Bassaj

Bassaj (stgr. Βασσαί, ngr. Βασσές, łac. Bassae) – stanowisko archeologiczne w Grecji, w północno-zachodniej Arkadii na Peloponezie, odległe o około 14 km od Andritseny.

Topografia

Miejscowość położona na stokach Kotylionu, o nazwie oznaczającej dosłownie „wąwozy”. Niezwykle okazałe sanktuarium Apollona Epikuriosa (Wspomożyciela) powstało tam dziękczynnie ufundowane przez mieszkańców Figalii ok. 450-480 p.n.e., wcześniejsze od ateńskiego Partenonu. Wskutek określonych warunków topograficznych usytuowano je na zboczu wąskiego grzbietu górskiego jako zorientowane na osi północ-południe (zamiast zwyczajowo przyjętej wschód-zachód)^[1].

Ścieżka na północny zachód od świątyni wiedzie na szczyt Kotylionu, gdzie ujawniono fundamentu dwóch mniejszych przybytków świątynnych (Afrodyty i Artemidy). Inny szlak koło sanktuarium prowadzi do dzisiejszej wioski Figalia^[2].

Sanktuarium Apollona

W architekturze świątyni wzniesionej według planów Iktinosa wyjątkowo reprezentowane były zróżnicowanie greckie porządki architektoniczne: dorycki, joński i koryncki – m.in. w postaci unikatowej pojedynczej wewnętrznej kolumny korynckiej (o charakterystycznym kapitelu zrabowanym w XIX w.), będącej najwcześniejszym znanym przykładem tego stylu^[1].

Świątynia ta, wpisana w 1986 na listę światowego dziedzictwa UNESCO, uchodzi za drugą najlepiej zachowaną w Grecji (po Hefajstejonie na ateńskiej agorze). Nominalnie restaurowana od r. 1965, jednak poważniejsze i wciąż kontynuowane prace zapoczątkowano dopiero w 1982. Do czasu ukończenia prac konserwatorskich budowla okryta jest namiotem chroniącym przed czynnikami atmosferycznymi. W tym stanie obiekt udostępniono do zwiedzania^[3].

Podobnie jak w przypadku Partenonu, oryginalne elementy zdobień świątyni rozproszone są w licznych muzeach (np. fryz wywieziony w XIX w. do British Museum) i w kolekcjach prywatnych poza granicami Grecji^[1].

Zobacz też

Lista światowego dziedzictwa UNESCO w Grecji

Przypisy

↑ ^a ^b ^c David Sacks: Encyklopedia świata starożytnych Greków. Warszawa: Książka i Wiedza, 2001, s. 81, ISBN 83-05-13169-6.
↑ Wiesława Rusin: Grecja. Praktyczny przewodnik. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2014, s. 416.
↑ UNESCO: Temple of Apollo Epicurius at Bassae. [dostęp 2017-03-06]. (ang.).

Bibliografia

William Smith: Dictionary of Greek and Roman Geography. London: J. Murray, 1854

Linki zewnętrzne

Opis na stronie Ministerstwa Kultury i Turystyki
Strona. travels-in-archaeology.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-14)]. z najważniejszymi stanowiskami archeologicznymi w Grecji.

[sacks-1] David Sacks: Encyklopedia świata starożytnych Greków. Warszawa: Książka i Wiedza, 2001, s. 81, ISBN 83-05-13169-6.

[2] Wiesława Rusin: Grecja. Praktyczny przewodnik. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2014, s. 416.

[3] UNESCO: Temple of Apollo Epicurius at Bassae. [dostęp 2017-03-06]. (ang.).

[1]

[2]

[3]