Białośliwie (wieś)
Białośliwie (niem. Weissenhöhe) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Białośliwie[3], nad Notecią przy drodze wojewódzkiej nr 190.
wieś | |
Widok ogólny Białośliwia | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2024) |
2553 |
Strefa numeracyjna |
67 |
Kod pocztowy |
89-340[2] |
Tablice rejestracyjne |
PP |
SIMC |
0524192 |
Położenie na mapie gminy Białośliwie | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu pilskiego | |
53°06′13″N 17°07′31″E/53,103611 17,125278[1] |
Miejscowość jest siedzibą gminy Białośliwie.
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
1007926 | Cielechówko | część wsi |
0524217 | Jańczyn | część wsi do 2022, obecnie osada |
0524223 | Kocik-Młyn | część wsi do 2022, obecnie osada |
1007932 | Mietnica | część wsi |
1007955 | Notecko | część wsi |
0524252 | Otylin | część wsi do 2022, obecnie osada |
0524269 | Wymysłowo | część wsi do 2022, obecnie osada |
Ważniejsze obiekty
edytujObiekty wpisane do Rejestru Zabytków Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Poznaniu
- cmentarz katolicki (nr rej.: A-708 z 1. października 1990)
- park dworski, poł. XVIII, XIX (nr rej.: A-310/10 z 19. sierpnia 1977)
- zespół stacji kolejowych, ul. Dworcowa (nr rej.: 41/Wlkp/A z 24. stycznia 2007):
- stacja kolei normalnotorowej na trasie Pruskiej Kolei Wschodniej (Berlin–Królewiec):
- dworzec, 1851
- poczta, 1861
- magazyn spedycyjny, 1880
- 2 nastawnie, 1910
- stacja Wyrzyskiej Kolei Dojazdowej, wąskotorowej:
- dworzec, obecnie dom mieszkalny, 1895
- parowozownia, 1921–23
- hala napraw wagonów, po 1923
- stolarnia, obecnie świetlica, po 1923
- budynek warsztatowo-garażowy, po 1923
- kuźnia, po 1923
- budynek zaplecza technicznego, 1921–23
- stacja kolei normalnotorowej na trasie Pruskiej Kolei Wschodniej (Berlin–Królewiec):
Znajduje tu się Szkoła Podstawowa im. Wiktora Kaji. W latach 2002-2017 działało Gimnazjum im. biskupa Michała Kozala.
Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, jest jednym z ładniejszych w diecezji bydgoskiej. Miejscowa parafia należy do dekanatu Wyrzysk.
Ze stacji wąskotorowej w Białośliwiu kursują pociągi turystyczne Wyrzyskich Kolei Dojazdowych.
Historia
edytujPierwsza wzmianka o istnieniu Białośliwia pochodzi z 1216. Było wówczas własnością możnego rodu Pałuków.
W okresie zaboru pruskiego w XIX w. nastąpił bardzo znaczny rozwój demograficzny i gospodarczy osady. W 1851 uruchomiono linię kolejową Krzyż-Piła-Bydgoszcz. Rozbudowano port rzeczny na Noteci. Wskutek pruskiej kolonizacji w okresie tym ludność niemiecka stanowiła ponad połowę mieszkańców. Niemcy wznieśli w Białośliwiu dwie świątynie. Pierwsza z nich przeznaczona dla wiernych kościoła luterańskiego była małą szachulcową budowlą otoczoną cmentarzem z dominującym pomnikiem Marcina Lutra. Drugą, większą w stylu neogotyckim przeznaczoną dla wiernych kościoła ewangelicko-unijnego zaczęto wznosić w 1857. Oba te kościoły nie zachowały się do dnia dzisiejszego.
W 1921, czyli już w wolnej Polsce Białośliwie zamieszkiwało 2016 mieszkańców z czego 1302 katolików. W 1923 Prymas Polski kard. Edmund Dalbor utworzył parafię rzymskokatolicką w Białośliwiu. Projekt nowego kościoła poświęconego w listopadzie 1929 wykonał architekt Kazimierz Ulatowski.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Białośliwie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Sport
edytujW miejscowości funkcjonuje klub GLKS Stella Białośliwie, który swoje mecze rozgrywa na stadionie Stelli.
6 grudnia 2008 do dyspozycji mieszkańców został oddany „Orlik”.
Ludzie związani z Białośliwiem
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 4871
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 26 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-02-12].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT