Barbara Blida

polska polityk, inżynier, felietonistka

Barbara Maria Blida z domu Szwajnoch (ur. 3 grudnia 1949 w Siemianowicach Śląskich, zm. 25 kwietnia 2007 tamże) – polska polityk, w latach 1989–2005 posłanka na Sejm X, I, II, III i IV kadencji, minister gospodarki przestrzennej i budownictwa w latach 1993–1996.

Barbara Blida
Data i miejsce urodzenia

3 grudnia 1949
Siemianowice Śląskie

Data i miejsce śmierci

25 kwietnia 2007
Siemianowice Śląskie

Minister gospodarki przestrzennej i budownictwa
Okres

od 26 października 1993
do 31 grudnia 1996

Przynależność polityczna

Sojusz Lewicy Demokratycznej

Poprzednik

Andrzej Bratkowski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi

Życiorys

edytuj

Wykształcenie i działalność zawodowa

edytuj

Ukończyła w 1976 studia na Wydziale Inżynierii Sanitarnej Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Od 1968 do 1977 pracowała jako specjalistka ds. bezpieczeństwa i higieny pracy w Zakładach Azotowych w Chorzowie, następnie do 1993 zajmowała stanowisko naczelnego inżyniera w Przedsiębiorstwie Budownictwa Węglowego „Fabud”. W 2001 objęła stanowisko prezesa J.W. Construction. Od 2003 publikowała felietony w „Dzienniku Zachodnim”.

Działalność polityczna

edytuj

W latach 1969–1990 należała do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, następnie (do 1999) do Socjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, a od 1999 do Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

W 1985 była wpisana na listę kandydatów do Sejmu PRL IX kadencji z okręgu Sosnowiec. Od 1989 do 2005 sprawowała mandat posłanki na Sejm X, I, II, III i IV kadencji. W lipcu 2004 wystąpiła z klubu parlamentarnego SLD i została posłanką niezrzeszoną[1][2]. W wyborach parlamentarnych w 2005 bez powodzenia ubiegała się o mandat senatora z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej w okręgu katowickim.

Od 1993 do 1996 w gabinetach Waldemara Pawlaka, Józefa Oleksego i Włodzimierza Cimoszewicza pełniła funkcję ministra gospodarki przestrzennej i budownictwa, a po tzw. reformie centrum w 1997 objęła funkcję prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.

Śmierć

edytuj

Okoliczności śmierci

edytuj
 
Grób Barbary Blidy na cmentarzu w Siemianowicach Śląskich

Barbara Blida popełniła samobójstwo 25 kwietnia 2007[3]. Postrzeliła się śmiertelnie w klatkę piersiową podczas czynności jej zatrzymania i przeszukania jej domu w Siemianowicach Śląskich przeprowadzanych przez funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Podczas działań ABW była posłanka poprosiła o możliwość skorzystania z toalety, gdzie wyjęła z szafki rewolwer Astra 680(inne języki), z którego się postrzeliła. Została pochowana pięć dni później na cmentarzu parafialnym w Michałkowicach w Siemianowicach Śląskich[4].

Nakaz zatrzymania Barbary Blidy wydał prokurator okręgowy w Katowicach na podstawie relacji Barbary Kmiecik, mających dotyczyć powiązań korupcyjnych[5]. Według prokuratorów Barbara Blida była podejrzewana o pomocnictwo w przekazaniu łapówki w śledztwie związanym z tzw. mafią węglową[6]. W śledztwie pojawił się także wątek finansowania kampanii prezydenckiej Aleksandra Kwaśniewskiego w 1995 oraz wątek dotyczący Polskiego Towarzystwa Węglowego (założonego przez Andrzeja Szarawarskiego z SLD i Barbarę Kmiecik), które korupcyjnymi metodami miało forsować korzystne dla siebie zapisy w prawie o pośrednictwie handlu węglem.

Okoliczności śmierci byłej posłanki pozostawały niejasne. W krytycznej chwili z Barbarą Blidą przebywała funkcjonariuszka ABW. Film stanowiący nagranie z akcji rejestruje jedynie wejście funkcjonariuszy ABW do domu Blidów oraz rozmowę z mężem Barbary Blidy.

Działania zmierzające do wyjaśnienia okoliczności śmierci

edytuj

25 kwietnia 2007 Sejm zażądał w trybie pilnym informacji rządu na temat okoliczności śmierci Barbary Blidy. Podczas wieczornego posiedzenia wyjaśnień i odpowiedzi na pytania posłów udzielał minister-koordynator służb specjalnych Zbigniew Wassermann i minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro. Sejm informacji rządu na temat okoliczności śmierci byłej posłanki nie przyjął.

26 kwietnia 2007 w Zakładzie Medycyny Sądowej Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach przeprowadzono sekcję zwłok Barbary Blidy, która wykazała, że przyczyną śmierci był postrzał w klatkę piersiową[7].

Sąd Rejonowy w Katowicach 4 października 2007, rozpatrując zażalenie na zatrzymanie Barbary Blidy złożone przez pełnomocników procesowych jej rodziny, pozostawił je bez rozpoznania, wskazując, iż śmierć osoby zatrzymanej uniemożliwia merytoryczne rozpoznanie zażalenia na zatrzymanie oraz unicestwia pełnomocnictwa pełnomocników powołanych jeszcze za jej życia. Pełnomocnikiem rodziny Blidów został m.in. Leszek Piotrowski. 5 listopada tego samego roku grupa posłów SLD złożyła u marszałka Sejmu projekt uchwały powołującej sejmową komisję śledczą ds. zbadania okoliczności śmierci byłej minister.

