Bartosz Wierzbięta
Bartosz Wierzbięta (ur. 2 grudnia 1974 w Warszawie) – polski tłumacz, dialogista, reżyser dubbingu, muzyk.
Data i miejsce urodzenia |
2 grudnia 1974 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
tłumacz, dialogista, reżyser dubbingu, muzyk |
Życiorys
edytujAbsolwent Instytutu Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Pracę tłumacza rozpoczynał od przekładu filmów dokumentalnych dla kanału Planete. Znany przede wszystkim jako twórca dialogów w polskiej wersji filmów animowanych, m.in. Shrek, Rybki z ferajny, Madagaskar, Kurczak Mały, oraz gry komputerowej Rayman 3. Jest również współautorem scenariuszy seriali Na Wspólnej, Czego się boją faceci, czyli seks w mniejszym mieście, U fryzjera i Faceci do wzięcia. Wystąpił też gościnnie w niektórych odcinkach seriali U fryzjera i Czego się boją faceci...
W 2011 zadebiutował jako reżyser dubbingu do filmu Rango. Natomiast w 2017 serial animowany Przytul Mnie, do którego napisał scenariusz, został wyróżniony na Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży „KinoJazda” za „zabawne, ale jakże prawdziwe i poruszające ukazanie ciepłej relacji między ojcem, a synem. Prosta historia o miłości, poświęceniu i chęci dawania szczęścia drugiej osobie”[2]. Należy również do Stowarzyszenia Filmowców Polskich[3].
Tłumaczenia
edytujUważa, że przetłumaczone dialogi muszą być zrozumiałe dla polskiej publiczności, dlatego w wielu sytuacjach powinny one znacząco różnić się od wersji oryginalnej[4]. Jednak, pomimo tego, podkreśla, że w dobrym dubbingu tekst wypowiadany przez postacie powinien być dopasowany do tego, co dzieje się na ekranie oraz do podkładającego głosu pod daną postać aktora[5]. W swoich tłumaczeniach filmów używa przede wszystkim języka potocznego, ponieważ zbyt formalne wypowiedzi postaci, szczególnie tych będących dziećmi, zmniejszają autentyczność całego dubbingu[4], poza tym wielokrotnie podkreślał to, że zachowanie poprawności językowej nie jest priorytetem podczas pisania dialogów do filmów animowanych – „Tym [nauką języka] powinna się zajmować chyba szkoła”[4]. Za ogólny cel obiera sobie rozbawienie widzów, a napisane przez niego żarty bardzo często są wielopoziomowe, zabawne zarówno dla dzieci, jak i dorosłych[5]. W udzielonym dla Gazety Krakowskiej wywiadzie przyznał, że „najlepsze rozwiązania przychodzą intuicyjnie. Jeśli siedzimy nad czymś i głowimy się godzinami, jak to zrobić, zwykle wychodzi gniot”[5]. Pisząc dialogi do polskiej wersji Uciekających Kurczaków, inspirował się językiem bohaterów prozy Leopolda Tyrmanda[5]. Jako największe wyzwanie w karierze tłumacza wymienia film Shrek 2 oraz główną postać z serialu Zestresowany Eryk, którego styl wypowiadania się był trudny do przełożenia na język polski, szczególnie dla początkującego tłumacza[5]. Wielokrotnie współpracował z reżyser dubbingu Joanną Wizmur. Ich pierwszym wspólnie zrealizowanym filmem były Uciekające Kurczaki, a ostatnim Na Fali. Wierzbięta wielokrotnie wspominał, że bez niej sukcesy polskich wersji językowych filmów takich jak Shrek nie byłyby możliwe[6].
Jego najbardziej znanym tłumaczeniem jest tłumaczenie filmu Shrek z 2001 roku. W oryginalnej wersji językowej film ten zawierał wiele zabawnych nawiązań do amerykańskiej kultury popularnej. W celu zachowania humoru filmu konieczne było zaadaptowanie ich tak, aby nawiązywały do czegoś, co w równym stopniu rozbawi polską publiczność[7]. Dlatego w polskiej wersji filmu pojawiły się, między innymi, aluzje do postaci Żwirka i Muchomorka, filmu Seksmisja oraz do piosenki Jonasza Kofty „Śpiewać każdy może”, którą użyczający głosu postaci Osła, Jerzy Stuhr wykonywał podczas festiwalu w Opolu w 1977 r[7]. Ogromny sukces Shreka przyczynił się do wzrostu popularności polskich dialogów w filmach animowanych.
Reżyser dubbingu
edytujScenarzysta
edytuj- 2003–2005: Czego się boją faceci, czyli seks w mniejszym mieście
- 2003: Na Wspólnej
- 2006: Kajko i Kokosz (animowany krótki metraż)
- 2006: U fryzjera
- 2007: Faceci do wzięcia
- 2007: I kto tu rządzi?
