Awahi

Awahi
	Avahi
	Jourdan, 1834
	; Przedstawiciel rodzaju – awahi wełnisty (A. laniger)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	naczelne
Podrząd	lemurowe
Infrarząd	lemurokształtne
Nadrodzina	lemurowce
Rodzina	indrisowate
Rodzaj	awahi
	Typ nomenklatoryczny
	Lemur laniger J.F. Gmelin, 1788
Synonimy
	Microrhynchus Jourdan, 1834; Avahis Gervais, 1835; Habrocebus J.A. Wagner, 1839; Semnocebus Lesson, 1840; Iropocus Gloger, 1841;
	Microrhynchus Jourdan, 1834; Avahis Gervais, 1835; Habrocebus J.A. Wagner, 1839; Semnocebus Lesson, 1840; Iropocus Gloger, 1841;
Gatunki
	9 gatunków – zobacz opis w tekście
	9 gatunków – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Awahi^[7] (Avahi) – rodzaj ssaków naczelnych z rodziny indrisowatych (Indridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na Madagaskarze^[8]^[9]^[10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 23–33 cm, długość ogona 26,5–40 cm; masa ciała 830–1300 g^[9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1834 roku francuski zoolog i paleontolog Antoine Jacques Louis Jourdan na łamach L’Institut^[1]. Na gatunek typowy Jourdan wyznaczył awahi wełnistego (A. laniger).

Etymologia

Avahi (Avahis): malgaska nazwa avahi używana wśród plemienia Betanimena na określenie awahi wełnistego^[11].
Microrhynchus: gr. μικρος mikros „mały”; ῥυγχος rhunkhos „pysk, ryj”^[12]. Gatunek typowy: Lemur laniger J.F. Gmelin, 1788.
Habrocebus: gr. ἁβρος habros „wdzięczny, powabny”; κηβος kēbos „długoogoniasta małpa”^[13]. Gatunek typowy: Lemur lanatus Wagner, 1840 (= Lemur laniger J.F. Gmelin, 1788).
Semnocebus: gr. σεμνος semnos „czcigodny, nobliwy”; κηβος kēbos „długoogoniasta małpa”^[14]. Gatunek typowy: Semnocebus avahi Lesson, 1840 (= Lemur laniger J.F. Gmelin, 1788).
Iropocus: gr. ιρις iris, ιριδος iridos „tęcza”; ποκος pokos „wełna, runo”^[15]. Gatunek typowy: Lemur laniger J.F. Gmelin, 1788.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[16]^[17]^[8]^[7]:

Avahi laniger (J.F. Gmelin, 1788) – awahi wełnisty
Avahi mooreorum Lei Runhua, Engberg, Andriantompohavana, McGuire, Mittermeier, Zaonarivelo, Brenneman & Louis, 2008 – awahi rudoogonowy
Avahi peyrierasi Zaramody, Fausser, Roos, Zinner, Andriaholinirina, Rabarivola, Norscia, Tattersall & Rumpler, 2006 – awahi dżunglowy
Avahi betsileo Andriantompohavana, Lei Runhua, Zaonarivelo, Engberg, Nalanirina, McGuire, Shore, Andrianasolo, Herrington, Brenneman, & Louis, 2007 – awahi brązowawy
Avahi ramanantsoavanai Zaramody, Fausser, Roos, Zinner, Andriaholinirina, Rabarivola, Norscia, Tattersall & Rumpler, 2006 – awahi reliktowy
Avahi meridionalis Zaramody, Fausser, Roos, Zinner, Andriaholinirina, Rabarivola, Norscia, Tattersall & Rumpler, 2006 – awahi samotny
Avahi occidentalis (Lorenz, 1898) – awahi zachodni
Avahi cleesei Thalmann & Geissmann, 2005 – awahi ociężały
Avahi unicolor Thalmann & Geissmann, 2000 – awahi sambirański

Uwagi

↑ Młodszy homonim Microrhynchus Dahl, 1823 (Coleoptera).
↑ Nieuzasadniona poprawka Avahi Jourdan, 1834.

