Bitwa pod Dziwnówkiem
Bitwa pod Dziwnówkiem – walki prowadzone przez 2 Warszawską Dywizję Piechoty w ramach operacji pomorskiej.
| II wojna światowa, front wschodni, część operacji pomorskiej | |||
 Miejsce zaślubin 5 pp z morzem w Dziwonówku | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
zamknięcie drogi wojskom niemieckim na Wyspę Wolin | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
12 i 13 marca 1945 oddziały 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Henryka Dąbrowskiego prowadziły ciężkie walki z okrążonymi na zachód od Trzebiatowa oddziałami Wehrmachtu, które usiłowały przedostać się na wyspę Wolin[1].
Przebieg bitwy
edytujDziałania niemieckie
edytujPrzed pododdziałami polskimi działały niemieckie bataliony 6 Lotniczej Szkoły Łączności, 56 pułku piechoty 5 Dywizji Lekkiej, oraz z fortecznego pułku "Swinemünde". Uderzyły one wzdłuż wybrzeża morskiego, zepchnęły na południe oddziały sowieckiej 207 Dywizji Piechoty i opanowały Pobierowo, Łukęcin oraz Wrzosowo. Działanie wojsk lądowych wspierało lotnictwo, artyleria nadbrzeżna z rejonu Dziwnowa oraz z krążowników "Lūtzow" i "Admiral Scheer". Opanowany "korytarz" o szerokości 2–3 km posłużył Niemcom do wyprowadzenia zablokowanych wcześniej wojsk w kierunku Dziwnowa i na wyspę Wolin[2].
Walki 2 Dywizji Piechoty
edytujDowódca 3 Armii Uderzeniowej podporządkował polską 2 DP wzmocnioną 13 pułkiem artylerii pancernej dowódcy 79 Korpusu Piechoty gen. mjr. Siemionowi Pieriewiertkinowi .
12 marca dowódca sowieckiego 79 Korpusu Piechoty postawił dowódcy 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty zadanie: dwoma pułkami piechoty wzmocnionymi dwoma dywizjonami 2 pułku artylerii lekkiej uderzyć na północ, zdobyć Radawkę i Wrzosowo, następnie opanować Wapno i Dziwnówek. Nacierając dalej na Dziwnów, zabezpieczyć wschodni brzeg Zalewu Kamieńskiego. W południe, po pięciominutowej nawale ogniowej, uderzyły na nieprzyjaciela pododdziały 4 i 5 pułku piechoty. O 13:00 1/5 pp por. Tadeusza Żuławskiego[3] zdobył Radawkę.
Atak 4 pułku piechoty pp i 3/5 pp na Wrzosowo, wsparty działami pancernymi załamywał się[4]. Uderzenie 2/5 pp wchodzącego w lukę między Radawką, a Wrzosowem zagroziło skrzydłu i tyłom wojsk niemieckich broniących Wrzosowa. Wykorzystując powodzenie sąsiada, 3 batalion 5 pp we współdziałaniu z pododdziałami 4 pułku piechoty, wdarł się do miejscowości. Walczono o każdy dom i ulicę. Sukces pododdziałów był zasługą ich dowódców. Ich inicjatywa i samodzielność podejmowania samodzielnych decyzji na polu walki była niezbędna. Dowództwo i sztab 2 DP czasowo utraciło możliwość dowodzenia swoimi wojskami[5].
Rano 13 marca pododdziały 5 pułku piechoty wznowiły natarcie. 1 batalion wyszedł na brzeg morza w okolicy Łukęcina, 2 batalion opanował Wapno i wspólnie z 3 batalionem uderzył na Dziwnówek. Jeszcze w godzinach przedpołudniowych Dziwnówek został zdobyty. Uderzając dalej na Dziwnów bataliony nie uzyskały powodzenia[4]. Wąski przesmyk skutecznie blokowany był przez Niemców.
Na rozkaz przełożonych, 2 DP przeszła do obrony wybrzeża Morza Bałtyckiego od Łukęcina do Dziwnówka i dalej na zachód wzdłuż Jeziora Wrzosowskiego, Zalewu Kamieńskiego, rzeki Dziwny do miejscowości Laska.
Bilans walk
edytujDziałanie oddziałów 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Henryka Dąbrowskiego spowodowało zamknięcie „korytarza” w kierunku na wyspę Wolin. Zdobyto Radawkę, Wrzosowo i Dziwnówek.
Według szacunkowych danych Niemcy stracili kilkuset zabitych, rannych i wziętych do niewoli. Zniszczono 3 działa samobieżne i 12 samochodów, zdobyto 9 dział i moździerzy, kilkanaście karabinów maszynowych i wiele sprzętu wojskowego. Straty oddziałów polskich to około 30 zabitych i 90 rannych oraz zniszczone 2 działa pancerne i 1 uszkodzone.
15 marca 1945 dowódca 5 pułku piechoty zorganizował w Dziwnówku uroczyste zaślubiny z morzem.
Przypisy
edytuj- ↑ Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 125.
- ↑ Wysocki (red.) 2003 ↓, s. 69.
- ↑ Komorowski (red.) 2009 ↓, s. 100.
- ↑ a b Kosiarz 1967 ↓, s. 177–179.
- ↑ Komorowski (red.) 2009 ↓, s. 101.
Bibliografia
edytuj- Krzysztof Komorowski (red.): Boje polskie 1939 – 1945; przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Bellona Spółka Akcyjna, 2009. ISBN 978-83-7399-353-2.
- Edmund Kosiarz: Wyzwolenie Polski północnej. Gdynia: Wydawnictwo Morskie, 1967.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego: vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 1 (w granicach współczesnej Polski). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2003. ISBN 83-7399-050-X.