Anne Applebaum
Anne Elizabeth Applebaum-Sikorska (ur. 25 lipca 1964 w Waszyngtonie) – amerykańsko-polska dziennikarka, laureatka Nagrody Pulitzera (2004), publicystka „The Atlantic”.
 Anne Applebaum (2024) | |
| Data i miejsce urodzenia |
25 lipca 1964 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie | |
| Miejsce zamieszkania | |
| Alma Mater | |
| Rodzice |
Harvey M. Applebaum |
| Małżeństwo | |
| Dzieci |
Aleksander, Tadeusz |
| Odznaczenia | |
    
| |
| Strona internetowa | |
Życiorys
edytujUrodziła się w amerykańskiej rodzinie pochodzenia żydowskiego, jako córka Harveya M. i Elizabeth Applebaumów. Po ukończeniu Sidwell Friends School w Waszyngtonie wstąpiła na Uniwersytet Yale, gdzie jesienią 1982 roku studiowała historię ZSRR pod kierunkiem byłego niemieckiego komunisty Wolfganga Leonharda[1]. Jako studentka spędziła lato 1985 roku w Leningradzie w Związku Radzieckim (obecnie Sankt Petersburg w Rosji)[2]. W 1986 uzyskała w Yale licencjat z historii i literatury, a następnie tytuł magistra stosunków międzynarodowych na London School of Economics w 1987. Studiowała także w St Antony’s College na Uniwersytecie Oksfordzkim przed przeprowadzką do Warszawy.
Karierę dziennikarską rozpoczęła w 1988 jako korespondentka „The Economist” w Warszawie; do 1991 opublikowała serię artykułów o przemianach społecznych i politycznych w Europie Wschodniej[3]. Pracowała następnie jako redaktor działu zagranicznego a później zastępca redaktora naczelnego tygodnika „The Spectator” w Londynie. W trakcie brytyjskiej kampanii wyborczej w 1997 była także redaktorem politycznym „Evening Standard”. Przez kilka lat prowadziła kolumnę „Foreigners” w internetowym magazynie „Slate”, przejętym w 2004 przez The Washington Post Company. W latach 2002–2006 była członkinią kolegium redakcyjnego „The Washington Post”, gdzie jako komentatorka polityczna prowadzi tygodniową kolumnę poświęconą sprawom zagranicznym[4]. Jest dyrektorem projektów pod nazwą "Transitions Forum" (przemiany polityczno-gospodarcze) w londyńskim think tanku Legatum Institute[5].
Za swoją pierwszą książkę Between East & West (Między Wschodem a Zachodem) otrzymała w 1996 Nagrodę im. Adolpha Bentincka. Za wydaną w 2003 książkę Gułag otrzymała w 2004 Nagrodę Pulitzera w kategorii „General nonfiction”[3]. W 2011 wraz z Danielle Crittenden wydała książkę kucharską Przepisy z mojego ogrodu.
W 2013 uzyskała obywatelstwo polskie[6]. W tym samym roku zdobyła Cundill Prize, nagrodę za książkę historyczną Za żelazną kurtyną. Ujarzmienie Europy Wschodniej 1944–1956[7][8].
W 2018 wraz z Radosławem Sikorskim i Grzegorzem Hajdarowiczem uczestniczyła w spotkaniu Grupy Bilderberg[9]. W 2024 otrzymała Nagrodę Pokojową Księgarzy Niemieckich[10] oraz tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Marie-Curie Skłodowskiej[11].
Życie prywatne
edytujJej mężem jest Radosław Sikorski, z którym ma dwóch synów, Aleksandra i Tadeusza. Mieszka z rodziną w Chobielinie.
Publikacje w języku polskim
edytuj- Gułag, z ang. przeł. Jakub Urbański, przekł. rodz. 1: Małgorzata Claire Wybieralska, Warszawa: „Świat Książki”, 2005.
- Między Wschodem a Zachodem: przez pogranicza Europy, przeł. Ewa Kulik-Bielińska, Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001 *wyd. 2 – 2009).
- Wstęp [w:] Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat: zapiski sowieckie, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2010.
- (współautor: Danielle Crittenden) Przepisy z mojego ogrodu, przeł. Jacek Konieczny, Kraków: Wydawnictwo Literackie 2011.
- Wstęp [w:] Cathy A. Frierson, Siemion S. Wileński, Dzieci Gułagu, przeł. Anna Sawisz, Agnieszka Nowakowska, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.
- Za żelazną kurtyną. Ujarzmienie Europy Wschodniej 1944-1956, przeł. Barbara Gadomska, Warszawa: „Świat Książki ”przy współpr. Agora, 2013.
- Czerwony głód, przeł. Barbara Gadomska, Wanda Gadomska, Warszawa: Agora, 2018.
- Matka Polka. Anne Applebaum w rozmowie z Pawłem Potoroczynem, Warszawa: OsnoVa, 2020.
- Zmierzch demokracji. Zwodniczy powab autorytaryzmu, przeł. Piotr Tarczyński, Warszawa: Wydawnictwo Agora, 2020.