- 2007: Halo Hans!
- 2011: Przyjaciele
Dialogi polskie
edytuj- 1994–1998: Magiczny autobus
- 1995–1996: Maska
- 1996–1998: Mała księga dżungli
- 1997–2001: Krowa i Kurczak (tłumaczenie)
- 1997–2004: Johnny Bravo (tłumaczenie)
- 1997–1999: Jam Łasica
- 1997: Sam i Max – Niezależni policjanci
- 2000: Nowe szaty króla
- 2000: Droga do El Dorado
- 2000: Uciekające kurczaki
- 2000–2003: X-Men: Ewolucja (odc. 4, 5, 30)
- 2001: Atlantyda. Zaginiony ląd
- 2001: Spirited Away: W krainie bogów
- 2001: But Manitou
- 2001: Mali agenci
- 2001: Potwory i spółka
- 2001: Shrek
- 2001–2004: Bliźniaki Cramp
- 2002: Smocze wzgórze
- 2002: Asterix i Obelix: Misja Kleopatra
- 2002: Pinokio
- 2002: Mali agenci 2: Wyspa marzeń
- 2002: Lilo i Stich
- 2003: Mój brat niedźwiedź
- 2003: Atlantyda. Powrót Milo
- 2003: Mali agenci 3D: Trójwymiarowy odjazd
- 2004: Shrek 2
- 2004: Przygody Lisa Urwisa
- 2004: Mickey, Donald, Goofy: Trzej muszkieterowie
- 2004: Mulan II
- 2004: Wymiar Delta
- 2004: RRRrrrr!!!
- 2004: Rogate ranczo
- 2004: Rybki z ferajny
- 2005: Kurczak Mały
- 2005: Czerwony Kapturek – prawdziwa historia
- 2005: Pingwiny z Madagaskaru: Misja świąteczna
- 2005: Kajko i Kokosz
- 2005: Nowe szaty króla 2: Kronk – Nowe wcielenie
- 2005: Madagaskar
- 2006: Sposób na rekina
- 2006: Happy Feet: Tupot małych stóp
- 2006: Wpuszczony w kanał
- 2006: Sezon na misia
- 2006: Skok przez płot
- 2006: Asterix i wikingowie
- 2007: Shrek Trzeci
- 2007: Na fali
- 2007: Film o pszczołach
- 2007: Don Chichot
- 2007: Pada Shrek
- 2008: Kung Fu Panda
- 2008: Madagaskar 2
- 2009: Potwory kontra Obcy
- 2009: Klopsiki i inne zjawiska pogodowe
- 2010: Spamalot
- 2010: Jak wytresować smoka
- 2010: Planeta 51
- 2010: Shrek Forever
- 2010: Biała i Strzała podbijają kosmos
- 2010: Megamocny
- 2011: Rango
- 2011: Shrek The Musical
- 2011: Kot w Butach
- 2011: Kung Fu Panda: Legenda o niezwykłości (odc. 1)
- 2012: Piraci!
- 2012: Madagaskar 3
- 2012: Hotel Transylwania
- 2012: Strażnicy marzeń
- 2013: Uniwersytet potworny
- 2013: Smerfy 2
- 2013: Klopsiki kontratakują
- 2013: Skubani
- 2014: Transformers: Wiek zagłady
- 2014: Pudłaki
- 2015: Minionki
- 2015: Kraina jutra
- 2016: Zwierzogród
- 2016: Sekretne życie zwierzaków domowych
- 2016: Angry Birds film
- 2016: Sing
Przypisy
edytuj- ↑ Bartosz Wierzbięta. Stopklatka.pl. [dostęp 2020-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-21)].
- ↑ Bartosz Wierzbięta w bazie filmpolski.pl
- ↑ Bartosz Wierzbięta [online], Stowarzyszenie Filmowców Polskich [dostęp 2018-02-08] .
- ↑ a b c Bardzo dobre dialogi są. Rozmowa z Bartoszem Wierzbiętą – News – Stopklatka [online] [dostęp 2018-02-08] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-08] .
- ↑ a b c d e Jacek Sobczyński , Bartosz Wierzbięta: Wygina śmiało język, „Gazetakrakowska.pl” [dostęp 2018-02-08] .
- ↑ Nauczył Shreka mówić po polsku [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2018-02-08] .
- ↑ a b Blog VIVALANG | VIVALANG nowoczesne biuro tłumaczeń [online], blog.vivalang.pl [dostęp 2018-02-08] .
Linki zewnętrzne
edytuj- Bartosz Wierzbięta w bazie Filmweb
- Bartosz Wierzbięta w bazie filmpolski.pl
- Bartosz Wierzbięta w bazie IMDb (ang.)
- Wywiad na Dubbing.pl
- „Pośrednicy filmowej magii” artykuł w Magazynie Stowarzyszenia Filmowców Polskich (strony 32-39)