Aleksandr Lüders

Aleksandr Nikołajewicz von Lüders (ros. Александр Николаевич Лидерс) (ur. 26 stycznia 1790, zm. 13 lutego 1874) – rosyjski hrabia, generał, namiestnik Królestwa Polskiego od listopada 1861 do czerwca 1862. Pochodził z rodu pruskiej szlachty osiadłej w Cesarstwie Rosyjskim. Jego ojciec był generałem rosyjskim w okresie wojen napoleońskich.

Aleksandr Lüders

Data urodzenia	26 stycznia 1790
Data śmierci	13 lutego 1874
Namiestnik Królestwa Polskiego
Okres	od listopada 1861 do czerwca 1862
Poprzednik	Karol Lambert
Następca	Konstanty Mikołajewicz Romanow
Odznaczenia

Życiorys

Lüders wystąpił w 1805 roku do rosyjskiej armii, brał udział w wojnie fińskiej w 1808 roku, w Turcji w 1810 roku. W Polsce tłumił powstanie listopadowe, brał udział w szturmie Woli we wrześniu 1831.

W 1843 roku, na czele korpusu piechoty, tłumił powstanie Czeczenów pod wodzą Szamila w Dagestanie.

W 1849 roku jego V korpus pomógł Austrii w stłumieniu powstania węgierskiego w Transylwanii. 31 lipca 1849 pobił wojska węgierskie dowodzone przez gen. Józefa Bema w bitwie pod Segesvárem. W czasie wojny krymskiej był dowódcą Armii Południowej, operującej nad środkowym Dunajem.

W październiku 1861 został mianowany Namiestnikiem Królestwa Polskiego. Stosował wobec społeczeństwa polskiego terror, nie oszczędzał też Kościoła katolickiego (było to w okresie niepokojów poprzedzających wybuch powstania styczniowego).

Odwołany z pełnienia funkcji w 1862 roku. W dniu 27 czerwca 1862, podczas spaceru w Ogrodzie Saskim, został ranny w zamachu przeprowadzonym przez rosyjskiego oficera, z pochodzenia Ukraińca, Andrija Potebnię.

W 1862 roku wrócił do Sankt Petersburga, gdzie otrzymał tytuł hrabiowski i został członkiem Rady Stanu. Jeden z jego wnuków, Aleksander von Lüders-Weymarn, był w latach 1899–1902 wicegubernatorem piotrkowskim, a później także członkiem rosyjskiej Rady Stanu.