Andrzej Meyer (podpułkownik)
Andrzej Meyer (ur. 8 kwietnia 1893 w Krakowie, zm. 1940 w ZSRR) – podpułkownik broni pancernych Wojska Polskiego, adiutant prezydenta RP, ofiara zbrodni katyńskiej.
| |
 podpułkownik broni pancernych
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 kwietnia 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
1 Pułk Piechoty, |
| Stanowiska |
oficer sztabowy, |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
         
| |
Życiorys
edytujUrodził się 8 kwietnia 1893 w rodzinie Jana i Heleny z Pochwalskich. Miał brata Jana, także legionistę.
W rodzinnym Krakowie ukończył szkołę średnią i Wyższą Szkołę Realną. Od 1913 był członkiem Związku Strzeleckiego[1]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Służył w 1 pułku piechoty, później w sztabie I Brygady Legionów Polskich i w jej szeregach przeszedł szlak bojowy[1]. Później odkomenderowany do Komendy Legionów, został kierowcą samochodu sztabowego. 1 stycznia 1917 został awansowany do stopnia chorążego samochodowego. W wyniku kryzysu przysięgowego z lipca 1917 służył w ramach Polskiego Korpusu Posiłkowego. Po bitwie pod Rarańczą z lutego 1918 został internowany w obozie w Dułowie (węg. Dulfalva) na Zakarpaciu, a następnie wcielony do c. i k. armii, w której był do września 1918, w tym został skierowany na front włoski. U schyłku wojny, we wrześniu 1918 powrócił na teren Galicji.
W listopadzie 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. Od połowy grudnia 1918 służył w DOGen. Kraków, a od stycznia 1919 był organizatorem Oddziału IV. Został dowódcą kolumny samochodowej Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego[1]. Podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 był dowódcą kolumny samochodowej Naczelnika Państwa i Naczelnego Dowództwa. W sierpniu 1920 dokonał zdobycia dwóch dział, 5 karabinów maszynowych i 20 wozów taborowych.
Po wojnie został awansowany do stopnia kapitana samochodowego ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[2], a następnie do stopnia majora samochodowego ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[3][4][5]. W latach 1923–1925 jako oficer nadetatowy 1 dywizjonu samochodowego pełnił służbę w Kwaterze Wojskowej Prezydenta Rzeczypospolitej: w 1923 jako szef służby samochodowej przybocznej prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego[6]. W czerwcu 1924 został przesunięty na stanowisko I adiutanta przybocznego Prezydenta RP[7][8]. Od 1926 był komendantem kwatery w Gabinecie Wojskowym Prezydenta RP Ignacego Mościckiego. W grudniu 1927 został przeniesiony do 8 dywizjonu samochodowego w Bydgoszczy na stanowisko zastępcy dowódcy dywizjonu[9][10]. W 1932 był komendantem kadry 8 dywizjonu samochodowego[11]. 27 czerwca 1935 został awansowany na stopień podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 z 1 lokatą w korpusie oficerów samochodowych[12]. Jako komendant kadry wydał 5 października 1935 rozkaz o reorganizacji 8 batalionu pancernego i 25 października 1935 został jego dowódcą. Od września 1937 do 1939 był dowódcą 3 batalionu pancernego w Warszawie. Pełnił funkcję II wiceprezesa Związku Legionistów Polskich w Bydgoszczy.
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 na terenach wschodnich II Rzeczypospolitej został aresztowany przez Oddział Specjalny Frontu Ukraińskiego. W 1940 został zamordowany w więzieniu NKWD w Kijowie przy ul. Karolenkiwskiej 17. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 42-179 oznaczony numerem 1913 i dosłownie wskazany jako Mejer)[13][14]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni. Grób symboliczny Andrzeja Meyera ustanowiono na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 284a wprost-1-2)[15].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6880 (1922)[16]
- Krzyż Niepodległości (9 listopada 1931)[17]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1937)[18][19]
- Krzyż Komandorski Orderu Piusa IX (Watykan)
- Krzyż Komandorski Orderu Św. Sawy (Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców)
- Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)
- Krzyż Oficerski Orderu Korony Włoch (Włochy)
- Krzyż Kawalerski Orderu Korony Belgijskiej (Belgia)
- Krzyż Kawalerski Legii Honorowej (Francja)
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Kolekcja VM ↓, s. 4.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1017.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 928.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 657.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 277.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 3, 1005.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 59 z 25 czerwca 1924 roku, s. 403.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 3, 916.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 29 listopada 1927 roku, s. 347.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 654.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 783.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 9, s. 66, 28 czerwca 1935.
- ↑ Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 193.
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 61. [dostęp 2014-12-14].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Tomasz Damięcki, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-03].
- ↑ Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz nadaje: order wojsk. „Virtuti Militari” V klasy z 5 Dywizji Syberyj. W. P. na Wschodzie. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 27, s. 616, 19 września 1922.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 411 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Nadanie Krzyża Zasługi. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 36, 11 listopada 1937.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918. Andrzej Meyer. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2014-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 grudnia 2016)].
- Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Meyer Andrzej. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.7-567 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-08-03].
- Ogrody wspomnień. Andrzej Meyer. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2014-12-14].