Antoni Tadeusz Wippel[1] (ur. 13 marca 1882[2] w Mikuszowicach[3], zm. 12 lipca 1969[4] w Łodzi[3]) – polski akwarelista, pejzażysta, realista.

Antoni Tadeusz Wippel
Data i miejsce urodzenia

13 marca 1882
Mikuszowice

Data i miejsce śmierci

12 lipca 1969
Łódź

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie

Dziedzina sztuki

malarstwo

Epoka

realizm

Odznaczenia
Honorowa Odznaka Miasta Łodzi

Życiorys

edytuj

W wieku 16 lat uczył się w krakowskiej Wyższej Szkole Przemysłu Artystycznego. Ze względu talent i dojrzałość został wybrany przez Stanisława Wyspiańskiego do pomocy przy malowaniu polichromii w kościele o.o. Franciszkanów. Wippel w latach 1903–1908[4] odbywał służbę wojskową w armii austro-węgierskiej na froncie włoskim[5]. Po obyciu służby podjął w Wiedniu studia malarskie. W latach 1909–1914 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowniach Wojciecha Weissa i Juliana Fałata[1]. W tym okresie współpracował z Wyspiańskim i Antonim Gramatyką malując polichromie w kościołach[5]. Przez kilka lat po studiach pracował z Weissem, następnie przebywał również we Włoszech[4]. W 1925 związał się z Łodzią, gdzie utworzył pracownię przy ul. Zielonej 14/2 oraz uczył rysunku w szkołach średnich w Łodzi[1], w tym m.in. w Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika[6] oraz w Suwałkach[4][5]. Do jego uczniów należał m.in. Zdzisław Głowacki[6]. Wippel był darczyńcą Towarzystwa Przyjaciół Łodzi – przyczynił się do znacznego powiększenia archiwum TPŁ, ofiarowując mu zbiór znaczków i nalepek z okresu I wojny światowej[7]. Ponadto wielokrotnie dochody z urządzanych wystaw przeznaczał na cele społeczne[8], m.in. Łódzkie Towarzystwo Zwalczania Raka[9].

Został pochowany na Starym Cmentarzu przy ul. Ogrodowej[4]. Żona - Maria z domu Kulisz, zm. 17 IV 1965, pochowana w tym samym grobie co mąż[10].

Twórczość

edytuj

Wippel był malarzem realistą[4]. Tworzył głównie pejzaże, portrety i martwe natury wykorzystując farby olejne i akwarele. Znaczna część jego dorobku malarskiego zaginęła lub została zniszczona podczas II wojny światowej. Wśród jego prac wyróżnia się motywy łódzkie – malował obiekty architektoniczne (np. klasztor w Łagiewnikach, pałac Izraela Poznańskiego, park im. ks. J. Poniatowskiego, katedra łódzka, plac Wolności)[1]. Do jego prac należą również obrazy o tematyce marynistycznej, w tym m.in. przedwojenne prace takie jak: „Widok na port w Gdyni”, „Statek harcerski”, „Dar Pomorza”, „U przystani”, „Motława”, a także pejzaże stworzone w Tatrach, na Capri czy w Mekce[11]. Do jego prac należą również charakteryzujące się tematyką sakralną, dzieła takie jak: „Kościółek w Beskidach”[9] czy „Katedra Łódzka”[1]. Niektóre z obiektów malował wielokrotnie[6]. Jego prace znajdują się m.in. w zbiorach Muzeum Sztuki w Łodzi[5] oraz zbiorach prywatnych[1]. Swoje prace wystawiał m.in. w Miejskiej Galerii Sztuki (od 1928), uczestniczył w wystawach grupy Start, a także eksponował prace w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie[1], a także w Krakowie i Łodzi[4].

Wyróżnienia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Łukasz Grzejszczak, Łódzkie motywy w twórczości wybranych artystów XIX-XX wieku Piewcy fabrycznego miasta, „Kroniki Miasta Łodzi” (4 (76)).
  2. Mieczysław Jagoszewski, Pół haremu za las..., „Dziennik Łódzki” (62), 13 marca 1962.
  3. a b Grzegorz Niewiadomy, WIPPEL Antoni (1882 Mikuszowice -1969), [w:] artinfo.pl [online].
  4. a b c d e f g h Zmarł Antoni Wippel, „Dziennik Łódzki.” (166), 15 lipca 1969.
  5. a b c d Antoni Wippel – DESA Unicum [online], desa.pl [dostęp 2022-12-03].
  6. a b c Mieczysław Jagoszewski, Nie tylko o malarstwie Zdzisława Głowackiego, „Dziennik Popularny”, 43, 23 lutego 1980.
  7. M., Powiększają się zbiory „archiwum” TPŁ, „Dziennik Łódzki” (231), 30 września 1961.
  8. M., Jubileusz Antoniego Wippla, „Dziennik Łódzki” (121), 23 maja 1957.
  9. a b Prace F. Ebinowej i A. Wippla. Wystawa zbiorowa przy ul. Piotrkowskiej 135, „Ilustrowana Republika” (304), 4 listopada 1934.
  10. [w:] „Dziennik Łódzki”, 17–19 IV 1965, nr 92, s. 8.
  11. Malarz piękna przyrody. Wystawa obrazów Antoniego Wippla., „Ilustrowana Republika” (308), 5 listopada 1933.
  NODES