Acanthopinae
Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Acanthopinae – podrodzina modliszek z podrzędu Eumantodea i rodziny Acanthopidae. Obejmuje ponad 40 opisanych gatunków. Zamieszkują neotropikalną Amerykę od środkowego Meksyku po południe Brazylii.
| Acanthopinae | |
| Burmeister, 1838 | |
 Przedstawiciel rodzaju Acanthops | |
 Samiec Metilia brunnerii | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Parvordo | |
| (bez rangi) | Amerimantodea |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
Acanthopinae |
Morfologia
edytujOwad dorosły
edytuj
Modliszki osiągające od 25 do 55 mm długości ciała. U większości gatunków dominują w ubarwieniu odcienie brązu, u niektórych jednak zielenie. Budowa i barwa ciała są mocno wyspecjalizowane w kierunku kamuflażu[1] najczęściej względem usychających lub martwych liści[2][1]. Głowa ma oczy złożone wyposażone w wyraźne wyrostki wierzchołkowe[1]. W użyłkowaniu skrzydeł przedniej pary (tegmin) zaznaczają się wydłużone pterostygmy[2]. Krawędzie przednich skrzydeł są nieregularne lub zaopatrzone w różnych rozmiarów płaty, co ma upodabniać je do suchych liści. Chwytne odnóże przedniej pary odznacza się obecnością na udzie czterech kolców dyskoidalnych i sześciu lub siedmiu kolców tylno-brzusznych[1].
Kokon jajowy
edytujRudobrązowa do brunatnej ooteka ma kształt mocno wydłużony i na przednim końcu zaopatrzona jest w szypułkę o formie od krótkiej i grubej po bardzo długą i nitkowatą, nawet dwukrotnie dłuższą od reszty kokonu. Ściany zewnętrzne są skórzaste, nagie, niczym nie pokryte. Za pomocą szypułki ooteka zaczepiona jest na powierzchni, zwykle gałęzi lub kory[1].
Ekologia i występowanie
edytujWszystkie stadia rozwojowe stosują mimikrę względem roślin. Samce przesiadują na gałązkach i szczytach roślin, gdzie przypominają uschnięty liść, który jeszcze wisi lub opadł z drzewa. Samice większości gatunków chętnie zwisają z gałęzi lub patyków, również upodabniając się do suchych, zwiniętych liści. U innych samice i młodociane samce upodobnione są do mchów. Zawieszone na szypułkach ooteki przypominać mają uschniętą łupinę lub suchy, zwinięty liść[1].
Owady te zamieszkują wyłącznie krainę neotropikalną[1][2], zarówno części północno-, jak i południowoamerykańską, rozprzestrzenionymi będąc od środkowego Meksyku na północy po południową Brazylię na południu. Większość zasiedla wilgotne lasy równikowe, zwłaszcza Amazonię i lasy deszczowe formacji Mata Atlântica, ale niektóre występują na terenach o wykształconej zmienności pór roku położonych na północ, wschód i południe od zlewni Amazonki[1].
Taksonomia i ewolucja
edytuj
Takson w randze rodziny nazwany Acanthopsidae wprowadził do systematyki modliszek Hermann Burmeister w 1838 roku[3]. W systemie Reinharda Ehrmanna i Rogera Roya z 2002 roku Acanthopinae wyróżniano jako jedną z trzech podrodzin w obrębie Acanthopidae[4]. W bazującym na wynikach molekularnej analizy filogenetycznej systemie Julia Riviery i Gavina J. Svensona z 2016 roku każda z tych podrodzin wyniesiona została do rangi osobnej rodziny w obrębie nadrodziny Acanthopoidea[1]. W uwzględniającym także dane morfologiczne systemie Christiana J. Schwarza i Roya z 2019 roku do Acanthopidae włączono podrodziny Acanthopinae i Stenophyllinae, natomiast Acontistinae obniżone zostały do rangi plemienia w obrębie Stenophyllinae[2].
Do podrodziny zalicza się ponad 40 opisanych gatunków, zgrupowanych w 10 rodzajach[5]:
- Acanthops Serville, 1831
- Decimiana Uvarov, 1940
- Lagrecacanthops Roy, 2004
- Metacanthops Agudelo, Maldaner et Rafael, 2019
- Metilia Stal, 1877
- Miracanthops Roy, 2004
- Parvacanthops Moulin et Schwarz, 2023
- Plesiacanthops Chopard, 1913
- Pseudacanthops Saussure, 1870
- Royacanthops Moulin et Schwarz, 2023
W wynikach analizy molekularnej Riviery i Svensona z 2016 roku Acanthopinae zajęły pozycję siostrzaną dla Acontistini, tworząc z nimi klad siostrzany dla Stenophyllini[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j Julio Rivera, Gavin J. Svenson. The Neotropical ‘polymorphic earless praying mantises’ – part I: molecular phylogeny and revised higher-level systematics (Insecta: Mantodea, Acanthopoidea). „Systematic Entomology”. 41, s. 607–649, 2016.
- ↑ a b c d Christian J. Schwarz, Roger Roy. The systematics of Mantodea revisited: an updated classification incorporating multiple data sources (Insecta: Dictyoptera). „Annales de la Société entomologique de France (N.S.)”. 55 (2), s. 101–196, 2019. DOI: 10.1080/00379271.2018.1556567.
- ↑ Hermann Burmeister, Fangheuschrecken. Mantodea, [w:] Handbuch der Entomologie. Zweiter Band. Besondere Entomologie. Zweite Abtheilung. Kaukerfe, Gymnognatha (Erste Hälfte; vulgo Orthoptera), Berlin: Enslin, 1838, s. 517–552.
- ↑ Reinhard Ehrmann: Mantodea – Gottesanbeterinnen der Welt. Münster: Natur und Tier Verlag GmbH, 2002.
- ↑ Daniel Otte, Lauren Spearman, Martin B.D. Stiewe, David C. Eades: family Acanthopinae. [w:] Mantodea Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2024-01-03].