Albert Wywerka

Albert Wywerka (ur. 22 sierpnia 1894 w Dzierzbach Szlacheckich na Podlasiu, zm. 22 maja 1945 w Łodzi) – polski operator filmowy. Był ojcem aktorki dziecięcej Basi Wywerkówny.

Albert Wywerka

Data i miejsce urodzenia	22 sierpnia 1894 Dzierzby Szlacheckie
Data i miejsce śmierci	22 maja 1945 Łódź
Zawód, zajęcie	operator filmowy

Zdjęcie z planu filmu Róża (1936). W pierwszym rzędzie siedzą od lewej: charakteryzatorka Kazimiera Narkiewicz, reżyser Józef Lejtes, Irena Eichlerówna, Witold Zacharewicz, Bogusław Samborski. W drugim rzędzie stoją m.in. kierownik produkcji Mieczysław Znamierowski, producent Marek Libkow, redaktor M. Szczęsny, operator Seweryn Steinwurzel, operator Albert Wywerka (2. z prawej, w ciemnym krawacie, oparty o kamerę)

Życiorys

W dwudziestoleciu wojennym zrobił zdjęcia do ponad 60 filmów, z czego większość przypadała na okres kina niemego (ok. 40 filmów). Pracował także jako scenarzysta przy filmie Mów do mnie jeszcze (1922) i jako współpracownik operatora przy filmie Wyrok życia (1933).

Pracował dla reżyserów: Leonarda Buczkowskiego, Józefa Lejtesa, Włodzimierza Puchalskiego, Michała Waszyńskiego. Robił zdjęcia do filmów różnych gatunków: komedii, dramatów i melodramatów. Wplatał w filmy paradokumentalne obrazy przedwojennej wsi polskiej. Otrzymał wiele pochwał za wplecenie sekwencji ślubu żydowskiego, nakręconej w Kazimierzu nad Wisłą, w film Szlakiem hańby (1929).

Po II wojnie światowej zrobił zdjęcia do tylko jednego filmu, dokumentu Stanisława Urbanowicza Budujemy Warszawę (ang. Warsaw Rebuilds). W podobnej realizacji uczestniczył wcześniej, po I wojnie światowej, gdy robił zdjęcia do dokumentu Odrodzona Polska.

Pochowany na cmentarzu Bródnowskim (kw. 23F-4-23).

Filmografia

1919: Tamara 1919: Lokaj 1920: Czaty 1921: We własne sidła 1921: Przez piekło 1921: Dwie urny 1921: Janko Zwycięzca 1921: Na jasnym brzegu 1922: Mów do mnie jeszcze 1922: Życie Żydów w Warszawie (Dos lebn fun di yidn in Varshe) 1922: Tajemnica medalionu 1922: Rok 1863 1923: Awantury miłosne panny D. 1923: Młodość zwycięża 1924: Odrodzona Polska 1924: Miłość przez ogień i krew 1926: Cyganka Aza 1927: Maraton polski 1928: Szaleńcy 1929: Ponad śnieg 1929: Szlakiem hańby 1930: Gwiaździsta eskadra 1931: Cham 1932: Biała trucizna 1933: Pod Twoją obronę 1933: Przybłęda 1933: Prokurator Alicja Horn 1934: Awanturki jego córki 1934: Czarna perła 1934: Młody las 1935: Antek policmajster 1935: ABC miłości 1935: Sztandar wolności 1935: Jaśnie pan szofer 1935: Wacuś 1935: Rapsodia Bałtyku

1935: Panienka z poste restante 1935: Co mój mąż robi w nocy… 1935: Manewry miłosne 1936: Dodek na froncie 1936: Bohaterowie Sybiru 1936: Wierna rzeka 1936: Straszny dwór 1936: Dwa dni w raju 1936: Ada! To nie wypada! 1936: Róża 1937: Pani minister tańczy 1937: O czym marzą kobiety 1937: Będzie lepiej 1937: Dorożkarz nr 13 1937: Ty, co w Ostrej świecisz Bramie 1937: Znachor 1937: Dybuk (Der Dybbuk) 1937: Halka 1937: Ułan księcia Józefa 1938: Kościuszko pod Racławicami 1938: Kobiety nad przepaścią 1938: Druga młodość 1938: Ostatnia brygada 1938: Profesor Wilczur 1938: Gehenna 1938: Serce matki 1939: Włóczęgi 1939: U kresu drogi 1939: Rena 1939: Serce batiara 1939: Trzy serca 1939: Geniusz sceny 1939: Iwonka 1942: Testament profesora Wilczura 1945: Budujemy Warszawę 1946: Warsaw Rebuilds