- Wybór (wraz z Donaldem Tuskiem), Warszawa 2021[12].
- Koncern Autokracja. Dyktatorzy, którzy chcą rządzić światem, przeł. Michał Rogalski, Warszawa: Wydawnictwo Agora, 2024
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej – 7 listopada 2012 postanowieniem prezydenta Bronisława Komorowskiego za wybitne osiągnięcia w pracy dziennikarskiej i publicystycznej oraz upowszechnianie wiedzy o najnowszej historii Europy Środkowo-Wschodniej odznaczona zostaje obywatelka Stanów Zjednoczonych Ameryki i Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej[13] (dekoracja odbyła się 11 listopada 2012[14]).
- Order Krzyża Ziemi Maryjnej III Klasy – Estonia, 2008[15][16].
- Gwiazda Tysiąclecia Litwy – Litwa, 2008[17].
- Order Księżnej Olgi, II Klasa – Ukraina, 2022[18].
- Order Księżnej Olgi, III Klasa – Ukraina, 2019[19].
Przypisy
edytuj- ↑ Anne Applebaum, The Crushing of Eastern Europe 1944–1956, Doubleday, New York 2012.
- ↑ Hannes Stein, Die öffentliche Intellektuelle – ein rares Vorbild, Die Welt
- ↑ a b Anna Kilian. Ludzie bez tożsamości – wywiad z Anne Applebaum. „Rzeczpospolita”, s. A17, 2009-06-13.
- ↑ Washington Post: Anne Applebaum (ang.).
- ↑ People [online], The Legatum Institute [dostęp 2015-08-12] [zarchiwizowane z adresu 2015-08-15] (ang.).
- ↑ Anne Applebaum, żona Radosława Sikorskiego, została Polką [online], Onet.pl, 23 sierpnia 2013 [dostęp 2013-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2013-08-26] (pol.).
- ↑ 2013 Cundill Prize Winner [online], McGill University, 20 listopada 2013 [dostęp 2013-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-24] (ang.).
- ↑ Anne Applebaum z najwyższą na świecie nagrodą za książkę historyczną [online], Wyborcza.pl, 21 listopada 2013 [dostęp 2013-11-21] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-21] (pol.).
- ↑ Participants 2018 [online], www.bilderbergmeetings.org [dostęp 2019-11-28].
- ↑ Nagroda Pokojowa Księgarzy Niemieckich dla Anne Applebaum [online], dzieje.pl [dostęp 2024-06-26] (pol.).
- ↑ Anne Applebaum, Agnieszka Holland i Olga Tokarczuk - doktorami honoris causa UMCS [online], www.umcs.pl [dostęp 2024-11-26].
- ↑ Premiera książki 'Wybór'. Zapraszamy na spotkanie z Anne Applebaum i Donaldem Tuskiem w Klubie 'Wyborczej' [online], gazetapl [dostęp 2021-12-09] (pol.).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 listopada 2012 r. o nadaniu orderu (M.P. z 2013 r. poz. 271).
- ↑ Odznaczenia państwowe w Święto Niepodległości. prezydent.pl, 11 listopada 2012. [dostęp 2012-11-11].
- ↑ Bearers of decorations – Anne Applebaum – Maarjamaa Risti III klassi teenetemärk. president.ee. [dostęp 2013-01-02]. (ang. • est.).
- ↑ President Ilves participated in the celebration of Poland’s 90th anniversary [online], president.ee, 11 listopada 2008 [zarchiwizowane z adresu 2011-05-14] (ang.).
- ↑ Applebaum otrzymała „Gwiazdę Millenium Litwy” [online], rp.pl, 23 października 2008 [dostęp 2013-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-27].
- ↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №595/2022 Про відзначення державними нагородами України. president.gov.ua, 23 sierpnia 2022. [dostęp 2022-08-29]. (ukr.).
- ↑ УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ №865/2019 [online], Офіційне інтернет-представництво Президента України [dostęp 2019-11-23] (ukr.).
Linki zewnętrzne
edytuj- AnneApplebaum.com
- Nagroda Pulitzera za 2004
- Felietony w Washington Post
- Applebaum, Anne (1964- ) w katalogu Biblioteki Narodowej
- ISNI: 000000010786538X, 0000000384839008
- VIAF: 278339970
- LCCN: n94022322
- GND: 126244189
- NDL: 01050863
- LIBRIS: 75kntspr38n9lsj
- BnF: 150237316
- SUDOC: 074583891
- SBN: UBOV792606
- NLA: 52505524
- NKC: xx0026511
- BNE: XX1684715
- NTA: 250475928
- BIBSYS: 90847212
- CiNii: DA13911645
- Open Library: OL576511A
- PLWABN: 9810688363505606
- NUKAT: n97033780
- J9U: 987007257700205171
- PTBNP: 1280972
- CANTIC: a10967047
- LNB: 000088853
- NSK: 000367054
- CONOR: 12599139
- BNC: 000611498
- BLBNB: 000346888
- KRNLK: KAC201770406
- LIH: LNB:skm;=CV