Okoliczności zdarzeń, do których doszło w domu Barbary Blidy, były badane, po ich wydzieleniu do osobnego śledztwa 10 listopada 2009, przez Prokuraturę Okręgową w Łodzi, która na podstawie zebranych dowodów, nie znalazła podstaw do stwierdzenia, by po śmierci Barbary Blidy zacierane były ślady i dowody, związane ze zdarzeniem. Łódzka prokuratura uznała również, że nie doszło do niedopełnienia obowiązków ze strony funkcjonariuszy publicznych realizujących zadania związane z zabezpieczeniem i oględzinami miejsca zdarzenia oraz oględzinami zwłok[8] Uchwałą Sejmu z 19 grudnia 2007 powołano komisję śledczą do zbadania okoliczności śmierci Barbary Blidy. Przewodniczącym komisji został Ryszard Kalisz z SLD. 21 kwietnia 2008 rozpoczęło się przesłuchanie pierwszego świadka w tej sprawie[9].

W czerwcu 2024 prokurator generalny Adam Bodnar powołał Zespół doradców do zbadania działań podejmowanych przez prokuraturę w związku ze śmiercią Barbary Blidy, mający opracować tzw. białą księgę dotyczącą śmierci posłanki[10].

W 2010 nakręcony został fabularyzowany film dokumentalny Wszystkie ręce umyte. Sprawa Barbary Blidy, poświęcony okolicznościom śmierci Barbary Blidy[11] (scenariusz i reżyseria: Sylwester Latkowski i Piotr Pytlakowski[12]). W rolę polityk wcieliła się Adrianna Biedrzyńska[12].

Wyniki w wyborach ogólnopolskich

edytuj
Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik
1989 Polska Zjednoczona Partia Robotnicza Sejm X kadencji nr 38 39 048 (25,15%) [13]
32 269 (47,54%) [14]
1991 Sojusz Lewicy Demokratycznej Sejm I kadencji nr 36 12 427 (2,73%) [15]
1993 Sejm II kadencji nr 16 35 729 (6,89%) [16]
1997 Sejm III kadencji 82 329 (15,83%) [17]
2001 Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy Sejm IV kadencji nr 31 80 035 (22,26%) [18]
2005 Sojusz Lewicy Demokratycznej Senat VI kadencji nr 30 91 297 (27,35%) [19]

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

W 2005, za wybitne zasługi dla rozwoju budownictwa, za działalność państwową i publiczną, została odznaczona przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[20]. W 1989 wyróżniona Srebrnym Krzyżem Zasługi[21].

Pośmiertnie w 2012 nadano jej honorowe obywatelstwo Siemianowic Śląskich[22].

Przypisy

edytuj
  1. Barbara Blida pogniewała się na SLD. wp.pl, 22 lipca 2004. [dostęp 2021-11-21].
  2. Blida rezygnuje. rp.pl, 23 lipca 2004. [dostęp 2021-11-21].
  3. Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 583. ISBN 978-83-240-2130-7.
  4. Joanna Skrzypczak: Barbara Blida pochowana w Siemianowicach. dziennik.pl, 13 października 2007. [dostęp 2021-11-21].
  5. Barbara Blida przyjęła pół miliona złotych łapówki?. wp.pl, 4 maja 2007. [dostęp 2021-11-21].
  6. Na Blidę były mocne dowody. dziennik.pl, 27 maja 2008. [dostęp 2021-11-21].
  7. Sekcja zwłok: Blida zastrzeliła się sama. dziennik.pl, 13 października 2007. [dostęp 2021-11-21].
  8. Komunikat Prokuratury Okręgowej w Łodzi. lodz.po.gov.pl, 4 kwietnia 2011. [dostęp 2021-11-21].
  9. Komisja ws. Blidy – „niezwykle interesujące” tajne przesłuchanie. gazeta.pl, 21 kwietnia 2008. [dostęp 2021-11-21].
  10. Komunikat o powołaniu Zespołu doradców do zbadania działań podejmowanych przez prokuraturę w związku ze śmiercią Barbary Blidy. gov.pl, 29 czerwca 2024. [dostęp 2024-07-23].
  11. Premiera filmu „Wszystkie ręce umyte. Sprawa Barbary Blidy”. interia.pl, 1 grudnia 2010. [dostęp 2021-11-21].
  12. a b Wszystkie ręce umyte. Sprawa Barbary Blidy w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2021-11-21].
  13. M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 149
  14. M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 151
  15. M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288
  16. M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470
  17. M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620
  18. Wybory parlamentarne 2001. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-05-31].
  19. Wybory do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzone na dzień 25 września 2005. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-05-31].
  20. M.P. z 2006 r. nr 2, poz. 23.
  21. Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2021-11-21].
  22. Barbara Blida honorową obywatelką Siemianowic Śląskich. interia.pl, 27 kwietnia 2012. [dostęp 2020-08-23].

Bibliografia

edytuj
  NODES