Przypisy

↑ ^a ^b A.J.L. Jourdan. M. Jourdan, directeur du Musée d’histoire naturelle de Lyon, lit un Mémoire sur un nouveau genre de quadrumanes appartenant à la famille des Lémuriens, le genre Avahi. „L’Institut, journal général des sociétés et travaux scientifiques de la France et de l’étranger”. 2, s. 231, 1834. (fr.).
↑ A.J.L.A.J.L. Jourdan A.J.L.A.J.L., Thèse inaug. à la Faculté de Science de Grenoble, 1834 (fr.).
↑ P. Gervais (red.): Résumé des leçons de mammalogie, ou histoire naturelle des mammiferes: professées au muséum de Paris, pendant l’année 1835. Paris: Imprimerie de Decourchant, 1835, s. 23. (fr.).
↑ Za Palmer, 1904: J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 1: Die Affen und Flederthiere. Leipzig: Berlag von T. D. Weigel, 1840, s. 257. (niem.).
↑ R.-P. Lesson: Species des Mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 209. (fr.).
↑ C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. xxviii, 43. (niem.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 32–33. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 154–156. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b R.A. Mittermeier, Ch. Schwitzer, E.E. Louis Jr. & M.C. Richardson: Family Indriidae (Woolly Lemurs, Sifakas and Indri). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 164–166. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Avahi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-03].
↑ Palmer 1904 ↓, s. 130.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 423.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 305.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 628.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 351.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-06]. (ang.).
↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 98–99. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[2] Młodszy homonim Microrhynchus Dahl, 1823 (Coleoptera).

[4] Nieuzasadniona poprawka Avahi Jourdan, 1834.

[Jourdan-1] A.J.L. Jourdan. M. Jourdan, directeur du Musée d’histoire naturelle de Lyon, lit un Mémoire sur un nouveau genre de quadrumanes appartenant à la famille des Lémuriens, le genre Avahi. „L’Institut, journal général des sociétés et travaux scientifiques de la France et de l’étranger”. 2, s. 231, 1834. (fr.).

[Jourdan2-3] A.J.L.A.J.L. Jourdan A.J.L.A.J.L., Thèse inaug. à la Faculté de Science de Grenoble, 1834 (fr.).

[ger-5] P. Gervais (red.): Résumé des leçons de mammalogie, ou histoire naturelle des mammiferes: professées au muséum de Paris, pendant l’année 1835. Paris: Imprimerie de Decourchant, 1835, s. 23. (fr.).

[Wagner-6] Za Palmer, 1904: J.A. Wagner: Supplementband. W: J.Ch.D. Schreber: Die Säugthiere in Abbildungen nach der Natur, mit Beschreibungen. Cz. 1: Die Affen und Flederthiere. Leipzig: Berlag von T. D. Weigel, 1840, s. 257. (niem.).

[Lesson-7] R.-P. Lesson: Species des Mammifères bimanes et quadrumanes; suivi d’un mémoire sur les Oryctéropes. Paris: J.B. Baillière, 1840, s. 209. (fr.).

[Gloger-8] C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. xxviii, 43. (niem.).

[Cichocki&inni-9] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 32–33. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-10] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 154–156. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Mittermeier&inni-11] R.A. Mittermeier, Ch. Schwitzer, E.E. Louis Jr. & M.C. Richardson: Family Indriidae (Woolly Lemurs, Sifakas and Indri). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 164–166. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).

[Wilson&Reeder-12] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Genus Avahi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-03].

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655286_130]-13] Palmer 1904 ↓, s. 130.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655579_423]-14] Palmer 1904 ↓, s. 423.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655461_305]-15] Palmer 1904 ↓, s. 305.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655784_628]-16] Palmer 1904 ↓, s. 628.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655507_351]-17] Palmer 1904 ↓, s. 351.

[mdd-18] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-09-06]. (ang.).

[amw-19] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 98–99. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[7]

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]