Andrzej Zbierski
Andrzej Zbierski (ur. 20 stycznia 1926 w Ostrowie Wielkopolskim, zm. 8 października 2013 w Gdańsku[1]) – polski archeolog, profesor, autor licznych opracowań dotyczących archeologii Gdańska, honorowy prezes Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, honorowy prezes Stowarzyszenia Muzealników Polskich, harcmistrz. W latach 1991–2001 dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
| Data i miejsce urodzenia |
20 stycznia 1926 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 października 2013 |
| Dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku | |
| Okres |
od 1991 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
          
| |
Życiorys
edytujBył synem Dominika Zbierskiego i Marii z domu Żurek[2]. W latach 1945–1946 był łącznikiem I Komendy Konspiracyjnego Wojska Polskiego Warszyca. Skazany w 1946 po sfingowanym procesie. Ponad rok przesiedział w aresztach UB i w więzieniu[3].
Studiował mechanikę na Politechnice Łódzkiej oraz archeologię i historię na Uniwersytecie Łódzkim. W 1962 obronił doktorat, a w 1979 habilitację w Instytucie Historii Kultury Materialnej PAN. W latach 1955–1991 kierował badaniami archeologicznymi w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN w Gdańsku. W latach 1991–2001 był dyrektorem Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku (w 2013 zmiana nazwy na Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku). Odnalazł i przebadał grób astronoma Jana Heweliusza w kościele św. Katarzyny w Gdańsku.
Harcerz Szarych Szeregów, instruktor i jeden z założycieli Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej[4]. Za działalność harcerską został 13 kwietnia 2008, podczas X Zjazdu ZHR, odznaczony przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[5][6].
Był mężem Eleonory Jadwigi z domu Kosior (1934–2022)[7]. Ojciec Tomasza Dominika (ur. 1956) i Pawła[2][8].
Zmarł w Gdańsku, pochowany 11 października 2013 na cmentarzu Srebrzysko[9] (rejon III, kwatera TAR I)[10].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (9 kwietnia 2008)[11]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (12 lutego 2001)[12]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal Wojska (trzykrotnie: Londyn)
- Złoty Krzyż Zasługi
- Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
- Krzyż Armii Krajowej (Londyn)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (29 października 2010)[13]
- Medal Pro Memoria
- Krzyż Honorowy ZHR Pro Amico (2011)[4]
- Medal Księcia Mściwoja II (2001)[14]
- Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1971)[2]
- Odznaka honorowa „Za zasługi dla Gdańska”
Źródło:[3].
Nagrody i wyróżnienia
edytuj- Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” (1990)[15]
- Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (2000)[16]
- tytuł Honorowego Obywatela Miasta Gdańska (2011)[17][18]
Przypisy
edytuj- ↑ Zmarł prof. Andrzej Zbierski. Wybitny archeolog i honorowy obywatel Gdańska. tvn24.pl, 2013-10-09. [dostęp 2013-10-09].
- ↑ a b c Zbierski Andrzej, archeolog, radny, honorowy obywatel Gdańska – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2024-10-16].
- ↑ a b Andrzej Zbierski [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-11-09] (pol.).
- ↑ a b Ewa Borkowska-Pastwa, Renata Adrian-Cieślak, Urszula Kret: Starszyzna Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej 1989–2022. Warszawa: Wydawnictwo ZHR, 2023, s. 134. ISBN 978-83-87899-32-5.
- ↑ Ordery Odrodzenia Polski dla instruktorów harcerskich. Oficjalna Strona Prezydenta RP, 2008-04-13. [dostęp 2024-11-02].
- ↑ Odznaczenia państwowe dla instruktorów ZHR. Internetowy Serwis Informacyjny ZHR on-line, 2008-04-14.
- ↑ Wyszukiwarka miejsca pochówku w Gdańsku – Eleonora Zbierska [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2024-10-16].
- ↑ Paweł Zbierski, autor biografii Lecha Bądkowskiego: – Zaważył na całym moim życiu. gdansk.pl, 5 lutego 2020. [dostęp 2021-02-16].
- ↑ Dziś zostanie pochowany profesor Andrzej Zbierski. dziennikbaltycki.pl, 10 października 2013.
- ↑ Wyszukiwarka miejsca pochówku w Gdańsku – Andrzej Zbierski [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2024-10-16].
- ↑ M.P. z 2008 r. nr 83, poz. 729 „za wybitne zasługi dla rozwoju ruchu harcerskiego, za działalność na rzecz kształtowania moralności i patriotycznej postawy polskiej młodzieży”.
- ↑ M.P. z 2001 r. nr 10, poz. 159 „za wybitne zasługi dla rozwoju muzealnictwa”.
- ↑ MKiDN – Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis [online] [dostęp 2021-01-01] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-26] (pol.).
- ↑ Laureaci medalu księcia Mściwoja II [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-10-16].
- ↑ Laureaci Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” [online], bip.gdansk.pl [dostęp 2024-10-16].
- ↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-10-16] (pol.).
- ↑ Andrzej Zbierski Honorowym Obywatelem Gdańska. gdansk.pl. [dostęp 2011-09-10].
- ↑ Prof. Andrzej Zbierski honorowym obywatelem Gdańska. gazeta.pl, 2011-09-09.