnerable (VU) – gatunek narażony[3]. Światowa populacja to ok. 6000–6300 dorosłych osobników, a zasięg występowania to ok. 2 300 000 km². Globalny trend liczebności uznawany jest za spadkowy[3]. Występował także w Suazi, ale tam wyginął. Zagrożenie dla niego to niszczenie mokradeł przez stawianie tam na rzekach i stopowanie naturalnych wylewów i wybieranie jaj dla pokarmu.
Liczebność
edytujLiczebność żurawia koralowego w przybliżeniu, w danych kraju:
| Kraj | 1985 | 1996 | 2002 |
|---|---|---|---|
| Angola | 500 | 500 | 500 |
| Botswana | 200 | 1400–3500 | 1300 |
| Dem. Rep. Konga | kilkaset | kilkaset | 500 |
| Etiopia | kilkaset | kilkaset | 200 |
| Malawi | 100 | 50 | 40 |
| Mozambik | 250 | 2500–2800 | 300 |
| Namibia | 150 | 200–300 | 250 |
| RPA | 300 | 250–300 | 235 |
| Tanzania | kilkaset | kilkaset | 200 |
| Zambia | 11 500 | 7000–8000 | 4500 |
| Zimbabwe | kilkaset | 250 | 200 |
Przypisy
edytuj- ↑ a b Bugeranus carunculatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2020-03-22] (ang.).
- ↑ a b c d e f g Archibald, G.W., Meine, C.D. & Garcia, E.F.J.: Wattled Crane (Bugeranus carunculatus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)].
- ↑ a b c BirdLife International, Bugeranus carunculatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-03-22] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Gruinae Vigors, 1825 - żurawie (wersja: 2017-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-28].
- ↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.): Flufftails, finfoots, rails, trumpeters, cranes, limpkin. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
- ↑ Wattled Crane. World Association of Zoos and Aquariums (WAZA). [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-22)]. (ang.).
- ↑ J. Collins: Wattled crane. [w:] UWC Enviro Facts [on-line]. 2001. [dostęp 2009-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-10)]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Species factsheet: Bugeranus carunculatus. BirdLife International. [dostęp 2020-03-22]. (ang.).
- Międzynarodowa Fundacja Żuraw (www.savingcranes.org) (ang.)
- Tabelka pochodzi ze strony www.globalwetlands.org. globalwetlands.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-13)].
- Wattled crane (Bugeranus carunculatus). [w:] ARKive [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-25)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).