Żwir

Żwir – okruchowa skała osadowa o luźnej postaci, złożona z różnych skał i minerałów o średnicy większej niż 2 mm, do kilku centymetrów.

W budownictwie żwirem nazywane jest kruszywo naturalne o frakcji do 63 mm.

Pochodzenie

Żwir może być pochodzenia m.in. morskiego, rzecznego, jeziornego, polodowcowego. Jego ziarna są zwykle zaokrąglone. Żwir zalicza się do skał osadowych okruchowych, ponieważ zbudowane są z drobnych okruchów, które oddzieliły się od innych skał. Gdy ziarna te nie są zlepione spoiwem, są to skały okruchowe luźne. Żwiry morski i rzeczny powstają przez rozdrabnianie skał o dno.

Żwiry należą do młodszych utworów. Pokłady żwiru, dochodzące do kilkudziesięciu metrów, świadczą o dużych zmianach poziomu mórz.

Występowanie

Złoża żwiru w Polsce

Żwir występuje niemal w całym kraju. W dużych ilościach natomiast głównie w północnej Polsce. Obfita w żwiry jest również rzeka Wisła.

Wydobycie

W Polsce pozyskiwany z wydobycia na żwirowniach i z pogłębiania rzek. Na zachodzie Europy powszechne jest pozyskiwanie żwiru z dna morskiego.

Zastosowanie

Żwir używany jest jako składnik betonów towarowych oraz jako materiał do podbudowy dróg, a także jako wsad do mas bitumicznych i czasem nawierzchni.

Zlepieńce

Zlepieńce z Doliny Śmierci USA

W formacjach starszych żwiry ulegają procesowi cementacji, tworząc zlepieńce.

Bibliografia

Encyklopedia Audiowizualna Brytannica. T. XVIII: Geologia. ISBN 83-60563-22-5.
Monica Price, Kevin Walsh: Kieszonkowy Atlas Skał. Warszawa: Dorning Kindersley, 2006, s. 22. ISBN 83-87112-53-4.