Bernard Dembek
Bernard Franciszek Dembek[1] (ur. 11 kwietnia 1878 w Bartodziejach, zm. 3 czerwca 1937 w Łomży) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy łomżyński w latach 1930–1937.
| Biskup tytularny Troas | |
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
11 kwietnia 1878 |
| Data i miejsce śmierci |
3 czerwca 1937 |
| Biskup pomocniczy łomżyński | |
| Okres sprawowania |
1930–1937 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
22 marca 1903 |
| Nominacja biskupia |
25 lipca 1930 |
| Sakra biskupia |
5 października 1930 |
| Odznaczenia | |
| |
| Data konsekracji |
5 października 1930 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Łomża | ||||
| Miejsce | |||||
| Konsekrator | |||||
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
Życiorys
edytujUrodził się 11 kwietnia 1878 w Bartodziejach koło Bydgoszczy. W latach 1890–1896 uczęszczał do Collegium Marianum w Pelplinie, a następnie do gimnazjum w Chełmnie[2]. Po jego ukończeniu w 1899 odbył studia w seminarium duchownym w Pelplinie. Święcenia prezbiteratu otrzymał 22 marca 1903[1].
Pracował jako wikariusz parafii w Barłożnie, Wielu, Kościerzynie i Chełmży. Od 1911 był proboszczem w Nawrze, a od 1920 największej na Pomorzu parafii św. Mikołaja w Grudziądzu. Piastował również stanowisko dziekana grudziądzkiego[1]. Podczas I Kongresu Eucharystycznego Diecezji Chełmińskiej w 1929 pełnił funkcję sekretarza. W 1927 został przez papieża obdarzony godnością prałata domowego[2].
Był aktywnym działaczem niepodległościowym[3] i społecznym[2]. Podczas nauki w gimnazjum należał do konspiracyjnego Koła Filomatów, pełniąc funkcję wiceprzewodniczącego, za co we wrześniu 1901 został skazany na trzytygodniowy pobyt w pruskim więzieniu w Tczewie[2]. Jako proboszcz w Nawrze wspierał działalność polskich spółdzielni rolniczych i banku ludowego, a także zasiadał w zarządzie Towarzystwa Pomocy Naukowej. W sierpniu 1914 prewencyjnie aresztowany przez Niemców, przez kilka tygodni przebywał w więzieniu w Chełmnie[1]. Jesienią 1918 został zastępcą prezesa Rady Ludowej w Chełmży i delegatem na Sejm Dzielnicowy w Poznaniu. Podczas pracy w Grudziądzu zasiadał m.in. w Radzie Miejskiej i Towarzystwie Upiększenia Miasta. Utworzył Konferencję Miłosierdzia z zadaniem niesienia pomocy ubogim. Był współzałożycielem uniwersytetu ludowego w Wejherowie. Należał do Towarzystwa Naukowego w Toruniu (w latach 1921–1923 zajmował stanowisko wicesekretarza). W latach 1911–1930 zasiadał w Zarządzie i Radzie Głównej Towarzystwa Czytelni Ludowych w Poznaniu, a od 1923 piastował stanowisko prezesa Rady Okręgowej na Pomorzu[2]. W 1925 został zgłoszony przez toruńskie władze wojewódzkie na koadiutora biskupa chełmińskiego Augustyna Rosentretera[1].
25 lipca 1930[3] papież Pius XI[2] mianował go biskupem pomocniczym diecezji łomżyńskiej ze stolicą tytularną Troas[4]. Święcenia biskupie otrzymał 5 października 1930 w katedrze św. Michała Archanioła i św. Jana Chrzciciela w Łomży[5]. Konsekrował go biskup diecezjalny łomżyński Stanisław Kostka Łukomski w asyście Stanisława Okoniewskiego, biskupa diecezjalnego chełmińskiego, i Henryka Przeździeckiego, biskupa diecezjalnego siedleckiego[4]. W diecezji sprawował urząd wikariusza generalnego, był także kanonikiem kapituły katedralnej[3] i asystentem diecezjalnej Akcji Katolickiej[1]. W Episkopacie należał do komisji spraw majątkowych Kościoła, która opracowała uchwały synodu plenarnego z 1936[1].
W 1933 był współkosenkratorem podczas sakry biskupa pomocniczego pińskiego Karola Niemiry[4].
Zmarł 3 czerwca 1937 w Łomży. Pochowano go na tamtejszym cmentarzu parafialnym[1].
Ordery i odznaczenia
edytujW 1925 prezydent RP Stanisław Wojciechowski nadał mu Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski[6].
Został również odznaczony Krzyżem Organizacji Wojskowej Pomorza[2].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h K. Krasowski: Biskupi katoliccy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny. Poznań: Bene Nati, 1996, s. 52–53. ISBN 83-86675-03-9.
- ↑ a b c d e f g W. Wielgoszewski. Duszpasterz – animator życia społecznego. „Niedziela”. Nr 19/2007 (edycja toruńska). ISSN 0208-872X. [dostęp 2015-07-19].
- ↑ a b c P. Nitecki: Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 2000, kol. 72. ISBN 83-211-1311-7.
- ↑ a b c Bernard Dembek. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2015-07-19]. (ang.).
- ↑ K.R. Prokop. Sakry i sukcesja święceń biskupich pasterzy diecezji wigierskiej, sejneńskiej (augustowskiej) oraz łomżyńskiej. „Studia Teologiczne”. T. 28, s. 328, 2010. ISSN 0239-801X. [dostęp 2017-11-07].
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 435. dziennikustaw.gov.pl. [dostęp 2023-03-08]. „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Linki zewnętrzne
edytuj- Bernard Dembek [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-10-21] (ang.).