Alnilam
Alnilam (Epsilon Orionis, ε Ori) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Oriona (obserwowana wielkość gwiazdowa: +1,69m), odległa od Słońca o około 1340 lat świetlnych. Jest środkową gwiazdą pasa Oriona.
| ε Orionis | |||||||||||||||||||||
 Pas Oriona - Alnilam jest środkową gwiazdą | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
05h 36m 12,813s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
-01° 12′ 06,91″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
−0,78 ± 0,19 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
27,30 ± 0,80 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Rodzaj gwiazdy | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
B0 Iab[1] | ||||||||||||||||||||
| Masa | |||||||||||||||||||||
| Promień | |||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Jasność | |||||||||||||||||||||
| Wiek |
~4 mln lat[3] | ||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Nazwa
edytuj
Nazwa Alnilam wywodzi się z języka arabskiego. Słowo النظام an-niṭām oznacza „sznurek pereł” i jest inną nazwą pasa Oriona[3][5][6]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Alnilam dla określenia tej gwiazdy[7].
Charakterystyka fizyczna
edytuj
Wielkość absolutna tej gwiazdy to −6,38m[2]. Jest to błękitny nadolbrzym, gwiazda należąca do typu widmowego B0. Jest bardzo gorąca i jasna, ma temperaturę 25 000 K i jasność 375 000 razy większą niż jasność Słońca, przy czym znaczna część energii jest wypromieniowywana w ultrafiolecie. Promieniowanie oświetla otaczającą mgławicę NGC 1990. Masa gwiazdy jest oceniana na podstawie jasności na około 40 mas Słońca. Jak wiele nadolbrzymów, Alnilam traci masę przez wiatr gwiazdowy uciekający z niej z prędkością do 2000 km/s, w tempie około dwóch milionowych masy Słońca na rok (20 milionów razy więcej niż Słońce). Choć ma tylko około 4 milionów lat, kończy już lub zakończył syntezę wodoru w hel w jądrze i rozpoczął przemianę w czerwonego nadolbrzyma. W tym stadium będzie jaśniejszy niż Betelgeza leżąca w tym samym gwiazdozbiorze. W przyszłości eksploduje jako supernowa[3].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h Alnilam w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c Anderson E., Francis C: HIP 26311. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-12-18]. (ang.).
- ↑ a b c d e Jim Kaler: Alnilam. STARS. [dostęp 2017-12-18]. (ang.).
- ↑ P.A. Crowther, D.J. Lennon, N.R. Walborn. Physical parameters and wind properties of galactic early B supergiants. „Astronomy and Astrophysics”. 446 (1), s. 279–293, 2006. DOI: 10.1051/0004-6361:20053685. (ang.).
- ↑ Orion, the Giant, Hunter, and Warrior. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 313–314. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Orion, the hunter. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-12-11].