Bayard Rustin (ur. 17 marca 1912, zm. 24 sierpnia 1987) – amerykański działacz ruchu praw obywatelskich, główny organizator Marszu na Waszyngton w 1963 roku. Doradca Martina Luthera Kinga w kwestiach związanych z biernym oporem.

Bayard Rustin
ilustracja
Data urodzenia

17 marca 1912

Data śmierci

24 sierpnia 1987

Zawód, zajęcie

działacz ruchu praw obywatelskich

Życiorys

edytuj

W młodości Rustin był przez krótki okres (1936–1941) związany z Komunistyczną Partią Stanów Zjednoczonych. Gdy w roku 1941 amerykańscy komuniści wstrzymali działania na rzecz praw ludności kolorowej, Rustin związał się z socjalistami o nastawieniu antykomunistycznym, przede wszystkim z przywódcą związkowym A. Philipem Randolphem i pacyfistycznym kaznodzieją A.J. Mustem. W latach 40. i 50. działał w ruchu antywojennym i antyrasistowskim. Rustin był jawnym gejem[1], kilkakrotnie więziony za kontakty homoseksualne, odmowę służby w wojsku oraz łamanie ustaw segregacyjnych.

Gdy w grudniu 1955 rozpoczął się bojkot autobusów w Montgomery, wraz z Ellą Baker i Stanleyem Levisonem założył organizację In Friendship, której celem było zdobycie funduszy dla wsparcia rodzącego się ruchu praw obywatelskich działającego na południu Stanów[2].

Od 1956 roku był bliskim współpracownikiem Martina Luthera Kinga. W 1963 roku zorganizował Marsz na Waszyngton pod hasłami podniesienia płacy minimalnej i zaprzestania segregacji rasowej.

W latach 60. współpracował z administracją prezydenta Lyndona Johnsona przy wprowadzaniu programu reform społecznych „Wielkie Społeczeństwo” (The Great Society), obejmującego m.in. walkę z ubóstwem, poprawę dostępu do edukacji i opieki medycznej, rozwój zapóźnionych terenów itp.

W latach 70. i 80. wspierał ruchy na rzecz praw człowieka, opowiadał się za solidarnością amerykańskich Murzynów z Izraelem, popierał publicznie ruch gejów i lesbijek.

W swojej działalności Rustin kierował się wizją pełnej integracji czarnych obywateli USA z amerykańskim społeczeństwem. Polemizował z separatyzmem Malcolma X i Czarnych Panter, stając się wczesnym krytykiem polityki tożsamości. Uważał, że równość rasową można osiągnąć dzięki reformom, przede wszystkim nastawionym na sprawiedliwość ekonomiczną.

Na podstawie jego biografii powstał w roku 2003 film dokumentalny Brother Outsider: The Life of Bayard Rustin (Brat Outsider: życie Bayarda Rustina), w reżyserii Nancy Kates i Bennet Singer.

Przypisy

edytuj
  1. The New Yor Times: CHRONICLE Bayard Rustin
  2. Barbara Ransby, Ella Baker and the Black Freedom Movement: A Radical Democratic Vision, University of North Carolina Press, 2003, s. 162, ISBN 0-8078-6270-3.

Bibliografia

edytuj
  NODES