Artur Brauner
Artur Brauner (ur. 1 sierpnia 1918 w Łodzi jako Abraham Brauner, zm. 7 lipca 2019 w Berlinie[1]) – niemiecki producent filmowy żydowskiego pochodzenia z Polski, nominowany do nagrody BAFTA, honorowy obywatel miasta Łodzi, przeżył Holocaust, uciekł z Litzmannstadt Getto, wojnę przeżył w ZSRR. Po wojnie osiadł w Berlinie, gdzie zrobił światową karierę producenta filmowego.
Artur Brauner (2011) | |
Data i miejsce urodzenia |
1 sierpnia 1918 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
7 lipca 2019 |
Zawód |
producent |
Współmałżonek |
Maria |
Życiorys
edytujDzieciństwo i młodość
edytujUrodził się pod koniec I wojny światowej, 1 sierpnia 1918, w zamożnej żydowskiej rodzinie Moshe Braunera, hurtownika handlującego drewnem. Kochał kino, ale też grał na skrzypcach, śpiewał, komponował. Nad łóżkiem wieszał zdjęcia filmowych gwiazd i wiele seansów przesiedział w łódzkich kinach „Bajka”, „Luna”, „Casino” czy „Splendid” (obecnie nieistniejących).
Lata wojny
edytujNiemcy, hitlerowcy po napaści na Polskę zajęli Łódź na początku września i po kilku miesiącach na terenie najbiedniejszej dzielnicy Łodzi – Bałut – stworzyli getto dla Żydów. Wraz z rodzicami i czwórką rodzeństwa został tam zamknięty w kwietniu 1940. Uciekł jednak na tereny ZSRR, gdzie przeżył wojnę; jego rodzina także się uratowała. Nigdy nie wracał do okupacyjnych przeżyć i nigdy ich nie wspominał.
Miał żonę Marię[2].
Kariera filmowa
edytujPo wojnie, wraz z bratem, wyjechał do Berlina, gdzie zaczął nowe życie, zakładając w 1946 własną wytwórnię filmową CCC-Film-Kunst. Po latach, dzięki szczęściu w interesach, oszczędzaniu i pracowitości doszedł do wysokiej pozycji w biznesie filmowym, miał sławę, pieniądze, żył w luksusie. Zrealizował 270 filmów, wśród nich m.in. Ósmy dzień tygodnia w reżyserii Aleksandra Forda.
Po 1968 na kilkanaście lat przerwał kontakty z Polską i dopiero w latach 80. XX w. je wznowił.
Współpracował z najlepszymi polskimi reżyserami, m.in. Andrzejem Wajdą (Miłość w Niemczech), Jerzym Hoffmanem (Wedle wyroków twoich...), Agnieszką Holland (Europa, Europa – nominacja do nagrody BAFTA dla najlepszego filmu zagranicznego w 1992 roku).
Twierdził, że tak długo będzie produkował filmy, jak długo będzie w stanie podołać zadaniom, i że już od dawna nie chodzi o pieniądze: – W wielkiej miłości nie jest to żaden odosobniony przypadek, a film jest moją wielką miłością! To tkwi we krwi, która się wzburza, odpływa, nic nie można przeciw temu uczynić, nawet gdyby się chciało – mówił w jednym z wywiadów.
Jego wkład w polskie kino doceniła Rada Miejska m. Łodzi pierwszej kadencji – wyróżniono go tytułem Honorowego Obywatela Miasta Łodzi. Uroczystość wręczenia dyplomu miała miejsce podczas Światowego Spotkania Łodzian w 1992.
Przypisy
edytuj- ↑ Mit 100 Jahren Medienbericht: Berliner Filmproduzent Artur Brauner tot [online], www.rbb24.de, 7 lipca 2019 [dostęp 2019-07-07] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-13] (niem.).
- ↑ Gene Gutowski: Od Holocaustu do Hollywood. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004, s. 108. ISBN 83-08-03549-3.
Bibliografia
edytuj- Monika Pawlak, Artur Brauner – uciekinier z getta, wielbiciel kina. Poczet Honorowych Obywateli Miasta Łodzi. „Kocham Łódź” cotygodniowy dodatek do „Polska The Times Dziennik Łódzki” 2010 nr 176 s. 10 [nr dodatku 88]
- Honorowi obywatele miasta Łodzi, [red. Krystyna Stołecka, przekład na j. ang. John Crust]. – Łódź: Urząd Miasta Łodzi, 2006. – 193, [3] s. : il., tekst równol. pol., ang. Brauner, Artur (1918– ) (…) – obywatele honorowi
- Honorowi obywatele miasta Łodzi, Kronika Miasta Łodzi. – 1992, z.2, s. 3–18, Honorowe obywatelstwa w 1992 r. otrzymali: Artur Brauner ur. 1918 w Łodzi niemiecki producent filmowy, (…) Brauner, Artur (1918– ).
Linki zewnętrzne
edytuj- Artur Brauner w bazie IMDb (ang.)
- Arthur Brauner, Urząd Miasta Łodzi, Biuletyn informacji publicznej (dostęp 3 maja 2011)