Agroeca

Knapiatek
	Agroeca
	Westring, 1861
	; Knapiatek brązowy
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Podrząd	Opisthothelae
Infrarząd	Araneomorphae
Rodzina	obniżowate
Rodzaj	Agroeca
	Typ nomenklatoryczny
	Agelena linotina sensu Westring, 1861
Synonimy
	Protagroeca Lohmander, 1944;
	Protagroeca Lohmander, 1944;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Knapiatek (Agroeca) – rodzaj pająków z rodziny obniżowatych.

Opis

Średnich rozmiarów pająki o zwartej budowie ciała. W zarysie jajowaty, o szerokości wynoszącej około ¾ długości karapaks ma niewystającą część głowową i głębokie, wyraźnie widoczne jamki. Owłosienie karapaksu jest krótkie i położone. Ośmioro zbliżonych rozmiarami oczu rozmieszczonych jest ciasno. W widoku od góry przednie pary oczu leżą w linii prostej, natomiast w widoku z przodu para przednio-środkowa leży nieco wyżej niż przednio-boczna. Tylny rząd oczu jest dłuższy, a oczy tylno-środkowe leżą wyraźnie dalej z tyłu niż tylno-boczne. Odległości między kolejnymi oczami tylnego rzędu są równe. Wysokość nadustka jest trochę większa niż szerokość oka z pary przednio-środkowej. Dość tęgie i krótkie szczękoczułki mają 3 ząbki na krawędzi przedniej i 2 lub 3 na krawędzi tylnej. Szczęki mają brzegi przednio-boczne ustawione równolegle. Opistosomę (odwłok) cechuje stożeczek zastąpiony sześcioma szczecinkami. Nadstopia dwóch początkowych par odnóży zaopatrzone są w po trzy pary kolców na stronie spodniej. Pierwsza para odnóży ma ponadto dwie pary kolców na spodzie goleni, trzy pary kolce na grzbietowej stronie uda i jeden lub dwa kolce na jego stronie przednio-bocznej. Czwartą parę odnóży cechuje głęboko wcięty krętarz. Kądziołki przędne są dwuczłonowe, a ich tylna para jest najdłuższa^[1].

Rozprzestrzenienie

Takson głównie holarktyczny. Poza Palearktyką i Nearktyką po jednym gatunku stwierdzono w Peru, Kolumbii i Indiach^[2]. W Europie występuje 20 gatunków^[3], z czego w Polsce stwierdzono 5^[4] (zobacz: obniżowate Polski).

Taksonomia

Rodzaj ten wprowadzony został w 1861 roku przez Niklasa Westringa dla pojedynczego, gatunku opisanego przez Karla Ludwiga Kocha jako Philoica linotina^[5], który później został zsynonimizowano z Agroeca brunnea. Późniejsze przebadanie zbioru Westringa wykazało jednak, że osobniki oznaczone przez niego jako linotina należą w rzeczywistości do Agroeca proxima, stąd Torbjörn Kronestedt sugeruje w pracy z 2009, że to A. proxima uznać należy gatunkiem typowym rodzaju^[6].

Dotychczas opisano około 30 gatunków^[2]:

Agroeca agrestis Ponomarev, 2007
Agroeca annulipes Simon, 1878
Agroeca aureoplumata Keyserling, 1879
Agroeca bonghwaensis Seo, 2011
Agroeca brunnea Blackwall, 1833 – knapiatek brązowy
Agroeca coreana Namkung, 1989
Agroeca cuprea Menge, 1873
Agroeca debilis O. P.-Cambridge, 1885
Agroeca dentigera Kulczyński, 1913
Agroeca dubiosissima Strand, 1908
Agroeca flavens O. P.-Cambridge, 1885
Agroeca gangotrae Biswas & Roy, 2008
Agroeca guttulata Simon, 1897
Agroeca inopina O. P.-Cambridge, 1886
Agroeca kamurai Hayashi, 1992
Agroeca kastoni Chamberlin & Ivie, 1944
Agroeca lusatica L. Koch, 1875
Agroeca maculata L. Koch, 1879
Agroeca maghrebensis Bosmans, 1999
Agroeca makarovae Esyunin, 2008
Agroeca minuta Banks, 1895
Agroeca mongolica Schenkel, 1936
Agroeca montana Hayashi, 1986
Agroeca ornata Banks, 1892
Agroeca parva Bosmans, 2011
Agroeca pratensis Emerton, 1890
Agroeca proxima O. P.-Cambridge, 1871
Agroeca spinifera Kaston, 1938
Agroeca trivittata Keyserling, 1887

Przypisy

↑ S. Almquist. Swedish Araneae, part 2--families Dictynidae to Salticidae. „Insect Systematics & Evolution, Supplement”. 63, s. 285-601, 2006.
↑ ^a ^b Agroeca. [w:] World Spider Catalogue [on-line]. World Spider Catalog Association, 2018. [dostęp 2018-07-28].
↑ Wolfgang Nentwig, Theo Blick, Daniel Gloor, Ambros Hänggi, Christian Kropf: Agroeca. [w:] Araneae. Spiders of Europe. Version 07.2018 [on-line]. Universität Bern. [dostęp 2018-07-28].
↑ Robert Rozwałka, Marzena Stańska: Check-list of spiders (Araneae) of Poland. [dostęp 2013-08-23].
↑ Niklas Westring. Araneae svecicae. „Göteborgs Kungliga Vetenskaps och Vitterhets-Samhälles Handlingar (Ny Tidsföljd)”. 7, s. 1-615, 1861.
↑ T. Kronestedt. Taxonomic notes on Agroeca (Araneae, Liocranidae). „Arachnologische Mitteilungen”. 37, s. 27-30, 2009. DOI: 10.5431/aramit3705.

[Almquist-1] S. Almquist. Swedish Araneae, part 2--families Dictynidae to Salticidae. „Insect Systematics & Evolution, Supplement”. 63, s. 285-601, 2006.

[wsc-2] Agroeca. [w:] World Spider Catalogue [on-line]. World Spider Catalog Association, 2018. [dostęp 2018-07-28].

[soe-3] Wolfgang Nentwig, Theo Blick, Daniel Gloor, Ambros Hänggi, Christian Kropf: Agroeca. [w:] Araneae. Spiders of Europe. Version 07.2018 [on-line]. Universität Bern. [dostęp 2018-07-28].

[ar-4] Robert Rozwałka, Marzena Stańska: Check-list of spiders (Araneae) of Poland. [dostęp 2013-08-23].

[Westring-5] Niklas Westring. Araneae svecicae. „Göteborgs Kungliga Vetenskaps och Vitterhets-Samhälles Handlingar (Ny Tidsföljd)”. 7, s. 1-615, 1861.

[Kronestedt-6] T. Kronestedt. Taxonomic notes on Agroeca (Araneae, Liocranidae). „Arachnologische Mitteilungen”. 37, s. 27-30, 2009. DOI: 10.5431/aramit3705.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]