Bitwa pod Grochowami
Bitwa pod Grochowami – bitwa stoczona 30 maja 1863 roku podczas powstania styczniowego.
| powstanie styczniowe | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
brak rozstrzygnięcia | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Guberni Królestwa Polskiego (1904)  | |||
 52°01′53,5″N 18°12′42,0″E/52,031528 18,211667
| |||
Bitwa
edytujSwoją decyzją Kazimierz Mielęcki przekazał swój oddział pod dowództwo Edmunda Calliera, który objął dowodzenie nad piechotą, powierzając jazdę Kajetanowi Słupskiemu. Po reorganizacji powstańców w Paprotni k. Konina oddziały Calliera 28 maja 1863 przekroczyły Wartę[1]a następnie przemieszczały się między Wakowami i Trzęśniewem, skąd wyruszył do Chylina, a następnie 30 maja do wsi Grochowy. Po opuszczeniu miejscowości oddział zatrzymał się wśród lasów grodzieckich, biskupskich i zbierskich, gdzie został zaatakowany przez oddziały ppłk. Broemsena. W związku z ostrzałem przeprowadzonym przez oddziały powstańcze, Rosjanie zdecydowali się na odwrót, jednocześnie odsłaniając rosyjskie skrzydło. Następnie umiejętnie ustawiona tyraliera na linii lasu pomogła przeprowadzić atak kosynierów zainicjowany przez Słupskiego[2]. Po upływie 3h i ciągłym ostrzeliwaniu się oddziały rosyjskie wycofały się do wsi Gadówek, zaś polskie, w międzyczasie opuszczone przez powstańców Słupskiego do Borowca koło Chocza. 31 maja doszło do kolejnej bitwy, w której wojska rosyjskie rozbiły oddziały Calliera[2][1][3].
W skład wojsk rosyjskich podczas bitwy weszły: 4 kompanie piechoty, szwadron huzarów, 100 kozaków, zaś w składzie wojsk powstańczych walczyło około 600 powstańców[3].
Jedynym znanym z imienia i nazwiska poległym w bitwie był ks. Stefan Cieślak[4][3].
Upamiętnienie
edytujW 2003 roku Szkoła Podstawowa w Grochowach otrzymała imię Powstańców Styczniowych na cześć uczestników bitwy[5].
W Grochowach w 1930 roku urządzono grób powstańczy, ustawiając na nim tablicę pamiątkową i krzyż dębowy. W 1993 mogiłę wyremontowano[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Zdzisław Janeczek, ŚLĄSKIE ECHA PRASOWE WYDARZEŃ NA POGRANICZU CZĘSTOCHOWSKO-KALISKIM W LATACH 1863–1864, [w:] Zdzisław Janeczek (red.), POWSTANIE STYCZNIOWE W REGIONIE CZĘSTOCHOWSKIM I W WOJEWÓDZTWIE KALISKIM (1863–1864), 2014.
- ↑ a b Adam Buława, KADRA DOWÓDCZA ODDZIAŁÓW ZBROJNYCH W POWSTAŃCZYM WOJEWÓDZTWIE KALISKIM (1863–1864), [w:] Zdzisław Janeczek (red.), POWSTANIE STYCZNIOWE W REGIONIE CZĘSTOCHOWSKIM I W WOJEWÓDZTWIE KALISKIM (1863–1864), 2014.
- ↑ a b c Dorota Parus, Jerzy Łojko, Powstanie Styczniowe na Ziemi Konińskiej - Powiat koniński, yumpu.com, Konin, ISBN 978-83-9314-78-3-0 [dostęp 2021-11-14] (pol.).
- ↑ Stanisław Zieliński, Bitwy i potyczki 1863-1864; na podstawie materyałów drukowanych i rękopiśmiennych Muzeum Narodowego w Rapperswilu, 1913.
- ↑ Konin archiwum - Rajd Śladami Powstania Styczniowego 1863 w roku Chopina Grochowy – Siąszyce – Konin 22 stycznia 2010 [online], www.konin.pl [dostęp 2021-11-14].
- ↑ Anna Skowronek, Sławomir Józefiak, GROBY WOJENNE POWSTAŃCÓW STYCZNIOWYCH JAKO ELEMENT BUDOWY LOKALNEJ PAMIĘCI HISTORYCZNEJ (NA PRZYKŁADZIE HISTORII WYBRANYCH OBIEKTÓW ZE WSCHODNIEJ CZĘŚCI WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO), [w:] Zdzisław Janeczek (red.), POWSTANIE STYCZNIOWE W REGIONIE CZĘSTOCHOWSKIM I W WOJEWÓDZTWIE KALISKIM (1863–1864), 2014.